July 14, 2016

Willem is een eenvoudige informaticus die als gescheiden man van middelbare leeftijd zijn dagen slijt in het kalme Roeselare in Vlaanderen. Zijn broer Lionel, die als praatjesmaker en ondernemer doorgaat als de tegenpool van Willem, is getrouwd met de Russische Sofiya. Als de zaken van Lionel niet goed lopen en Sofiya wegens heimwee haar moeder Mamoesjka naar Roeselare laat komen, wordt Willems simpele bestaan steeds gecompliceerder. Als dan ook nog de italiaanse Mariella in zijn leven komt, terwijl Lionel zich in de nesten werkt, is het aan Willem om de rust te bewaren in de chaos.

Door het boek heen komen er steeds meer personages naar voren. Bijna alle nieuwe personages krijgen vervolgens ook één of meer hoofdstukken waarin ze vertellen vanuit hun perspectief. Het effect van een wisselend perspectief is op mij dat ik me niet goed kan identificeren met één personage. Het stoort me niet, maar je soms helemaal verliezen in de verhaallijn van één hoofdpersoon kan een boek heel mooi maken.

Over de titel van het boek heb ik wel even moeten nadenken. De plantrekkers: zij die een plan trekken. Lionel smeedt wel voortdurend plannen met zijn ondernemingsgeest, maar de overige personages wandelen juist een beetje wanhopig door het leven zonder een duidelijk doel. Misschien is dat wel de boodschap van schrijfster Heleen Debruyne: ieder mens is op zoek naar een doel in het leven, maar voor we het doorhebben is het leven voorbij en zijn we alleen maar op zoek geweest, zonder het geluk daadwerkelijk te vinden.

Een hoofdthema in dit boek is overspel. Er wordt ook niet om het onderwerp heen gedraaid door de schrijfster, maar ze legt de daden van de personages open en bloot voor aan de lezer. Het lijkt wel alsof ze alleen de daden beschrijft, maar de lezer zelf een mening erover laat vormen. Ik heb in ieder geval nooit het gevoel gehad alsof er een oordeel over al het overspel en corruptie aan mij opgelegd werd.

Een absoluut hoogtepunt van dit boek is het open einde. Elke personage had Debruyne al aan het woord gelaten in het boek, behalve Sofiya. In de epiloog is haar stem daar dan eindelijk, waarmee ze de aandacht van de lezer tot aan de allerlaatste zin vasthoudt.

Een boek met veel stof om over na te denken, waarbij de Nederlanders onder ons ook even een lesje Vlaamse taal kunnen krijgen.

De Plantrekkers | Heleen Debruyne | De Bezige Bij | 2016 | 255 pag. | ISBN 978 90 234 9628 1

Deze week is het feest bij De Leesfabriek.

Doe met onze Giga Winactie en win 25 boeken:


HIEP HIEP