August 31, 2012

Dorian Gray, een rijke en nobele Londense jongen, zorgt er met zijn prachtige gezicht en natuurlijke charme voor dat iedereen die hem ontmoet meteen van hem houdt. Zo ook kunstenaar Basil Hallward, die in deze jongen zijn ideale model ziet, en diens vriend Lord Henry, die in Dorian interessant onderzoeksmateriaal naar het leven en de jeugd ziet. Op een middag schildert Basil een portret van Dorian, naar eigen zeggen zijn mooiste werk ooit. Lord Henry heeft echter net met Dorian gepraat over schoonheid en hoe de jeugd altijd verloren gaat. Bij het zien van het schilderij waarop hij zo mooi is afgebeeld barst Dorian in tranen uit, omdat het portret altijd jong en prachtig zal zijn maar hij zelf oud en lelijk zal worden. Hij vervloekt het schilderij, en bidt dat het andersom moge zijn; dat hij er altijd mooi en vitaal uit zal zien, en dat zijn portret alle fysieke kenmerken van oud worden en zondes begaan zal tonen…


The Picture of Dorian Gray

is de enige roman die Oscar Wilde schreef, hij hield zich namelijk vooral bezig met toneelstukken en gedichten. In zijn werk zijn talloze aforismen over het leven, schoonheid, het volk en de maatschappij te vinden. Het verhaal, dat eerst in een tijdschrift verscheen, werd echter als immoreel beschouwd en werd in alle recensies ten strengste afgeraden om te lezen. Wilde correspondeerde fel met enige recensenten om zijn werk te verdedigen. Toen hij het als boek publiceerde, besloot hij toch om het deels aan te passen; enkele verwijzingen die homosexueel of hedonistisch opgevat konden worden heeft hij eruit gehaald. Tegenwoordig wordt het beschouwd als een meesterwerk van een schrijver die als geen ander op papier kon zetten wat hij dacht, wat hij ervaarde en vooral waar hij van genoot. Daarnaast is het voor ons tegenwoordig interessant om te lezen over, nee, je te verliezen in de wereld van de rijke Londense adel.


The Picture of Dorian Gray

is prachtig geschreven; Wilde schrijft namelijk om alle zintuigen te bevredigen. Al in de eerste zin van het boek wordt een kamer beschreven met de drie verschillende geuren (van rozen, van lila’s, van roze doornstruiken) die er geroken kunnen worden, en niet met wat er te zien valt. Deze schrijfstijl kan de moderne lezer echter als saai overkomen. Eind 19e eeuw had men nog de tijd om in alle rust een langzaam verhaal te lezen, terwijl de jonge lezer van nu misschien meer baat heeft bij een snel en spannend verhaal. Hoewel het een virtuoze vertelling is, kunnen we dit boek niet als ‘snel en spannend’ omschrijven. Wel als ‘prachtig en inspirerend’, of ‘ouderwets maar tijdloos’, of ‘gevuld met lessen om te leren genieten van het leven’. Ik kan maar beter ophouden er een beschrijving voor te zoeken, want, zoals Wilde zelf schrijft in zijn boek, ‘to define is to limit’. Lezers die een interessant oud boek over het leven willen lezen moeten vooral dit boek halen; ongeduldige lezers die baat hebben bij spanning en sensatie en een boek dat ‘lekker weg leest’ kunnen maar beter terug gaan naar De Hongerspelen en 50 Tinten Grijs.

Deze recensie is geschreven door Merlijn Mascini, 17 jaar, scholier aan het Amsterdams Lyceum

The Picture of Dorian Gray / Oscar Wilde / vertaald door Else Hoog / Uitgeverij Het Spectrum / Uitg. 2011 / 208 pag. / ISBN 9789031501144