Zwarte Bladzijde vertelt het verhaal van Vivian. Vivian is op vakantie in het Noord-Ierse Belfast als ze op klaarlichte dag wordt verkracht door een jongen van vijftien. In één klap breekt haar leven in tweeën; voor en na, dader en slachtoffer, opgeven of overleven. Ze komt er al snel achter dat er op verkrachting een maatschappelijk taboe rust; zowel de hulpverlening, de politie als de rechters hebben geen idee wat ze met de zaak aan moeten, zeker niet als de jonge dader onschuldig pleit.
“Ze zeggen dat dit soort gebeurtenissen je leven voorgoed veranderen. Dat je leven nooit meer zal zijn zoals het was op de dag voordat het gebeurde.”
Met deze zin begint het ingrijpende verhaal van de 25 jarige Vivian en daarmee al vrijwel het hele boek. Vivian is een jonge vrouw die graag reist en lichtelijk naïef is wanneer het aankomt op het andere geslacht. Ook leren we de dader kennen, Johnny. Hij kent een leven in armoede, in een gemeenschap die gescheiden leeft door alles wat er in Ierland is gebeurd. Zijn leven gaat samen met zijn vaders alcoholisme, huiselijk geweld en de criminaliteit van zijn broer.
Direct vanaf het begin weten we al dat er een aanranding zal zijn, maar wat me verraste is dat het pas halverwege het boek gebeurd; omdat ik niet goed wist wat ik daarna nog zou lezen. Echter was de nasleep van de gebeurtenis en het effect dat het op Vivian, Johnny en hun vrienden en familie had wat me echt meesleepte tot de allerlaatste pagina.
Zwarte bladzijde is een krachtig, overweldigend boek dat je aan het nadenken zet. Het boek, gebaseerd op eigen gebeurtenissen van de schrijfster, is een boek dat je niet even moet lezen, je moet er voor gaan zitten, jezelf de tijd gunnen om er over na te denken. Zeker in een tijd als deze waar het nog steeds te vaak gebeurd dat daders weg komen met een te lage straf. Ik kan me verschrikkelijk opwinden over dit soort onderwerpen. Een slachtoffer moet de gebeurtenissen de rest van zijn of haar leven meenemen, een dader komt weg met een straf die daar niet tegenover staat.
Tijdens het lezen had ik het gevoel dat ik naast Vivian liep, van net na de verkrachting tot in de weken en maanden die daarna volgen. Wat ze beschrijf is authentiek, en zoals ik al eerder zei is dit onder andere omdat de schrijfster dit zelf heeft meegemaakt. De scène die me het meeste raakte was die waarin ze gefotografeerd moest worden, maar ook de scène in het ziekenhuis met personeel wat er niet om lijkt te geven wat Vivian zojuist is overkomen. Mijn hart brak voor haar, een vrouw die op de meest verschrikkelijke manier is misbruikt, en het leven om haar heen gaat verder alsof er niets is gebeurd. Ik kan me niet indenken hoe ze zich gevoeld heeft, maar dat is ook niet mogelijk als dit je nog nooit is overkomen.
In een debuut roman als deze kunnen er gemakkelijk er nog wat kleinere foutjes in het schrijven, personages, plot of andere facetten in zitten. Dit is echter niet het geval, en als het wel zo was heb ik ze niet opgemerkt. Winnie heeft een geweldig boek neergezet over een gebeurtenis die levens verandert en beide personages trokken je mee zowel voor als na de gebeurtenis. Ik vond het prettig dat we ook Johnny’s versie van de gebeurtenis mee maakten, dat hij door alles wat er met hem was gebeurd en nog steeds gebeurde hij de persoon werd die uiteindelijk zoiets gruwelijks kon doen.
Wat ik apart vond was hoe Vivian in het boek zo snel vertelde ze was verkracht aan iedereen die ze kende, ook aan mensen die ze kende via het werk. Hoewel ik snap dat Winnie het hele taboe rondom verkrachtingen wil doorbreken, zou ik dit zelf nooit doen bij mensen die ik niet goed ken, misschien alleen tegen familie of personen dicht bij me. Ik kon hier wel snel overheen stappen.
Zwarte Bladzijde is absoluut geen boek om ‘even snel’ te lezen of voor iemand die getriggerd wordt door een gebeurtenis als deze. De verkrachtingsscène wordt vaak herhaald door zowel de hoofdpersoon als de bijpersonen, denk aan politie of anderen die de situatie willen begrijpen. Ik ben wel van mening dat dit een verhaal is dat verteld moet worden en ook dat het erg belangrijk is dat dit er is. Ik raad dit boek aan iedereen aan die meer wil weten of dit onderwerp, maar wees gewaarschuwd, het is een gruwelijk verhaal, geweldig goed geschreven.
Deze recensie is geschreven door Daphne Maatman, 28 jaar, Sociaal Pedagogisch Hulpverlener en een ware boekendraak. Wil je volgen wat ze leest, kijk dan op haar Instagram: daffodilsbooks.
Zwarte Bladzijde/Winnie M. Li/vertaling Marjet Schumacher/HarperCollins/2017/382 blz./ISBN: 978 94 0275 3653