Voorlopig het laatste pakketje van de Leesfabriek, en wat een spannend pakketje. Niet alleen omdat het nog maar de vraag was of het me zou bereiken voor ik voor een half jaar naar het buitenland zou verhuizen, maar ook vanwege de vorm toen ik het op tijd en wel voor mijn vertrek in de brievenbus aantrof: een dik maar buigzaam pakket op A4 formaat. Restte de vraag: Is de inhoud net zo spannend?
De titel deed mij al een wenkbrauw optrekken.
Een jongensvriendschap
, is dat anders dan een meisjesvriendschap? En waarom moet dat expliciet in de titel? Noem het vriendschap en het kan wat mij betreft meer kanten op. Misschien hou ik gewoon van neutralere titels. Gaat dit boek echter wel over vriendschap? Ik ben er tijdens het lezen niet helemaal achter gekomen. De rode draad van het boek is de relatie tussen twee jongens, Simon en Fanie, die opgroeien in hetzelfde stoffige Zuid Afrikaanse dorp, tussen vreemde maar bij tijd en wijlen toch erg interessante mensen in een land dat op een vreemd systeem is gebouwd.Een systeem waarbij eind jaren 60 een blanke jongen van een jaar of 10 geen idee heeft van de wrede scheiding tussen zwart en blank. Het boek stipt de apartheid af en toe aan, maar behandelt vooral de groeistuipen van een blanke jongen, waaronder voor een belangrijk deel zijn ontluikende seksualiteit.
Vooral de flashbacks die handelen over het dorp Verdwaaldespruit waren erg interessant om te lezen, de kleurrijke personages die het dorp aandoen, de mensen die er wonen en de onderlinge relaties zijn grappig, maar doorgaans met een gitzwart randje. Waardoor ik het boek uiteindelijk na lezing enigzins ontevreden weglegde kan twee oorzaken hebben: ik heb het boek niet begrepen of het boek is moeilijk te begrijpen.
Voor mij werd de vriendschap tussen de ietwat naieve en verwende hoofdpersoon Simon, die ik nooit echt aardig kon vinden, en sukkel van het dorp Fanie, die jaren later weer als een duveltje uit een doosje opduikt en Simon hevig in verlegenheid lijkt te brengrn, nooit duidelijk. Het was namelijk niet echt een vriendschap, toch? Ook al is dat wat hun beider vriend Steve, die als pedofiel het dorp werd uitgejaagd overigens, beweerde: dat Simon Fanie aardig vindt, maar dat zelf niet weet. Ik denk dat dit boek over onderlinge relaties in een vreemde omgeving bedoeld is voor als je niet van een hapklare brok houdt, maar van wat zwaarder taalgebruik en een sluier van onduidelijkheid.
Een jongensvriendschap / Michiel Heys / vertaald door Rob van der Veer / Uitgeverij Nieuw Amsterdam / 2012 / pag. 288 / ISBN 9789046811962
Deze recensie is gemaakt door Floor Verhoeven, PHD-student aan de Universiteit van Leiden, nu werkzaam als onderzoeks-stageaire aan de CHU Sainte-Justine te Montréal