“Het was nooit begonnen en nooit kon eraan begonnen worden en toch was het er. Kalam voelde het in al zijn botten, heel zijn vlees, heel zijn Gamor. Het sprak hem toe en vertelde hem opnieuw dat niets was zoals het begonnen was en alles bleef zoals het eindigen zou. Wie hem dat vertelde? Het was een stem, een geluid of nee… een licht in zijn hoofd. Misschien waren het de geuren om hem heen, misschien ook de IJsrand waarachter Gûl, de zon, steeds verdween en waarvandaan hij weer terugkeerde. Hij twijfelde keer op keer over de boodschapper, niet over de boodschap.”

Na de dood van Kalams vader wordt er in Kana’an een nieuwe leider aangeduid. Deze man zorgt voor spanningen en bloedvergieten tussen de verschillende bevolkingsklassen. Kalam denkt dat zijn vader een foute opvolger heeft aangeduid en besluit met een deel van het volk weg te trekken uit Kana’an en op zoek te gaan naar hun ‘beloofde land’, zoals in hun volkslied wordt vermeld. Deze tocht verloopt moeizamer dan gedacht: ze krijgen te maken met andere volkeren, uitvindingen die voor hen erg vreemd zijn (zoals vuur en bomen) en meningsverschillen en jaloezie binnen de groep. Aan de tocht blijkt geen einde te komen. Waar bevindt zich de juiste plaats om een nieuwe stad te stichten? Krijgt Kalam heel de groep zover hem te blijven volgen of zal iemand anders spoedig zijn plaats willen innemen?

Eerst en vooral: ik had totaal geen idee wat ik van dit boek moest verwachten. Daar moet ik aan toevoegen dat de titel en vooral de cover me niet erg aanspraken. Maar de toevoeging op de cover, ‘meer dan fantasy’, maakte me wel erg nieuwsgierig. Want hoe kan een verhaal nu meer zijn dan fantasy?

Ik ben het helemaal eens dat dit verhaal tot het fantasy genre behoort, maar dan moeten we de categorie fantasty toch even opdelen in verschillende soorten. Dit is helemaal anders dan het doorsnee fantasty verhaal en hoort daar dus op het eerste zicht niet in thuis. En dat is een enorm pluspunt aan dit boek: het was een boek zoals ik er nog nooit één gelezen heb binnen zijn genre. Een heel origineel verhaal dat eigenlijk ontstaan is op basis van een eeuwenoud bekend fenomeen: een volk dat wegtrekt en op zoek gaat naar een beter leven.

Ik kreeg in het begin van het verhaal de indruk dat het zich in de ijstijd afspeelt, maar naderhand twijfelde ik daar toch aan. Want hier en daar stootte ik op elementen die dit volledig tegenspraken.  Hoewel de historische feiten niet allemaal kloppen met de werkelijkheid (wat ook niet de bedoeling was van de auteur trouwens), vond ik deze roman absoluut de moeite waard om te lezen. De auteur spiegelt op een subtiele manier de moderne maatschappij tegen de achtergrond van een ver verleden. Of is het eerder de verre toekomst? Aan de fantasie van de lezer om deze semi-historische roman te plaatsen waar hij past.

Voor mij was het dus eerder een boek dat ik zelf nooit uit de rek in de bibliotheek of boekhandel zou halen, maar het is alweer gebleken dat vooroordelen vaak onterecht zijn. De auteur is erin geslaagd een roman te schrijven met een diepere boodschap en betekenis. Aan de lezer om deze te ontdekken tijdens de lange reis en zoektocht naar vrede en geluk.

De annalen van Gamor / Kaj Elhorst / Uitgeverij Nieuwe Druk / 2013 / 465 blz. / ISBN 9789491409141