Alles eindigt met sneeuw

In

Tot bloed op het droge

draait Jerry Goossens de rollen om. Hij beschrijft de wereld van discriminatie, racisme en integratie vanuit een nieuw oogpunt: deze keer zijn het niet de Marokkanen en Turken die autochtoon zijn, maar de Nederlanders. Zij reizen af naar het noorden van Afrika en proberen daar een nieuwe gemeenschap te stichten. Het gevolg is een bijzonder verhaal in een beestachtig goed opgezette setting waarin menig lezer met de neus op de feiten geduwd zal worden.

In de roman dalen we af naar een plein plekje in het noorden van Afrika. Een groep Nederlanders heeft daar min of meer de macht overgenomen en probeert alles te bestieren, waaronder de drugswereld. Tegelijkertijd houden ze zich vast aan hun eigen geloof en gewoonten. Er ontstaat een scherpe grens tussen de Kazen en de oorspronkelijke bewoners, waarbij haat en nijd naast liefde staat.

Goossens zoomt vervolgens in op vier personages: aan de ene kant de Hollandse Hans en zijn zoon Christiaan de B. en aan de andere kant El Boudifi en dochter Layla. Christiaan de B. lijkt een doodnormale puber. Regelmatig haalt hij kattenkwaad uit met vriend Willem III en begeeft hij zich in soms crimineel aandoende werelden, maar tegelijkertijd heeft hij enorme gevoelens voor Layla. Echter, er is één probleem: Hans vindt dat Christiaan met een Kaas thuis moet komen en Layla’s vader verbiedt Layla met een Kaas thuis te komen. De jongeren gaan echter vol voor elkaar en laten de wereld zien hoe het eigenlijk zou moeten.

Tot bloed op het droge is van A tot Z sterk. Zeer goed gevonden is de manier waarop Goossens de lezer prikkelt. Door de rollen van de personages om te draaien ten opzichte van de maatschappij in de echte wereld, kan hij laten zien waar de problemen precies zitten. Bijzonder daarbij is de manier waarop hij de personages over elkaar laat denken. Het is confronterend en hard, maar vooral gespiegeld aan het nu: ‘Maar Hans de Hollander kreeg in de loop der jaren gezelschap van naamloze landgenoten, zwijgende aardappelkoppen met vaalblauwe ogen en dunne lippen, neuzen als kooltjes en eeltige, bleke knuisten die gepast geld op de toonbank sloegen en een merknaam blaften of domweg met zo’n zwart vuil gecraqueleerde worst van een vinger in de richting van het schap priemden om met een enkele barse hoofdknik de bestelling te bevestigen.’

Puber Christiaan de B. – vanuit wie het meeste verteld wordt – maakt het verhaal bovendien sterk. Zijn ietwat recalcitrante, maar tegelijkertijd bij vlagen onschuldige blik op de wereld steekt schril af tegen andere opinies. Zijn doorzettingsvermogen en intentie te gaan voor wat kan in plaats van voor wat niet kan, werkt aanstekelijk. Hij laat met zijn typering voor eens en voor altijd zien welke gebreken menig mens vertoont. Tegelijkertijd is hij niet de perfecte voorbeeldpuber: hij dealt, steelt en bedriegt. Wellicht is juist deze rebelse kant de oorzaak van het feit dat de lezer hem toch in zijn hart sluit. Niemand is immers perfect, een anti-held scoort.

‘Schuld is een geestverschijning. Een bleke, klamme schim die zich blijft opdringen zolang je haar aanwezigheid blijft ontkennen. In een lege ruimte kan ze zomaar uit de schaduw stappen en je met holle, dode ogen aanstaren. Net als je denkt dat je haar te slim af bent, voel je haar koude blik over je rug glijden. Hoe harder je haar probeert te verdrijven, hoe manifester ze wordt.’ En juist dat schuldgevoel groeit naarmate het verhaal vordert. Goossens legt de vinger op de zere plek en laat het verhaal zelf zijn werk doen. Niet de prachtige metaforen of de goed geconstrueerde zinnen overtuigen, maar de confrontatie met de werkelijkheid. De manier waarop Christiaan en Layla de wereld zien, tegenover de manier waarop hun ouders kijken naar dingen, is typerend en tegelijkertijd sterk: de wereld kan en moet veranderen.

Tot bloed op het droge is een bijzonder verhaal dat op elke wijze belangrijk lijkt. Het prikkelt, bevestigt en schrikt af, maar het laat bovenal zien wat er in de toekomst kan gebeuren. Deze What if-roman overtuigt.

Tot bloed op het droge / Jerry Goossens / Uitgeverij Lebowsky Publishers /2017 / 269 blz. / ISBN: 9789048837915