Voordat je ook maar iets over dit boek hoeft te weten – kijk naar de cover. De kleuren. De overgang. De pose van de man. De cover intrigeert alvorens de inhoud de kans krijgt om dat te doen. Laat de omslag je echter niet afleiden van wat ertussen zit. Deze zevende roman van Deborah Levy (1959) vertelt het verhaal van Saul Adler. Saul is een historicus, een tikje vol van zichzelf, en iemand die het voor elkaar krijgt twee keer op dezelfde iconische plek te worden aangereden. Door de ogen van Saul krijgen we successen en tragedies te zien, op zowel grote als kleine schaal. Levy vertelt het verhaal van een man die alles zag – maar hij zag het net te laat.
Twee keer wordt Saul aangereden op Abbey Road. De eerste keer is in 1988. Hoewel de autobestuurder geschokt is, stoft Saul zich af en gaat hij verder zonder ernstige verwondingen. Hij doet een aanzoek aan zijn vriendin Jennifer. Zij wijst hem af, maar opnieuw gaat hij door alsof weinig gebeurd is. Hij gaat naar Oost-Duitsland waar hij Walter ontmoet, een verhouding met hem begint en hem per ongeluk verraadt aan de Stasi. Sauls leven leest keer op keer een beetje als een verongelukte trein. Door het boek heen wordt voor de lezer duidelijk waarom: Saul kijkt keer op keer slechts naar zichzelf, en niet naar degenen om hem heen.
Saul is excentriek en het boek blijft dicht bij zijn navertelling van de gebeurtenissen. Een consequentie hiervan is dat zijn perspectief steeds onbetrouwbaarder wordt. Voor mij las het boek in het begin wat moeilijk, vooral omdat ik geen enkele verbinding tot Saul voelde. Het boek leest alsof Saul achteraf het verhaal van zijn leven vertelt – hoe hij het gezien heeft. Hij doet dat op een koude, zelfzuchtige, warrige manier. Zeker na zijn tweede aanrijding, in 2016, lopen het verleden en het heden door elkaar. Persoonlijk vond ik dat tweede deel van het boek dan ook interessanter om te lezen. De manier waarop het langzaam duidelijk wordt wat zich heeft afgespeeld in de afgelopen 30 jaar is zowel intrigerend als heartbreaking.
De man die alles zag
staat vol met symboliek. Over zien, ananaspartjes, de parallel tussen de wereld en het persoonlijke leven. Het maakt het wat moeilijk om te lezen, omdat het lijkt alsof er achter elke zin een andere betekenis schuilt. Toch geeft het de tekst ook een bepaald gewicht: Levy schrijft geen woord dat niet geschreven hoeft te worden. Samen met de excentriciteit van deze roman en zijn hoofdpersoon maakt het een geheel dat ons eraan herinnert naar het hele plaatje te kijken.
De man die alles zag / Deborah Levy / Vertaling Anneke Bok / De Geus / 2019 / 288 blz. / ISBN 9789044542691
Lisa:
ik ben student aan de TU Delft. Ik lees al sinds ik heel klein ben. Tegenwoordig lees ik vooral veel Young Adult fantasy, Engelse/Nederlandse literatuur en non-fictie, bij voorkeur in het Engels. Tot mijn favorieten behoren de A Court of Thorns & Roses serie, To Kill a Mockingbird, The Remains of the Day en Fangirl. Mijn favorieten wisselen echter nogal per dag en per humeur.
.
Dit boek kun je meteen bestellen via de bestellink van Libris.nl
.
.