Cassandra Mortmain is 17 jaar en woont met haar excentrieke familie in de ruïne van een middeleeuws kasteel waar ze zonder inkomen proberen te overleven. In tegenstelling tot haar vader – die ooit een bestseller schreef – houdt Cassandra het bij haar dagboeken waarin ze het dagelijkse leven neerpent. Op een dag komen twee rijke Amerikanen in de buurt wonen die Cassandra’s leven grondig overhoop gooien. Want als zus Rose nu eens met een rijke man zou trouwen, dan komt er direct een eind aan hun armzalige leventje.

Met deze klassieker uit 1949 waagde ik mij aan een nieuw leesavontuur. Normaal gaat mijn voorkeur uit naar verhalen in het nu of een futuristische toekomst. Maar voor dit verhaal van Dodie Smith, waarin haar liefde voor Engeland overduidelijk is, maakte ik graag een uitzondering.

De scherpzinnige Cassandra schrijft haar dagboeken volledig in de ik-vorm. Aan het begin van elk hoofdstuk weet ze je weer warm te maken voor wat er komen gaat, door telkens een klein tipje van de sluier op te lichten.

Bovendien vond ik het erg sprookjesachtig hoe ze de sfeer rond het kasteel beschrijft en hoe de gloed er rond met de tijden veranderd is.

Er zijn verschillende grote gebeurtenissen in het verhaal. Zo is er bijvoorbeeld de geschiedenis van de vader van Cassandra die ooit een bestseller schreef, maar zich nu erg eigenaardig gedraagt. Ik was tijdens het lezen erg curieus naar de ontknoping van deze verhaallijn.

Daarnaast heb je ook de komst van de twee Amerikaanse jongemannen die nieuw leven in de brouwerij brengen, maar ook de nodige misverstanden meebrengen over wie wie wil en wanneer en hoe.

Over het algemeen voelde ik me erg verbonden met Cassandra, als je haar puberale naïviteit achterwege laat. Toch vond ik het moeilijk me voor te stellen in welke armoede ze leefden, gecombineerd met de tijd waarin het verhaal zich afspeelt. Zo kunnen ze voor 4 pond (ongeveer 5 euro) – wat voor Cassandra en haar zus een hoop geld is – twee treinkaartjes, twee taxi’s en een luxe maaltijd voor twee personen bemachtigen. Ook het feit dat het leven eindigt als de nacht valt, en dat een boek lezen bij een klein stompje kaars een luxe is voor de familie Mortmain, doet me nadenken over de tijd van toen.

Dodie Smith weet Cassandra’s mijmerende gedachten en de zoet beschreven momenten voldoende af te wisselen met grappige situaties. Hierdoor loopt alles net iets anders dan verwacht, en blijft er snelheid in het verhaal. Bovendien is het mooi om te zien hoe de puber verandert in een personage dat meer diepzinnig is en nadenkt over het leven.

Ik ben het niet eens met de term ‘coming of age’-roman, daarvoor is het verhaal te luchtig. Maar een echt young adult vind ik het ook weer niet. Ik houd het op een veelzijdig en verrassend boek om te lezen dat Smith subtiel steeds minder dagboekachtig laat klinken.

De dagboeken van Cassandra Mortmain/Dodie Smith/vertaling Hannie Tijman/Uitgeverij Karmijn/2017/397 blz./ISBN 9789492168061