Pogingen iets van het leven te maken: Het geheime dagboek van Hendrik Groen, 83 ¼ jaar


Ongeveer twee maanden terug zag ik een boek liggen met een vormgeving die mij direct nieuwsgierig maakte naar de inhoud. Ook de achterflap sprak me aan en ik was dan ook reuze blij dat ik dit boek mocht recenseren voor De Leesfabriek.

Pogingen iets van het leven te maken: Het geheime dagboek van Hendrik Groen, 83 ¼ jaar

gaat over Hendrik Groen, een man van in de 83 die zich heeft voorgenomen een dagboek bij te houden gedurende een jaar. Hij woont sinds een aantal jaar in een verzorgingstehuis in Amsterdam-Noord en schrijft in zijn dagboek zijn gevoel en de gebeurtenissen van die dag van zich af. Hoewel hij op leeftijd is en flink wat mankementen heeft, tracht hij niet te veranderen in zo’n typische oude, klagende bejaarde, zoals vele van zijn medebewoners. Vol enthousiasme sloeg ik het boek open. Ik was vooral nieuwsgierig naar Hendrik Groen, want wie is deze man? Zou het boek echt geschreven zijn door een 83-jarige? De eerste dag van het jaar geeft direct en impressie van Hendriks medebewoners:

Dinsdag 1 januari 2013

“Ik hou ook het komend jaar niet van bejaarden. Dat geschuifel achter die rollators, dat misplaatste ongeduld, dat eeuwige klagen, die koekjes bij de thee, dat zuchten en steunen.

Ik ben zelf 83 ¼ jaar.”

Ik vroeg me af of een bejaarde man die een dagboek voor zichzelf bijhoudt, besef heeft van de wijze waarop hij schrijft. Hij introduceert namelijk direct de omgeving en zichzelf, een schrijverstrucje dat je niet bij een 83-jarige debutant verwacht. Maar afijn, op naar 2 januari, want de pret mag niet gedrukt worden als Hendrik Groen een jong(er) persoon blijkt te zijn. Het gaat immers om het verhaal toch? Ik moet helaas toegeven dat ik irritatie voelde bij het lezen van 2 januari. Eigenlijk best gek, want ik ben net in het boek begonnen en ik heb echt heel veel zin om het te lezen. Mijn irritatie kwam voort uit een te doorzichtige gebeurtenis: het is 2 januari, de poedersuiker van de oliebollen en appelflappen ligt nog op de tafel. Om de tafel schoon te maken wordt de schaal met de overgebleven flappen even op een stoel gezet. Een stevige, oude dame komt aanlopen en ja.. je raadt het al: ze gaat met haar dikke billen op de schaal met appelflappen zitten.

Gelukkig verviel Hendrik minder in clichés naarmate het verhaal vorderde. Het verhaal sprak me aan, maar ik merkte dat ik iedere keer na een of twee weken dagboekaantekeningen van Hendrik te hebben gelezen, ik geen zin meer had om verder te lezen. Het duurde voor mijn doen dan ook erg lang voor ik het boek uit had. Toch vond ik het boek ook erg aandoenlijk. De blijdschap van Hendrik dat hij vrienden heeft en de manier waarop hij met het verval van zijn leven en dat van zijn vrienden omgaat, troffen me. Ik merkte dat toen ik eenmaal tweederde van het boek had gelezen, ik pas echt in het verhaal zat. Ik wilde doorlezen en was nieuwsgierig naar de ontwikkelingen van de levens van de vrienden van Hendrik. Ook de manier waarop het leven in een verzorgingstehuis wordt geschetst en de strenge directrice genaamd Stelwagen zijn amusant. Naarmate het einde naderde, heb ik een paar keer moeten slikken. De sleur van het leven van een bejaarde en de naderende dood maakten dat ik nog lang niet oud wilde worden.

Ik lijk misschien wat negatief over Pogingen iets van het leven te maken, maar dat valt eigenlijk best mee. Ik vond het verhaal leuk en er zitten ook echt wel ontwikkelingen in. Zo zet Hendrik samen met enkele vrienden het Omanido-clubje op: Oud-maar-niet-dood. Deze club onderneemt iedere twee weken een leuk uitje zodat de sleur van het verzorgingstehuis doorbroken wordt. En daarbij leert Hendrik een nieuwe bewoonster kennen door wie zijn hart sneller gaat kloppen.

Normaliter vind ik het niet lastig om een oordeel over een boek uit te spreken, maar bij dit boek wel. Enerzijds vond ik het verhaal eentonig ondanks de verhaallijn. Anderzijds is het een dagboek van een bejaarde man die in een verzorgingstehuis zit, dus wat verwacht je dan? Hendrik raakte me met zijn visie op de wereld en ik heb soms ook echt wel gegniffeld om de streken van Hendriks beste vriend. Misschien dat ik te hoge verwachtingen had van het boek en dat het mij daarom tegenviel.

Deze recensie is geschreven door Bibi Rumping, 23 jaar, student Jeugdliteratuur aan de Universiteit Tilburg en student Boekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Bibi heeft haar eigen boekenblog en werkt daarnaast bij een boekhandel

Pogingen iets van het leven te maken: Het geheime dagboek van Hendrik Groen, 83 ¼ jaar / pseudoniem Hendrik Groen / Uitgeverij Meulenhoff / 328 pagina’s / 2014 / ISBN: 9789029089975.