Codenaam Verity
is een boek over een bijzondere vriendschap die ontstaat in de Tweede Wereldoorlog. De Schotse spion Verity wordt in de Franse stad Ormaie door de Gestapo opgepakt. Ze moet een keuze maken: een bekentenis schrijven of op een verschrikkelijke wijze geëxecuteerd worden. Ze besluit haar missie bekend te maken en alles op te schrijven wat er is gebeurd voor en tijdens haar actie. Op allerlei stukjes papier beschrijft Verity hoe ze bevriend raakte met de Engelse pilote Maddie en over haar mislukte missie. Maar zijn woorden voldoende om haar leven te redden?
Dit verhaal is geen gewoon dagboek. De ene keer speelt het zich af in het verleden, toen Verity en Maddie elkaar leerden kennen, en de andere keer in het heden. De overgang tussen de twee tijden is uitmuntend gedaan en het is duidelijk dat Elizabeth Wein er ook echt over heeft nagedacht. Verity vecht voor haar leven, maar weet gebeurtenissen ook met humor en cynisme op te schrijven. Hoewel Verity degene is die dit allemaal opschrijft, is Maddie degene waar het allemaal om draait; hoe en waarom zij leerde vliegen, hoe zij Verity leerde kennen en wat ze allemaal te verduren kreeg.
De ideeën die door Verity’s hoofd razen, de emoties tijdens de verhoren door de Duitsers, alles is prachtig neergezet. Haar koppigheid zorgt voor humor, haar verhaal wekt verdriet en medelijden op. Wat ik zo fijn vind aan dit verhaal, is dat de hoofdpersonages twee sterke jongeren van het vrouwelijk geslacht zijn. Dit verhaal mag dan wel fictie zijn, maar het heeft me aan het denken gezet over de rol van vrouwen in de Tweede Wereldoorlog.
Midden in het verhaal wordt er naar Maddie geshift. Ook zij schrijft haar belevenissen op, maar ze is niet opgepakt. Ze geeft geen idee of Verity nog in leven is, en ook als lezer vraag je je af hoe het met Verity is afgelopen. Deze shift zorgt voor nieuwsgierigheid en geeft de lezer een andere kijk op het verhaal. Omdat je veel over de pilote Maddie leert kennen, spelen vliegtuigen ook een rol in het verhaal. Ik weet niets over vliegtuigen, dus al die namen gaan bij mij het ene oor in en het andere oor uit. Maddie laat met haar vliegtuigkennis zien dat ze echt heel graag een pilote wilt worden, maar de lezer hoeft zelf niet veel van vliegtuigen te weten om het verhaal te begrijpen. Het is duidelijk dat dit verhaal onder Young Adult valt, maar dat maakt het verhaal natuurlijk niet slechter. Dit boek is een aanrader voor iedereen die van verhalen over bijzondere vriendschappen houdt. In april verschijnt nog een boek van Elizabeth Wein over het aandeel van jonge vrouwen in de Tweede Wereldoorlog, “Rose onder vuur”.
Deze recensie is geschreven door Hugh Mee Wong, 14 jaar, scholier van het Pascal College te Zaandam
Codename Verity / Elizabeth Wein / Vertaald door Esther Ottens / Uitgeverij van Goor / 2013 / 320 pag. / ISBN 9789000329540