Rose en Jack zijn een uniek koppeltje: Rose heeft het syndroom van Down (Jack heeft ook een stoornis, maar daar wordt niet dieper op in gegaan). Ze kennen elkaar van op school in Henley-on-Thames. Ze trekken zich aan elkaar op en vullen elkaar aan, al is niet iedereen uit hun omgeving supporter van hun relatie. De reden daarvoor is dat Jack soms onverwacht agressief kan reageren. Om te werken aan zijn woede-uitbarstingen gaat Jack een tijdje weg naar een begeleidingscentrum in Brighton. Omdat ze Jack mist besluit Rose hem te gaan bezoeken. Ze reist helemaal alleen met het openbaar vervoer naar Brighton en komt daarbij veel behulpzame medereizigers tegen. Jammer genoeg kunnen die haar niet behoeden voor alle problemen die Rose onderweg nog tegenkomt of de enkelingen die misbruik maken van haar naïviteit en goedgelovigheid.

Een personage met een beperking neerpennen is vaak geen evidentie. We kunnen niet in die mensen hun hoofd binnen kijken. Mel Darbon heeft haar best gedaan om de beperking van Rose weer te geven. We lezen vanuit de ik-persoon. Rose vertelt de gebeurtenissen vanuit haar eigen perceptie. Soms spreekt ze over zichzelf vanuit de derde persoon. Zonder te overdrijven maakt Darbon van Rose toch een mooi personage met een eigen wil, mening, emoties en gedachtestromen. Maar daarnaast zien we ook duidelijk tegen welke problemen Rose aanbotst door haar beperking. Sommige dingen zie je als lezer al van ver aankomen, terwijl de naïeve Rose met open ogen in het ongeluk loopt.

De auteur heeft een broer met autisme en vindt het belangrijk om mensen die misschien niet altijd gehoord worden toch een stem te geven. Dit verhaal is daar een mooi resultaat van. Het draait echt om Rose die ook eens haar eigen ding wil doen, die streeft naar meer vrijheid en gelijkheid (zo mag haar jongere broer Ben bijvoorbeeld al meer dan haar). Ze hecht zelf zo veel waarde aan haar band met Jack, en die wordt steeds aan de kant geschoven door haar ouders (omwille van zijn gedrag). Tot Rose er genoeg van heeft en er dus maar op uit trekt. Maar ook de reizigers die ze onderweg tegenkomt trekken soms grote ogen als ze Rose leren kennen.

De schrijfster geeft mooi een weerspiegeling van onze maatschappij, en hoe we omgaan met mensen met een beperking. Maar ze hecht ook veel belang aan de vrijheden die wij als zo vanzelfsprekend ervaren: onafhankelijkheid, acceptatie en liefde. Het verhaal begint op een positieve noot waarin benadrukt wordt dat mensen met het syndroom van Down ook zelfstandig kunnen zijn, zelfs als het eens tegenzit vindt Rose hulp en kan ze weer verder. Tot alles ineens uitdraait in een regelrechte ramp en het ene probleem het andere aflost, dan heb je wel het gevoel ‘met gepaste begeleiding was dit niet gebeurd’.

De hoofdstukken worden hier en daar afgewisseld met postkaarten die Jack voor Rose schrijft. De kaarten worden weergegeven vol spellingsfouten. Jack schrijft zoals hij het hoort. Dit vond ik heel storend lezen en soms moeilijk te ontcijferen.

Rosie hartje Jack

zou geen feelgoodverhaal zijn als het op het einde niet allemaal goed komt. Dus ik kan jullie alvast verklappen dat Rose Jack uiteindelijk zal terugvinden. Ik vond het fijn dat het verhaal daar niet stopt, maar nog enkele hoofdstukken verder loopt. Want de problemen die de omgeving voorheen zag in de relatie tussen de twee tieners zijn niet ineens verdwenen na de avontuurlijke tocht van Rose.

Mensen met het syndroom van Down hebben een zeer groot hart en overschot aan liefde. Je sluit ze dan ook meteen in je hart. En Rose, die heeft vanaf nu ook voor altijd een plaatsje in mijn hart: dapper, kwetsbaar, nieuwsgierig, moedig en een eeuwige optimist.

Rosie hartje Jack

is een hartverwarmend verhaal, over een niet zo alledaags meisje dat een niet zo alledaagse tocht ondergaat. Het verhaal heeft spanning, ontroering en humor, en het leest ook nog eens als een trein. Want je wil zo graag weten waar Rose zichzelf nu weer in de nesten werkt en of het haar lukt om zich er weer uit te bevrijden. Ik wou dat ik soms net zo veel mentaal en fysiek doorzettingsvermogen had als Rose, en dat allemaal door de onuitputtelijke bron van liefde voor Jack. Het verhaal gaat niet over de verschillen, maar over wat ons verbindt. Uiteindelijk hebben we allemaal verlangens en dromen, of we nu rijk of arm zijn, een lichamelijke of mentale beperkingen hebben of niet, en ongeacht welke huidskleur of afkomst we hebben…

Als afsluiter nog eens dit mooie citaat dat Rose van haar mama leerde: “Rose is gewoon Rose, een mens zoals een ander, met een beperking, maar daarom niet minder een ‘normaal’ mens.”

Rosie hartje Jack / Mel Darbon / Blossom Books / Vertaling Merel Leene / 2019 / 287 blz. / ISBN 9789463491884

Anna:

Ik woon en werk in Lokeren als zelfstandig pediatrisch kinesitherapeute. Alhoewel ik een trage lezer of ‘slowreader’ ben, heb ik wel altijd een boek bij me. Wat ik zo leuk vind aan lezen is dat je echt kan meeleven in de nieuwe wereld waarin je terecht komt en alles van de dagelijkse sleur even aan de kant laat liggen. Samen met De Leesfabriek heb ik al heel wat nieuwe boeken en schrijvers leren kennen!