Na een collegereeks over Arnon Grunberg te hebben gevolgd is het even afkicken om niet meer elke week met zijn werk bezig te zijn. Daarom besloot ik dat het tijd was om een recensie aan een van zijn romans te wijden: Moedervlekken. Moedervlekken is weer een ‘echte’ Grunberg, met een verstoorde moeder-zoon relatie, trauma’s en rollenspellen (en de daarbij horende ontmaskering).

In Moedervlekken draait het om psychiater Kadoke. Nadat hij de meisjes die zijn moeder verzorgen weggejaagd heeft, gaat hij weer bij haar wonen om voor haar te kunnen zorgen. Ondertussen draait hij ’s nachts crisisdiensten waarbij hij mensen evalueert die geprobeerd hebben zelfmoord te plegen. Op een van de diensten leert hij Michette kennen, die schoonmaakmiddelen drinkt. Hij laat haar verplicht opnemen, maar komt erachter dat hij zich heeft laten meeslepen door zijn gevoelens en de verkeerde keuze gemaakt heeft. Als verontschuldiging geeft hij Michette zijn nummer voor als ze hem nodig heeft. Als zij hem belt en dreigt zichzelf iets aan te doen als hij haar niet laat opnemen, komt Kadoke met het idee voor een alternatieve therapie: zij gaat zijn moeder verzorgen.

Zoals altijd bij Grunberg voelen de personages vervreemdend aan. Droge uitspraken waarvan onduidelijk is of ze nou door Kadoke gedacht worden of van de vertelinstantie zijn, doen mij regelmatig mijn wenkbrauwen fronsen of grinniken. Desondanks lukt het wel altijd om me mee te laten leven met de personages of op zijn minst medelijden voor ze te voelen. Ook weet Grunberg je meer dan eens aan het denken te zetten juist door de matter of fact bewoordingen die richting het absurdisme neigen.

Als je in boeken graag op zoek gaat naar verwijzingen of ambiguïteit zal je bij Moedervlekken ook je hart op kunnen halen. Otto Kadoke is vernoemd naar Otto Frank, maar laat zich aanspreken met Oscar. Zijn moeder heeft oorlogstrauma’s van haar tijd in het kamp. En Michette schakelt op een gegeven moment over op de naam Priklopil, een ontvoerder, omdat zij vindt dat Kadoke eigenlijk ook een ontvoerder is. Toch is het boek ook interessant genoeg als je geen zin hebt om na te denken over de achtergronden of er een onderzoek over moet schrijven. De verhoudingen tussen personages blijven namelijk verschuiven en je ziet Kadoke langzaam zijn grip op de situatie verliezen. Dit zonder dat het boek echt zwaar wordt, omdat het licht-surrealistische nooit ver weg is.

Moedervlekken is een roman die lekker doorleest en die je bij tijd en wijle zeker doet nadenken. Als de stijl van Grunberg je aanspreekt, zal dit boek je zeker liggen. Dit is echter sowieso een van mijn favorieten en als je niet zo bekend bent met de thema’s van Grunberg, denk ik dat het een fijn boek is om mee te beginnen.

Moedervlekken/ Arnon Grunberg/ Uitgeverij Lebowski/ 2016/ 400 blz./ ISBN: 9789048819133