Toen ik tijdens de zomervakantie op vakantie vertrok naar de bergen, besloot ik Verloren grond van Murat Isik mee te nemen in mijn veel te groot koffer. Het verhaal deed mij denken aan de boeken van Khaled Hosseini en dat leek mij natuurlijk onmiddellijk een i-de-aal verhaal om op vakantie in weg te dromen. Zo gezegd, zo gedaan: de vakantie kon beginnen.
Verloren grond was in 2012 het debuut van Murat Isik (°1977) waarvoor hij de Bronzen Uil Publieksprijs won. Zijn eerste alom geprezen roman werd in het voorjaar van 2017 opgevolgd door zijn tweede roman Wees onzichtbaar, die al even alom geprezen wordt.
Het verhaal vertelt over de dertienjarige Mehmet en zijn familie (vader Selim, moeder Asme, broer Yusuf en zusje Elida) en speelt zich af op het Turkse platteland van de jaren zestig. De familie heeft al tal van tegenslagen meegemaakt maar wist zich hier dankzij een positieve levensvisie telkens weer uit te redden. Op een dag slaat echter het noodlot toe: vader Selim krijgt een ongeluk en kan niet meer werken. De familie is – volgens vader Selim althans – genoodzaakt hun dieren te verkopen en naar het geboortedorp van de vader terug te keren, maar daar is niet iedereen even tevreden met hun komst. En dat is weliswaar nog zacht uitgedrukt. De familie krijgt het zwaar te verduren en zoekt oplossingen.
Na het lezen van Verloren grond kon ik maar één ding besluiten: Murat Isik is een nieuwe ontdekking voor mij en zonder twijfel evenwaardig aan Khaled Hosseini. Als er iets is dat Isik – net zoals Hosseini dat doet – in het verhaal weet te brengen is het de couleur locale. Hij speelt zodanig met woorden dat hij zowel de tijdsgeest als de sfeer in het verhaal op sublieme wijze naar voren laat komen. Vanaf het moment dat je in het verhaal zit (en dat was bij mij al vanaf één van de eerste bladzijden) neemt hij je mee alsof je er op dat moment zelf bent. Je ervaart de streek, de manier waarop mensen met elkaar omgaan – de kilte maar ook de warmte – , de waarden die belangrijk zijn in die tijd, hun gedachtegangen, … . Als een schrijver dat kan (en allemaal tegelijk) is dat een sterke troef. De verklarende woordenlijst als bijlage is een mooi meegenomen en handig extraatje om nóg beter de couleur locale te ervaren (weetje: Ma be gerdi betekent goedendag in het Turks).
Ondanks dat het verhaal geen spannende thriller is wil je het in één ruk uitlezen omdat je wilt weten hoe het eindigt. Vaak wordt het woord ‘mooi’ binnen een recensie als te alomvattend ervaren, maar toch is dat wat dit verhaal is: mooi, bijzonder mooi zelfs. Het is een puur verhaal over vroeger dat niet mooier verteld kon worden. Murat Isik heeft er aan mij een fan bij en zijn tweede roman ligt al klaar om gelezen te worden.
Vijf op vijf.
Verloren grond / Murat Isik / Uitgeverij Anthos / 2012 / 368 pag. / ISBN 9789041415721