‘Als blanke man voelde ik mij oprecht schuldig tegenover alle mensen die ooit slaaf zijn geweest.’
Nadat hij in 1841 ontvoerd en in het Zuiden verkocht wordt als slaaf werkt Solomon Northup twaalf jaar lang op plantages in Louisiana. Op deze plantages komt hij de meest afschuwelijke dingen tegen en ondergaat hij de meest gruwelijke martelingen die de mens ooit heeft gekend. In 1853, twaalf jaar na zijn gevangenschap, komt Solomon eindelijk vrij. In datzelfde jaar verschijnt het boek
12 jaar slaaf
, waarin Solomon zijn kant van de slavernij vertelt. Een verhaal met gedetailleerde beschrijvingen van gebeurtenissen en personen. Het boek opent bij vele mensen de ogen over de onmenselijkheid van de slavernij.
Nadat de verfilming van
12 jaar slaaf
uitkwam in Nederland werd er veel over dit boek en de bijbehorende verfilming gesproken. ‘Gruwelijk en kalm’, zo noemde de NRC de film. ‘Even belangrijk als het dagboek van Anne Frank’, zo zei Steve McQueen. Deze recensies wakkerden mijn interesse in de film 12 Years A Slave behoorlijk aan. Echter, door al deze lovende reacties viel de film mij behoorlijk tegen. Er zat weinig actie in de film en in vergelijking met de verhalen viel deze dan ook behoorlijk tegen.
Toen besloot ik het boek te gaan lezen. Een hele goede keuze, zo bleek achteraf. Het boek is in chronologische volgorde geschreven. Hierdoor leest het boek erg prettig weg en is het verhaal goed te begrijpen. Wat ik persoonlijk op bepaalde plekken in het boek als storend ondervond tijdens het lezen was het negentiende eeuwse taalgebruik. Vooral in het begin moest ik hier erg aan wennen, maar uiteindelijk deed dit niets af aan het boek. Integendeel zelfs. Door het “nette” taalgebruik werd nog eens extra benadrukt hoe slim Solomon eigenlijk was en hoe oneerlijk het was dat mensen met een donkere huidskleur als dom gezien werden en gebruikt werden als slaven.
In het boek wordt niet alleen gekeken naar het leven van Solomon. De lezer wordt meegenomen in de levens van alle personages die in het boek voorbij komen. Solomon vertelt heel erg gedetailleerd over de levens van zijn medeslaven en zijn meesters en beschrijft plaatsen en personen tot in detail. Ook vertelt Solomon uitgebreid over de werkwijzen die op de plantages gehanteerd worden. Hierdoor komt het boek geloofwaardig over en wordt het echt interessant. De lezer begrijpt hierdoor dat alle verhalen uit het boek echt gebeurd zijn en dat maakt het boek erg zwaar om te lezen. Als blanke man voelde ik mij oprecht schuldig tegenover alle mensen die ooit slaaf zijn geweest.
Concluderend kan ik zeggen dat dit een van de beste boeken is die ik ooit heb gelezen. Het boek neemt de lezer écht mee terug de geschiedenis in en laat je ervaren hoe het was om als slaaf geleefd te hebben.
12 jaar slaaf
is misschien wel een van de belangrijkste historische bronnen over de slavernij. Het boek zou ik zelf verkiezen boven de film. De film is mooi, maar erg langdradig. Het boek is van begin tot eind mooi en laat je niet meer los. Een boek om nooit meer te vergeten!
Deze recensie is geschreven door Raoul Bausewein, 17 jaar, student International Tourism Management te Breda.
12 jaar slaaf / Solomon Northup / vertaald door Leen van den Broucke, Inge Kok, Arjaan van Nimwegen en Thijs van Nimwegen / Uitgeverij Atlas Contact / 2014 (1853) / 318 pag. / ISBN 978 90 254 4360 3