Een roman die grotendeels geschreven is in straattaal of slang. Dat klinkt veelbelovend. Helemaal als je bedenkt dat Kelmans debuutroman meteen in eigen land werd genomineerd voor de Man Booker Prize, een belangrijke literaire prijs in Groot-Brittannië en Ierland. De Nederlandse vertaling van
Pigeon English
kon dan ook niet lang op zich wachten, maar of dat een succes is?
In
Pigeon English
wordt het leven beschreven van het elfjarige straatschoffie Harrison Opoku die nog maar naar net van Ghana naar Engeland is verhuisd, waar hij samen met zijn moeder en zus een flatje in een troosteloze achterstandswijk in Londen bewoont. Als op een dag een klasgenootje van hem wordt vermoord en de politie de dader niet weet op te sporen gaat Harrison zelf op onderzoek uit. De roman beschrijft zijn zoektocht en geeft tegelijkertijd een niets verbloemend beeld van het leven in een achterstandswijk in Londen. Harrison neemt de lezer mee in zijn wereld en vertelt over het harde leven op straat, de Dell Farm Crew, zijn fascinatie voor heli’s en haribosnoepjes en over zijn speciale band met een duif. Nagenoeg de gehele roman is geschreven vanuit het perspectief van de elfjarige Harrison, met uitzondering van enkele passages waarin een duif… ja een duif(!), aan het woord is.
De auteur neemt met zijn debuut een risico door de roman vanuit het perspectief van een kind te schrijven, maar Kelman laat zien dat hij hier goed mee uit de voeten kan. Het eigenzinnige perspectief van het elfjarige jongetje zorgt voor vele ontroerende en geestige momenten. Tegelijkertijd wekt het af en toe de nodige ergernis op. Je leest alles vanuit het perspectief van een kind waardoor het verhaal soms nogal eentonig is. De roman was waarschijnlijk beter uit de verf gekomen als meerdere personages in de roman een stem hadden gekregen. Nu moet de diepgang én de variatie in het verhaal komen van een duif. Wat daarvan precies de toegevoegde waarde is, blijft onduidelijk.
De titel van de roman,
Pigeon English
, is genoemd naar het Creoolse Engels (een mengsel van Engelse straattaal en Afrikaanse slang) dat in de roman gesproken wordt. In de Nederlandse vertaling is getracht deze pidgintaal naar een soort van Nederlandse straattaal te vertalen met als gevolg een roman vol met zinnen als: Kzweer ‘t , het voelde echt niet normaal, Fok jou, Het zag er bo-styles uit, nokke nou, enz. Ja, wat moet je daar nou op zeggen? De vertaler heeft een poging gedaan, maar de zinnen en woorden die gebruikt worden, zijn vergezocht. Het Creoolse Engels dat gebruikt wordt in de Engelse roman is eigenlijk niet vertaalbaar dus waarom zou je dat dan proberen? En waarom de gehele roman in het Nederlands vertalen, maar niet de titel? Wat mij betreft had de roman überhaupt niet naar het Nederlands vertaald moeten worden. Er zijn genoeg andere romans die daarvoor wel in aanmerking komen. Dus als ik één tip mag geven: lees de roman in het Engels!
Deze recensie is geschreven door Hester Wiersema, net afgestudeerd als student Literatuurwetenschappen aan de Rijks Universiteit Groningen.
Pigeon english / Stephen Kelman / vertaald door Paul van der Lek / Uitgeverij De Bezige Bij / 2011 / 287 pag. / ISBN 9789023465898