Mikael woont met zijn vader en moeder in een van de drie huizen op een afgelegen eiland tussen Schotland en Noorwegen, op redelijke vaarafstand van de grote stad Tramsund. Wanneer hij met zijn vader naar zee gaat maar alleen terugkeert en er niet over durft te spreken, verandert de relatie tussen hem en zijn moeder drastisch. Verdriet, schuldgevoel en verwijt maken daarna het leven van Mikael erg onaangenaam.

De krachtige titel, het sterke omslag, de eerste zin van het boek: ‘In mijn tong jeukten mieren, mijn voeten waren zwaar.’ Een prachtige eerste indruk van een prachtig boek dat je na hoofdstuk 1 al een benauwd gevoel bezorgt dat je de rest van het verhaal niet meer los kunt laten en niet meer los durft te laten.

Meerdere elementen maken dit boek zo ontzettend interessant. Ten eerste de mooi geformuleerde beschrijvingen en de geweldig beschreven machteloosheid waarmee alle gebeurtenissen omgeven zijn. Daarnaast de realistische manier waarop vanuit het oogpunt van Mikael geschreven wordt, zowel wanneer hij nog klein is als wanneer hij een tiener is. Ook de wijze waarop Mikael vrienden probeert te maken en voor zijn meeuwtje zorgt en het gevoel en de hoop die dit naar voren brengt is erg bijzonder. En de relatie tussen Mikael en zijn moeder, die pijnlijk blijft en gekenmerkt wordt door mateloze stemmingswisselingen en een genuanceerd verschil tussen goed en kwaad.

Na de dood van zijn vader blijft Mikael met zijn moeder en een buurman over op het eiland. Wat deze kleine gemeenschap van drie met zich meebrengt: randzaken zijn er vrijwel niet. Waarschijnlijk een zeer goede weergave van het eilandleven. Met drie huizen en maar één buurman is er niet zo veel wat je af kan leiden van de ellende waar je in zit. Alle gevoelens die opgeroepen worden lijken hierdoor sterker.

Birk

is een sterk boek, aan de buiten- en de binnenkant.

Birk / Jaap Robben / Uitgeverij de Geus / 2014 /  256 pag. /  ISBN 9789044532777