October 16, 2017
Door je oogharen is de wereld net iets mooier
De zakenwereld is hard. Keihard. Corrupt. Dit laatste toont
Auke van Stralen
in zijn nieuwe roman Schwung. Zijn verhaal, gebaseerd op een waargebeurd verhaal, vertelt het verhaal van Douwe Schuiltema, de jongen die langzaam maar zeker opgezogen wordt in de financiële wereld.
Van Stralen start zijn verhaal met een beknopte weergave van Douwes leven. Douwe, tweetalig opgevoed, groeit op bij zijn moeder, nadat zijn vader verdween. Wanneer hij gaat studeren, vertrekt hij met Sven naar Nederland. Na zijn studie solliciteert hij bij Manon, een werknemer van het bedrijf Spidernet van Max Bulder. Hij wordt aangenomen en komt op jonge leeftijd binnen in de financiële wereld: ‘Zo jongen, welkom op de mooiste plek voor de start van je carrière. Het wordt hard werken, maar wie weet waar het je brengt.’
Al snel wordt duidelijk dat het leventje van Douwe zal veranderen. Max Bulder, meer Amerikaan dan de Amerikanen, is slechts op twee dingen uit: geld en macht. Alles moet sneller, beter, harder, hoger en perfecter. Langzaam geldt slechts één ding in Douwes leven; werk: ‘De toch al dunne band met mijn studiegenoten was verwaterd, behalve met Sven.’
Dan krijgt Douwe de opdracht een nieuwe vestiging van het bedrijf op te starten in Frankfurt. Met hulp van Manon en Chris gaat hij op zoek naar de juiste locatie en probeert hij Max het beste te bedienen. Ondertussen moet hij zijn gewone werk ook blijven uitvoeren: winstcijfers in Excell plaatsen. Langzaam groeit hij verder in het bedrijf en ziet hij ook de negatieve kanten. Het móet goed gaan met het bedrijf, ook als het niet goed gaat. En hij, de notulant van de cijfers, kan daar een rol in spelen: ‘Het leek op mijn leven steeds meer uit indexen en grafieken ging bestaan, alsof je alles kon meten, en de spreiding tussen de lijnen mijn falen of succes aangaf. En misschien was het ook wel zo, moest je gewoon accepteren dat gevoelens en gedrag meetbaar waren en te sturen; dat de waarde van een landschap in euro’s uitgedrukt kon worden en dat kunst onderhevig was aan de tucht van vraag en aanbod.’
Lange tijd hanteert Van Stralen een zeer beschrijvende verteltrant, waarbij elke vorm van dialoog naar de achtergrond verdwijnt. Het is passend bij de weergave van Douwes leven, maar haalt de levendig uit het verhaal. Gelukkig verbetert dit sterk wanneer Douwe naar Frankfurt gaat en hulp krijgt van Manon en Chris. Van Stralen voegt dialogen toe en maakt zijn sterke plot op dat moment nog sterker.
Want sterk is dat plot. Als lezer krijg je inside information over alles wat er speelt binnen het bedrijf. Je sympathie ligt bij Douwe en langzaam merk je dat hij met de rug tegen de muur gezet wordt, als een slakkenhuisje in een klem. De dingen die hij doet, zijn niet altijd goed te keuren, maar als lezer kun je hem begrijpen; in zijn ogen kan hij niet anders. Van Stralen geeft heel nauwkeurig weer hoe machtsverhoudingen, geldlust en verborgen agenda’s van invloed kunnen zijn op de werking binnen een bedrijf. Daarbij typeert hij de personages, zoals Max en Manon, op de juiste manier. Hij creëert met deze types een bijzondere wereld waarin hij Douwe laat laveren. Hij legt de tegenstellingen tussen de verschillende personages pijnlijk bloot en laat de lezer oordelen.
Schwung is sterk. Het besef dat dit verhaal gebaseerd is op een waargebeurd verhaal en daardoor dus dichter bij de realiteit staat dan eenieder waarschijnlijk had gehoopt geeft nét het beetje extra.
Auke van Stralen / Schwung / Uitgeverij Nieuw Amsterdam/Amsterdam /303 blz. / ISBN: 9789046821923