In de bijzondere woorden van Gioia

van Enrico Galiano maken we kennis met een speciaal meisje. Het mooie meisje op de cover met de helder blauwe ogen en het opvallende haar brengt het hoofdpersonage meteen tot leven. Gioia Spada is zo’n meisje dat er nooit echt bij hoort; al vindt ze dat niet zo erg: “

Op een goede dag besloot ze: goed, als ze me nemen zoals ik ben, oké, zo niet, het zij zo. Het werd het zij zo

”. Ze zit op de speelplaats meestal apart, of sluit zich op in een wc-hokje. In de klas valt ze het liefst van al zo weinig mogelijk op. Ze wordt nergens bij betrokken, of zelfs achterna geroepen en gepest. Ze heeft een denkbeeldige vriendin die Tonia heet. Thuis heerst er een moeilijke gezinssituatie onder invloed van alcohol en familiaal geweld… Maar dan ontmoet Gioia op een avond Lo. Lo is een mysterie: hij verzwijgt zijn echte naam, ze zien elkaar enkel ’s nachts, hij kan uit het niets erg boos worden. Maar met Lo kan Gioia wel goed praten: “

hij is iemand die de juiste vragen weet te stellen, vragen waarop je de antwoorden al jaren klaar hebt, zonder dat je het wist

”. Maar na een romantische avond verdwijnt Lo plotseling. In de zoektocht naar Lo komt Gioia vanalles over hem te weten.

“Als er een ranglijst bestond van vragen waar mensen met een leugen op antwoorden, zou ‘Hoe gaat het met je?’ zeker op de eerste plaats staan. Niemand antwoordt helemaal eerlijk op de vraag ‘Hoe gaat het met je?’”

Galiano laat de personages veel karakterontwikkelingen doormaken. Je hebt natuurlijk Gioia, die nooit echt helemaal te doorgronden is, van waaruit het verhaal verteld wordt in de derde persoon. Ze neemt de wereld rondom haar op op haar eigen manier, zonder zich veel aan te trekken van vooroordelen, maar ze merkt wel dat ze ‘anders is’. Lo maakt ook een belangrijke ontwikkeling in het verhaal door, waarbij we meer te weten komen over PAS (Parental Alienation Syndrome, oftewel ouderverstotingssyndroom). Ik had nog nooit van deze aandoening gehoord, dus vond het heel leerrijk om hierover te lezen vanuit verschillende standpunten. Je hoort namelijk eerst het verhaal uit Lo’s standpunt, en dan dat van zijn vader, en daartussen zoekt Gioia ook een manier om met al deze informatie om te gaan.


“Soms kun je, als je jezelf verliest, jezelf misschien niet in je eentje vinden. Misschien werkt het dan zo dat je moet toelaten dat iemand je vindt. Jij hebt mij toen gevonden, en wie weet, misschien heb ik ook jou gevonden.”


Ook Tonia – de denkbeeldige vriendin van Gioia – vond ik een erg geslaagd personage. Ze zegt waar het op aankomt, met de nodige humor. Ze geeft de tegenstrijdigheden van Gioia een stem en geeft Gioia een houvast om met de werkelijkheid om te gaan. Bovendien doet Galiano de lezer op een gegeven moment enorm twijfelen of Lo niet ook een denkbeeldige vriend zou kunnen zijn, dan begin je net als Gioia aan alle gebeurtenissen te twijfelen.

De auteur brengt de personages ook op een bijzondere en respectvolle manier tot leven. Zo is Gioia fan van fotografie. Maar ze fotografeert enkel de ruggen van mensen omdat mensen zo eerlijker zijn. Daarnaast heeft Gioia een liefde voor onvertaalbare woorden in allerlei verschillende talen. Lo draagt dan weer overal een pot stenen mee. Elke steen is afkomstig van een plek met een bijzondere betekenis voor hem.

“Ze helpen me om me dingen te herinneren, soms ook om me te herinneren wie ik ben. Waar ik vandaan kom, zeg maar. Ze helpen me de weg terug te vinden.”

Het verhaal gaat over de kracht van woorden, de kracht van vertrouwen en de kracht van herinneringen. Hiervoor hanteert Galiano korte hoofdstukken, soms van minder dan één pagina, verdeeld over vier delen: Gioia en Lo leren elkaar kennen, raken elkaar kwijt, nemen afscheid en vinden elkaar terug.

Ik had enkele pagina’s nodig om te wennen aan het aparte personage van Gioia. Maar al haar vreemdheid en vooral de fraaie schrijfstijl en verwoordingen triggerden me verder te lezen. Weldra werd het verhaal een echte pageturner.

Enrico Galiano – en dus eigenlijk ook meneer Bove, de leerkracht filosofie van Gioia – is een voorbeeldleraar, zoals er nog veel te weinig rond lopen in het onderwijs. In een interview achteraan het boek komen we te weten dan meneer Bove veel trekjes heeft van Enrico Galiano. Gioia stelt elke dag een vraag aan meneer Bove. Hij maakt iedere dag tijd voor haar door op haar levensvragen te antwoorden en haar zo te helpen om de grip op de werkelijkheid te behouden. Hij is eigenlijk de enige volwassene in haar leven aan wie ze echt iets heeft.

Ik heb nog niet eerder een oorspronkelijk Italiaans Young Adult boek gelezen. Maar als er nog meer auteurs zijn die zo poëtisch en filosofisch kunnen schrijven, en toch toegankelijk voor jong volwassenen. Dan moet ik me dringend wat meer gaan verdiepen in de Italiaanse literatuur.

De bijzondere woorden Gioia

van Enrico Galiano is origineel, leest vlot en bevat vele mooie zinnen met een poëtisch kantje en vaak een onderliggende filosofische boodschap.

Dit debuut van Galiano is begrijpelijk een bestseller: het is een goed verhaal, toegankelijk, vlot geschreven, boeiend en een tikje mysterieus.

De bijzondere woorden van Gioia / Enrico Galiano / Vertaling Ada Duker en Henrieke Herber / Uitgeverij Luitingh-Sijthoff / 2019 / 429 blz. / ISBN 9789024584147

Anna:

Ik woon en werk in Lokeren als zelfstandig pediatrisch kinesitherapeute. Alhoewel ik een trage lezer of ‘slowreader’ ben, heb ik wel altijd een boek bij me. Wat ik zo leuk vind aan lezen is dat je echt kan meeleven in de nieuwe wereld waarin je terecht komt en alles van de dagelijkse sleur even aan de kant laat liggen. Samen met De Leesfabriek heb ik al heel wat nieuwe boeken en schrijvers leren kennen!

Dit boek kun je meteen bestellen via deze bestellink van Libris.nl

.

.