January 8, 2016
Foto: Hester Kraaijeveld Fotografie
1. Wolfsroedel is al eerder uitgegeven in 2002, hoe voelt het voor jou om het boek in 2015 in een compleet nieuwe jas nogmaals uitgegeven te zien?
Natuurlijk ben ik er erg blij mee. Het komt niet zo vaak meer voor dat een boek opnieuw uitgegeven wordt. Daardoor raken veel klassiekers in de vergetelheid, bijvoorbeeld de boeken van Els Pelgrom en Anton Quintana. Erg jammer. Ik bof dus enorm. Ook ben ik benieuwd hoe jongeren van nu het boek lezen. Het is toch wel een ander lezerspubliek dan in 2002. Toen begon de YA-roman net aan zijn opkomst en waren er nog geen hitseries als The Hungergames en Divergent. Maar ook de wereld is veranderd. We leven nu in een wereld van nóg extremer geweld dan na de aanslagen van 9/11. Ik vraag me af of dat de manier waarop lezers het boek zien ook beïnvloed.
2. Als het boek nu voor de eerste keer uitgegeven zou worden, zou je er dan dingen aan veranderen?
Waarschijnlijk zou ik nog meer aandacht besteden aan de woorden, de stijl. Ik was destijds vooral bezig met verhalen vertellen, nu is de stijl belangrijker geworden. Aan de loop van het verhaal zou ik niet veel veranderen, misschien hier en daar wat schrappen. Misschien dat ik ooit nog eens een roman schrijf die zich vooral concentreert op Vlad en Radu, maar het contrast en de overeenkomsten tussen hun verhaal en dat van de Jonge Wolven is in mijn ogen juist een van de sterke kanten van de roman. In dit boek zou ik daar dus niets aan veranderen.
3. Destijds was er best wat kritiek op het boek. Heb je nu bij de heruitgave duidelijk andere reacties gehad en waren die zoals je verwachtte?
Het boek is nog niet zo lang uit en heruitgaven worden doorgaans niet in de pers besproken, dus ik heb nog geen reacties gehad. Jullie zullen de eersten zijn, dus ik ben benieuwd!
4. Je hebt een unieke compositie gekozen: verhalen binnen verhalen. Waarom heb je dat gedaan en hoe ontstond het idee voor het verweven van deze verhaallijnen?
Eerst wilde ik een roman schrijven rond het leven van Vlad de Derde, maar toen bleek dat er over zijn leven al een boek verschenen was, en nog wel bij mijn eigen uitgeverij! Dus besloot ik het anders aan te pakken en kwam het verhaal van de rovers erbij. Achteraf bleek dat een gouden greep te zijn: van een historische roman werd het nu een boek over de band tussen heden en verleden: hoe het verleden invloed uitoefent op het heden en hoe alles eeuwig wordt herhaald.
5. “Verhalen zijn magisch. Ze verbinden heden en verleden, deze wereld en de andere. Wie in de draden van een verhaal verstrikt raakt, kan zich er niet meer uit bevrijden, dat had ik zelf ondervonden.” Je laat je hoofdpersoon dit in het boek zeggen, en je ondersteunt daarmee je eigen compositie. Ben je zelf ook van mening dat verhalen magisch zijn en dat ze een verbinding leggen tussen het heden en het verleden?
Verhalen zijn absoluut magisch! Verhalen zijn de enige vorm van magie waar we over beschikken. Met verhalen geven we onze wereld vorm, interpreteren we de feiten, vaak op zo’n manier dat we ermee kunnen leven. Alle oerverhalen gaan over deze vragen: wie zijn wij en hoe moeten we leven? Scheppingsverhalen, Griekse mythen, Bijbelverhalen, allemaal houden ze zich met deze vragen bezig. De antwoorden zitten verborgen in allerlei vormen van symboliek. De zon heeft een betekenis, de wolf, de moord op een broeder… De betekenis van die symbolen voelen we vaak instinctief aan, maar soms ook niet. Dan moeten we zelf op zoek gaan naar hun betekenis en kunnen we er van mening over verschillen. En dan wordt het pas interessant! Ik word dan ook een beetje droevig van al dan niet gelovige extremisten die dergelijke verhalen enkel letterlijk interpreteren. Wat een armoede!
6. Aan het begin van het boek lijkt het erop alsof Radu het goede is en Vlad het slechte. Later worden er dingen over Radu duidelijk die hem toch in slechter daglicht zetten. Was het je bedoeling om te laten zien dat een oorlog tussen goed en kwaad ook een oorlog tussen twee kwaden kan worden?
Een strijd tussen het absolute goed en het absolute kwaad bestaat, buiten boeken en films, niet. Ik ben de geallieerden eeuwig dankbaar dat ze een einde aan de Duitse bezetting hebben gemaakt, maar bij de bombardementen van deze bevrijders zijn ook zoveel onschuldige slachtoffers gevallen. Je kunt geen oorlog voeren zonder een moordenaar te worden, dat is de treurige waarheid. En bovendien kan het geloof in de eigen goede zaak je blind maken voor je eigen fouten. Zie de rol die de Verenigde Staten de afgelopen jaren in Irak (Abu ghraib etc.) hebben gespeeld.
7. Je kiest ervoor de jongens een gewelddadige rol te geven en Mara – de enige vrouw – een onderdanige rol. In het verleden was dit misschien ook zo, maar waarom heb je ervoor gekozen om dat ook nu een rol te laten spelen?
Mara is als personage een soort Sansa Stark: het eeuwige slachtoffer. Al geef ik haar halverwege het boek wel een wapen (haar vampierschap). Ze is een slachtoffer van haar tijd, waarin vrouwen vooral huwelijkshandelswaar waren. Vrouwen kwamen er tot nu vrij bekaaid af in mijn boeken. Ik wilde niet al te demonstratief tegen hun historische rol ingaan (Thea Beckman-complex), maar nu, in mijn Vonk-trilogie, merk ik een tegenreactie bij mezelf: die zit vol sterke vrouwen. Recent historisch onderzoek wijst trouwens uit dat heus niet alle vrouwen zo’n onderdanige rol hadden in het verleden! Dat beeld is voor een belangrijk deel een erfenis van mannelijke wetenschappers die de rol van historische vrouwen negeerden. Dus ook in mijn volgende historische roman: powervrouwen! 😉
8. Mara verandert in een vampier als straf voor het plegen van zelfmoord. Welke boodschap wil je hiermee uitdragen?
Geen enkele eigenlijk. Bij het schrijven over vampiers heb ik me gebaseerd wat er in die tijd en op die plaats geloofd werd. In de Roemeense mythologie is één manier om een vampier te worden zelfmoord te plegen.
9. Vanwege de fantasie-elementen doet Wolfsroedel af en toe denken aan sprookjes die vroeger verteld werden om kinderen angst aan te jagen en ze op het goede pad te houden. Is dit de reden dat je de fantasie-elementen hebt toegepast?
Nee, ik probeerde juist geen moraliserend verhaal te vertellen! 😉 Ik gebruik graag fantasy-elementen omdat het je veel vrijer maakt in je schrijven als je je niet strikt aan de werkelijkheid hoeft te houden. Bovendien voegen elementen uit mythologie en volksgeloof een mooie extra laag aan je verhaal toe: de vrijheid van symboolinterpretatie waar ik het daarnet over had.
10. Je kiest er heel bewust voor veel symboliek terug te laten komen in je verhaal. Kijkend naar bijvoorbeeld St. Andreasdag, engel Michael en wie Vlad III werkelijk was. Wat was de reden om hiervoor te kiezen en het niet bij het verhaal van Vulpe en Lupu te houden?
Vlad en Radu zijn fascinerende figuren omdat ze beiden voor een keuze staan: vrede of strijd, integratie of verzet. Ze leefden in een boeiende en bloedige tijd, waarin twee wereldrijken tegenover elkaar stonden. Ze lijken tegenpolen, maar zijn minder verschillend dan je denkt. Zij symboliseren de strijd tussen broeders op wereld(politiek) niveau, de strijd tussen Vulpe en Lupu is de strijd op een meer persoonlijk niveau.
11. Er wordt geschreven dat dit boek jongeren geen hoop zou bieden. Niet al onze recensenten zijn het hiermee eens. Wat was je doel precies met het vertellen van dit verhaal?
Dat het boek geen hoop zou geven, klopt in mijn ogen niet. De hoop zit, zoals Alexandru dat ook zegt, in onze interpretatie van de feiten: hoe we het verhaal doorvertellen. Maar hoop geven was niet mijn belangrijkste doel bij het schrijven van het boek. Ik wilde geen hoop geven maar inzicht: hoe werkt radicalisering, groepsdruk, hoe komen mensen die van zichzelf niet slecht zijn tot geweld? Dit boek was mijn poging om dat te begrijpen.