April 10, 2018
Not my piece of cake
De smokkelaar
vormt het zevende deel in de serie van Isaac Bell, de ervaren detective. Het verhaal speelt zich af in Amerika, in 1920, wanneer het land drooggelegd is; er mag geen druppel drank meer vervoerd worden. Hoewel Cussler bekend staat om zijn spannende detectives, valt dit boek aan alle kanten tegen. Is het verhaal niet sterk genoeg, of mis ik simpelweg het ‘Cussler-zintuig’?
De smokkelaar
start met een scene waarbij een liftjongen zijn dood tegemoet lijkt te gaan wanneer hij buiten het hotel wordt gehangen. Isaac Bell weet hem te redden, waarna hij agenten Ellis en Clayton ontslaat. Zij lijken hun werk niet goed te doen en zijn omkoopbaar. Dan hoort hij dat zijn vriend, meneer Van Dorn, neergeschoten is. Zijn zaak staat er slecht bij en hij geeft Bell een belangrijke opdracht: ‘Ik reken op je… Pas op het bureau.’
Bell wordt geconfronteerd met een bedrijf dat er slecht voor staat en een smokkelwereld waarin hij het een en ander op wil lossen. Hij komt erachter dat de Russische criminele wereld zijn intrek genomen heeft in Amerika en langzaam maar zeker een steeds groter aandeel in de drank smokkel heeft. Aan Bell de taak de wereld een stukje beter te maken.
De hoofdmoot van
De smokkelaar
bestaat uit actie, explosies, schietpartijen en geweld. Vanaf de eerst bladzijde maakt Cussler extreem duidelijk dat Bell zich het liefst bevindt in een wereld met louter ruzies en oorlog. Wellicht schuilt daarin ook direct het grootste probleem:
De smokkelaar
is niet veel meer dan geweld en criminaliteit. Zeker in de eerste bladzijden veroorzaakt dit een kanon aan geweldgebeurtenissen, waardoor het voor de lezer moeilijk wordt echt lijn te houden in het verhaal. Pas na tientallen pagina’s is het ‘hoe’ en ‘wat’ duidelijk.
Hoewel Cussler zeker diepgang bereikt door de toevoeging van een tweede perspectief (van de Russische Zolner), komt het niet echt uit de verf. Het wekt zeker de broodnodige spanning en het zorgt voor menig informatievoorsprong, maar schept tegelijkertijd een eenzijdig beeld: zowel Zolner als Bell vecht, vecht en vecht.
Naarmate het verhaal vordert, komt er wel meer rust in de hoeveelheid gebeurtenissen. Langzaam ontpopt zich een detective, waarvan ik vermoed dat mensen het aantrekkelijk zullen vinden. Nog steeds bevat het boek overwegend actiescènes, maar ook het achterliggende verhaal krijgt een beetje ruimte. Cussler schenkt mondjesmaat aandacht aan de typeringen van de hoofdpersonen en zelfs de basisthematiek krijgt een beetje ruimte. Hier en daar wordt zelfs een romantisch tintje toegevoegd.
Helaas lijkt dit alles niet genoeg om
De smokkelaar
voor mij een blijvertje te laten zijn. Het verhaal bevat simpelweg te veel explosies, knallen en schietpartijen om écht aantrekkelijk te zijn. Het onderzoek van Bell haalt het lang niet bij bijzondere zaken uit andere verhalen en kan mij simpelweg niet genoeg boeien. Voor iedere detective-lieber zal
De smokkelaar
wellicht een uitkomst zijn. Voor mij is het een valse ontmoeting met Cussler. Wellicht is zo’n detective gewoon niet mijn piece of cake.
De smokkelaar
/Clive Cussler/vertaling R.A. van der Plassche/Uitgeverij The House of Books/2017/396 blz./9789044352412