Haarscherpe observaties in een complex debuut

Aanvaard je medische hulp of vertrouw je op het feit dat het wel goed gaat komen? Voor menigeen is het een niet-te-bediscussiëren vraag: natuurlijk aanvaard je medische hulp. Echter, zo vanzelfsprekend is dit niet. In Een geschiedenis van wolven bespreekt

Emily Fridlund

de wereld van Madeline (Linda) en stelt ze verschillende ethische dilemma’s aan de kaak.

‘Voor Paul kende ik maar één persoon die het leven had verruild voor de dood.’ Wanneer Linda 14 jaar oud is, valt haar geschiedenisleraar en krijgt ze een vervanger: meneer Grierson. Al snel komt ze erachter dat hij verdacht wordt van pedofilie en zedendelicten. Scherpe observaties vertellen Linda dat Grierson nog steeds onjuiste dingen doet: ‘Dit is wat me opviel aan meneer Grierson. De manier waarop hij naast Lily’s bureau hurkte. Ik hoorde hem ‘Je doet het prima’ zeggen en zag hem heel zachtjes, als een presse-papier, op haar ruggengraat vlijen.’

Tegelijkertijd krijgt Linda een baantje als oppas. Op een dag ontmoet ze Patra en Paul en raakt ze bevriend met Patra. Ze past regelmatig op de mysterieuze Paul en komt meer te weten over het leven van Patra. Dan komt de man van Patra, Leo, plotseling thuis en verandert het leven. Paul gaat steeds vreemdere trekken vertonen en Linda komt achter de gruwelijke geheimen van de familie. Linda ontdekt meer en meer wat voor geheimen de familie draagt en komt voor het grootste vraagstuk in haar leven te staan: moet ze ingrijpen of zich stilhouden?

Intrigerend zijn de verschillende personages in Een geschiedenis van wolven. Linda vertolkt de rol van meisje dat, zonder steun van haar ouders, leert leven in een overgebleven hippiecommune. Geïnspireerd door de natuur, en dan met name de wolven, probeert zij te leven met niets. Haar beeldvorming is haarscherp, maar tegelijkertijd beperkt: ze moet het doen met wat ze om zich heen ziet. Bijzonder is haar doorzettingsvermogen en vertrouwen. Vanaf de eerste bladzijde roept ze sympathie op, iets wat blijft tot de laatste bladzijde. Tegelijkertijd zijn ook Paul en Leo opvallend. Paul werpt een behoorlijke dosis mysterie over het verhaal, met zijn verschijning. Lange tijd weet de lezer dat Paul dood zal gaan, maar is het onbekend wat de oorzaak zal zijn. Zijn uitingen zijn daarbij mysterieus. Wie is deze jongen en wie heeft hem zo opgevoed: ‘‘Ik ben een perfect kind van God,’ zei hij.’ Leo daarentegen roept argwaan op. Hij is ongrijpbaar en wellicht wat eng.

Maar niet alleen de personages maken Een geschiedenis van wolven tot een succes. Ook het complexe, maar zeer goed opgebouwde plot, werkt versterkend. Linda vertelt haar verhaal achteraf, ze vertelt haar memoires. Als een soort pingpongbal wordt de lezer heen en weer gestuurd tussen herinneringen aan meneer Grierson en herinneringen aan het gezin van Paul, waarbij kort herinneringen uit andere perioden uit Linda’s leven ook de revue passeren. Uiterst vakkundig weet Fridlund daarbij de ontknoping lange tijd uit te stellen. Met zorgvuldig gekozen vooruitwijzingen, ‘Later, tijdens de voorbereiding van het proces, bleven ze vragen waarom ik niet van meet af aan meer vragen heb gesteld,’ creëert ze bovendien een prachtige vorm van suspense: je weet dat er iets gebeurd is, maar je weet nog niet precies wat.

Met Een geschiedenis van wolven bespreekt Fridlund een uitermate interessant thema. Het boek toont een kritische blik op het Christendom, maar laat de lezer tegelijkertijd nadenken over de vraag in hoeverre je in moet grijpen wanneer iemand anders medische hulp weigert. Fridlund begeeft zich met haar verhaal in de wereld van de ethische dilemma’s. Een mooi, triest en emotioneel verhaal laat zien wat er gebeurt wanneer je iemand medische hulp ontzegt.

‘Wat is het verschil tussen wat je gelooft en wat je doet?’ ‘En wat is het verschil tussen wat je denkt en wat je uiteindelijk doet?’ Fridlund laat Linda de vragen stellen en nodigt de lezer uit tot nadenken in een meer dan prachtig debuut.

Een geschiedenis van wolven / Emily Fridlund / Vertaald door Erik de Vries / Uitgeverij Signatuur / 291 blz. / ISBN: 9789056725556