Ondertussen is het al weer een aantal jaar geleden dat Bernlef gestorven is. Dit betekent echter niet dat er geen boeken meer uit kunnen komen. Vlak voor zijn dood werkte Bernlef aan een verhalenbundel die eerder dit jaar uit gekomen is. Zelf bepaalde Bernlef nog dat

Wit geld

de titel moest worden. De volgorde is later bepaald door zijn familie. Ondanks dat de schrijver niet zelf de uiteindelijke vorm heeft kunnen bepalen, is

Wit geld

een mooi slot geworden van de indrukwekkende literaire carrière van Bernlef.

Wit geld

is een verzameling van acht korte verhalen. De verhalen hebben verschillende hoofdpersonages, vinden plaats in verschillende tijden en op verschillende locaties. Ook de lengte van de verhalen zijn verschillend. Een gemeenschappelijke factor lijkt er in eerste instantie niet te zijn. Toch is deze wel te vinden. Alle verhalen gaan namelijk over mensen die met alle macht proberen een doel, groot of klein, te bereiken, maar dit niet halen. Alle verhalen gaan over menselijk falen.

De verhalen zijn ieder mooi geschreven. Er is niet één verhaal wat duidelijk minder is of ver boven de rest uit steekt. Wat alle verhalen zo interessant maakt, is dat alle personages ongelooflijk normale mensen zijn. De hoofdpersonen hebben geen bijzondere beroepen, maken geen heel bijzondere dingen mee of hebben excentrieke karaktertrekjes. Toch worden de verhalen geen moment saai en blijven ze boeien. Juist door deze ‘normaalheid’ van de personages is het voor de lezen heel gemakkelijk om te identificeren met de karakters en de keuzes die ze maken.

Ondanks deze prachtige verhalen over hoe bijzonder een normaal, alledaags leven kan zijn, is

Wit geld

geen boek om heel vrolijk van te worden. In ieder verhaal faalt de hoofdpersoon. Erg veel vertrouwen geeft dit boek dan ook niet. Ook geeft het boek niet voor iedere verhaal een echte afsluiting. Verschillende verhalen zou ik graag verder lezen. Maar dat hoort nu eenmaal bij een verhalenbundel: korte verhalen zijn alles wat je krijgt.

Wit geld

is een erg mooi boek. Ieder verhaal is de moeite van het lezen waard. Ondanks dat het onderwerp niet al te vrolijk is, heeft ieder verhaal elementen die voor iedereen herkenbaar zijn. Hier ligt de grote kracht van Wit geld. De normale karakters, de alledaagse gebeurtenissen en het menselijk falen: deze ijzersterke combinatie zorgt voor verhalen en een boek wat lang zal blijven hangen.

Deze recensie is geschreven door Sandra Bouten, masterstudent New Media and Digital Culture aan de Universiteit Utrecht, 22 jaar oud.

Wit geld / Bernlef / Uitgeverij Querido / 2014 / 248 pag. / ISBN 9789021447223