July 14, 2014

Niña Weijers is literatuurwetenschapper en werd door OPZIJ in 2013 uitgeroepen tot een van de ‘35 schrijfsters onder de 35’ door de korte verhalen die zij vóór haar debuut

De consequenties

geschreven heeft.

De consequenties

rechtvaardigt haar plaats in dit deze top 35: het boek is met veel vaart geschreven en blijft tot het einde intrigerend.

Minnie Panis uit

De consequenties

was ooit een piepkleine couveusebaby, maar groeit uit tot een belangrijke kunstenares van haar generatie die zowel in Nederland als in het buitenland veel succes heeft. De kwetsbaarheid van de couveusebaby en het zelfvertrouwen van de gevierde kunstenares komen in het karakter van Minnie op een bijzondere manier samen. Haar werk gaat vooral over zichzelf: in haar afstudeerproject ‘Bestaat Minnie Panis?’ fotografeert zij alle afval die zij produceert en ook voor haar nieuwste werk blijft de kunstenares tegen wil en dank bij dit thema in de buurt. Als zij zichzelf slapend terugziet in de Vogue nadat zij een nacht heeft doorgebracht met een modefotograaf, inspireert dit haar tot haar volgende project waar deze fotograaf een belangrijke rol in zal spelen.

De tekst op de achterflap van het boek geeft weinig weg over de inhoud en het zou zonde zijn dat hier wel te vertellen. Welke wending het verhaal zal krijgen wordt pas laat in het verhaal duidelijk, maar het boek verveelt geen moment. Door het gebruik van flashbacks en flashforwards vallen alle puzzelstukjes van het leven van Minnie en de motieven voor haar kunst steeds meer in elkaar. Kleine details en déjà vu’s die in de eerste helft van het boek een ogenschijnlijk kleine rol spelen, blijken later verweven te zijn met periodes in het leven van Minnie die zij zich niet meer herinnerd.

Niet alleen is het verhaal knap geschreven, maar ook de kunstwerken van Minnie worden zodanig beschreven dat ze echt lijken te bestaan, al helemaal vanwege de vele verwijzingen naar echte kunstwerken en kunstenaars. Ook naar echte gebeurtenissen verwijst Weijers regelmatig. Zo speelt het instorten van de Tacoma Narrows Bridge door een rekenfout in 1940 een belangrijke rol, omdat de brug was eigenlijk al ingestort voordat men met bouwen begonnen was en de consequenties dus vooraf al bekend waren – net als in het leven van de kunstenares. Als het boek op het moment aankomt waarop de proloog plaats gaat vinden, komt er een korte onderbreking in het verhaal. Weijers vertelt dan op veertien pagina’s het verhaal van Bas Jan Ader, een kunstenaar die voor zijn laatste kunstwerk de Atlantische Oceaan over gaat steken. Drie weken na zijn vertrek wordt het radiocontact verbroken. Negen maanden later wordt het bootje gevonden door een Spaanse vissersboot voor de kust van Ierland, zonder Bas Jan Ader. Ook deze kunstenaar nam zichzelf als onderwerp voor zijn kunst en zijn dood was eerder een voltooiing dan het einde van zijn oeuvre. Een eenwording van kunst en kunstenaar waar ook Minnie na de onderbreking nog meer dan eerst mee te maken krijgt.

Een makkelijk boek voor op het strand is het niet. Het is aan te raden om de aandacht bij het boek te houden, zodat zoveel mogelijk puzzelstukjes ook echt op zijn plaats vallen. De moeite waard om het toch mee te nemen op vakantie is het zeker. Het is een boek dat blijft hangen nadat je de laatste pagina hebt uitgelezen en het doet uitkijken naar een volgend boek van Weijers.

Deze recensie is geschreven door Annika Meijer, 22 jaar, student geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam

De consequenties / Niña Weijers / Uitgeverij Atlas Contact / 2014 / 287 pag. / ISBN 9789025442927