Minnie Panis is een merkwaardig persoon. Ze kwam 17 weken te vroeg ter wereld en de kans dat dit tere, opperhuidloze prematuurtje ooit een kwalitatief hoogstaand –laat staan zelfs een gewoon- leven zou hebben, was dan ook miniem. Minnie overleeft zichzelf, maar zal niet opgroeien als de ‘doorsnee mens’, wat dat ook moge betekenen. Ze ontpopt zichzelf tot beloftevolle kunstenares en wordt bekend bij het grote publiek door een flitsende fotograaf in de nacht, het model zijnde dat ze eigenlijk niet wilde zijn. Toch is Minnie meer dan die eendagsvlieg in de Vogue, want ze kwam op meerdere ideeën voor grote werken, die ook grote werken zouden worden.

Zo trekt ze haar eigen bestaan in twijfel, maar bevestigt deze met een voorstelling over haar dagelijkse afval. Want is er een duidelijker voorbeeld van existeren dan het spoor dat je eigen consumptie achterlaat? Ook verkoopt ze haar hele inboedel, wanneer de geliefde vertrekt, om te eindigen met een handvol broodnodige dingen, eigenlijk de énige dingen die een mens nodig heeft. Ook hierover houdt Minnie een expositie en mensen zeggen in haar ‘wanhoopsdaad’ haar gemis te herkennen. Wat een kunstenaar al dan niet moet doen voor kunst, toch?

Het begin van

De consequenties

is kwalitatief volledig onderdanig aan het vervolg, het lijkt zelfs wel geschreven door twee verschillende mensen. Het begin is niet boeiend, zeker niet vlot geschreven en bevat wel mooie gedachten die echter minder mooi verwoordt worden. Daarna -van de ene pagina op de andere- word je in het verhaal gezogen en houdt het allemaal wel ineens steek.

De vele verwijzingen naar andere kunstenaars en kunstwerken pasten perfect in dit werk, ze zijn ook een duidelijke meerwaarde. Enkel bij het verhaal van ene Bas Jan Ader had ik persoonlijk zo mijn twijfels omdat het erg bruusk in het verhaal gegooid wordt, het ritme uit het verhaal trekt en ook veel te langdradig is. Bovendien heb ik de indruk dat de schrijfster méér ziet in zijn verdwijning en zijn kunst dan het eigenlijk voorstelt en dat heeft niks met eigen interpretatie te maken.

Het boek neemt je mee naar verschillende jaartallen in een mensenleven, door zowel flashbacks als flashforwards. Doordat ze soms wat onduidelijk in Minnie’s leven geplaatst worden, wordt haar leven net dat tikkeltje mysterieuzer en interessanter. De schrijfster doet haar hoofdpersonage dingen ontdekken en voelen, maar laat haar -en dus ook ons- achter met enkele onbeantwoorde levensvragen. Het doet me oprecht stilstaan bij zowel het boek, kunst in het algemeen en mijn eigen leven. Het boek daagt je als lezer uit om verder te denken en vooral om echt na te denken, zodat lezen op automatische piloot ook een onmogelijke opgave is. Dit kan ik echter alleen maar toejuichen, omdat dit soort boeken meestal de enigen zijn waarbij ik het gevoel heb effectief iets te leren.

Minnie merkt zelfs de kleinste handbeweging en stemtrilling van de andere op en trekt daar vaak onnodige conclusies uit. Daardoor vind ik dat ze de dingen soms moeilijker maakt dan ze zijn en zichzelf dus onnodig kwelt. De ideeën van de schrijfster over bepaalde emoties of gebeurtenissen vind ik te overdacht, ze zoekt dingen die er gewoonweg niet zijn en blijft maar doordrammen over conclusies die eigenlijk geen conclusies zijn. Hierdoor verliezen hele passages hun kracht omdat ze er meer uit probeert te halen dan er eigenlijk in zit. Daardoor komt het allemaal wat onecht en geforceerd over.

De consequenties

is al bij al een ijzersterk debuut dat de lezer doet stilstaan bij zichzelf, het leven en kunst. Het boek is vernieuwend en verweeft fictie naadloos met objectieve gegevens. Een aanrader voor iedereen die meer zoekt dan de ‘gewone roman’, maar toch nog steeds een echt verhaal verwacht. Het boek verrast je op een manier waarop alleen écht goede boeken dat kunnen doen.

Deze recensie is geschreven door Fran Verdeyen, 16 jaar, scholier aan het Humaniora Kindsheid Jesu in Kiewit/Hasselt

De consequenties / Niña Weijers / Uitgeverij Atlas Contact / 2014 / 287 pag. / ISBN 9789025442927