‘Mensen willen bedrogen worden. Als dat nieuws voor je is, dan zou ik maar snel mijn conclusies trekken. Je zit bij het grote merendeel van de mensen die hun leven lang misleid en gemanipuleerd worden of je zit bij de selecte groep die de anderen bedriegt. Er zijn geen tussenwegen. Zodra ik doorhad hoe dat spel in elkaar zit, was mijn keuze snel gemaakt.’
De negentiende eeuw is bijna voorbij. Slagersdochter Etta Brason verkoopt behalve vlees ook zelfbereide nachtmerries en kleermakersknecht Matheo Boutonnière handelt stiekem
in mooie dromen. Jacob Oswald Feyn, de man achter de wereldtentoonstelling, heeft grootste plannen om de stad te moderniseren en wordt hun belangrijkste klant. Maar wat houdt zich achter die plannen schuil? Na de opening van de wereldtentoonstelling blijkt de samenwerking tussen Etta, Matheo en Feyn niet zonder gevolgen te zijn…
Van Hilde Van Cauteren verschenen eerder
Het Naveltheater
en
De Pigmentroute
.
De Nachtspelers
is dus haar derde en naar mijn mening tevens haar beste jeugdroman. Ik vind het als lezer erg leuk om het werk van een bepaalde auteur te volgen om dan te kunnen zien dat hij of zij groeit in het schrijven van boeken. Dat is zeker ook wat er bij Van Cauteren gaande is. Waar De Pigmentroute een leuk en boeiend verhaal is maar hier en daar nog wat wankel op zijn benen staat, is deze nieuwe jeugdroman veel sterker en zekerder van zijn stuk. Eerst en vooral omdat ik veel dieper in het boek zat en er ook vaak aan dacht als ik niet aan het lezen was. Etta is een geweldig personage, zo eentje waar veel lezers en auteurs over dromen. Ze is brutaal, deinst voor niets of niemand terug en probeert de gebeurtenissen om haar heen op haar eigen eigenwijze manier te begrijpen en te plaatsen. Stiekem wil iedereen wel een beetje meer Etta in zich en dat maakt het voor de lezer zo interessant. Het kost je geen moeite om je in te leven, Etta sleurt je gewoon met zich mee. Dat stevige karakter van haar zorgt ervoor dat ze meer dan eens scherp uit de hoek komt. Je weet dat als lezer, maar toch heeft ze me enkele keren verrast met haar uitspraken en met de streken die ze uithaalt. Ze wordt dus, ondanks haar uitgesproken en uitgeschreven karakter, niet voorspelbaar.
Ook Matheo, die een veel rustiger en minder uitgesproken persoon is in vergelijking met Etta, is een belangrijke troef. Hij is veel introverter, rustiger en kan zich beter beheersen en zorgt op die manier voor een mooi contrast met Etta. Ze zijn zo verschillend, maar net dát zorgt voor evenwicht in het verhaal. Het derde belangrijke personages dat de auteur ten tonele voert, is Jacob Oswald Feyn. Een personage dat in het begin van het boek nogal cliché en vlak overkwam, maar naarmate de wereldtentoonstelling nadert en de gebeurtenissen elkaar opvolgen veel ondoorgrondelijker en onvoorspelbaar bleek te zijn dan ik hem inschatte. Van zo’n onverwachte karakters kan ik als lezer enkel genieten (en me licht opjagen ook, want hallo zeg! Dat was spannend!).
Alle personages en passages zijn zo realistisch en geloofwaardig neergeschreven dat ik sommige momenten bijna echt beleefd lijk te hebben. Bij de officiële opening van de wereldtentoonstelling kreeg ik zelfs kippenvel tijdens het lezen! Ook de tijdsgeest wordt op zo’n manier beschreven dat ik me een goed beeld kan vormen van de drijfveren achter de handelingen en gedachten van de mensen uit die tijd. Dat maakt het ook mogelijk dat je als lezer zelf op die manier gaat denken terwijl je leest en je de personages beter leert begrijpen en kan plaatsen waarom ze bepaalde dingen doen of zeggen.
De personages in
De Nachtspelers
gaan dieper dan wat letters op papier: ze nemen je mee naar de jaren rond de eeuwwisseling (1900) en gunnen je een blik op de technologische vooruitgang van toen die uiteraard niet zonder wilde ideeën en gevaren verliep. Het originele opzet van Etta en Matheo, onze spelers van de nacht die handelen in nachtmerries en dromen, tonen hoe manipuleerbaar sommige mensen zijn. Ik heb van begin tot einde immens meegeleefd, gehuiverd en gedroomd.
De Nachtspelers / Hilde Van Cauteren / Davidsfonds / 2016 / 295 blz. / ISBN 9789059086968