August 5, 2019

‘Waarom
kan ik niet zo zijn als normale mensen?’ Marianne vraagt zich dit al haar hele
leven af, maar verwoordt het pas later in haar leven. Dit doet zij tegenover
haar will-they-won’t-they levenspartner Connell Waldron, die zij al kent sinds
hun middelbareschooltijd. Connell was daar de populairste jongen, de spits van
het voetbalelftal en Marianne de freak, de outsider. Een verrassende
rolverdeling, want de twee kennen elkaar ook buiten school: Connells moeder maakt
schoon in het landhuis van Mariannes familie. In hun Ierse plattelandsdorpje
Carriklea zijn status en sociale klasse alles. Tegen alle verwachtingen in
beginnen de twee een verhouding, waarvan de effecten tot ver in hun leven terug
te zien zijn.

De
lezer leert niet één, maar twee personages van binnen en buiten kennen. Hun
sterke punten, maar vooral ook hun zwaktes. Wat vinden ze interessant? Wat
vinden ze belangrijk? En vooral ook: hoe worden zij beïnvloed door de
veroordelende wereld om hen heen? Toch is het meest indrukwekkende aan deze
roman zonder meer de messcherpe manier waarop Rooney de dynamiek tussen haar
twee hoofdpersonen neerzet. De toon van het dialoog tussen de twee
jongvolwassenen wisselt voortdurend tussen schurend en speels, afstandelijk en
intiem. Het is zo een weerspiegeling van de band tussen de twee, die elkaar in
de loop van de roman uit het oog verliezen maar ook steeds terugvinden. Op hun
middelbare school, de universiteit en het leven daarna wordt het de lezer
duidelijk dat hun levens altijd (al dan niet romantisch) met elkaar verbonden
zullen zijn.

Met een verrassend groot psychologisch inzicht voor een 27-jarige beginnende schrijfster legt Rooney de invloed van klassenverschil bloot. Wat mij het meest trof was echter niet eens dit klassenverschil, maar alle andere factoren die Marianne en Connell tegenpolen zouden moeten maken. Gender, afkomst, zelfverzekerdheid, dapperheid: alles gaat veel dieper dan van te voren verwacht kan worden. Toch was er voor mij geen moment van twijfel dat de twee hoofdpersonen elkaar begrepen, ondanks hun enorme verschillen. De verbintenis die steeds weer bleek te bestaan, maakte grote indruk op mij. Hoewel ik het einde niet helemaal bevredigend vond, was mijn eerste reactie: ‘Meer. Meer. Meer.’ Gelukkig kan dat, want minder dan een jaar geleden is ook haar debuutroman

Gesprekken met vrienden

door Ambo|Anthos uitgebracht.

Al met al is

Normale mensen

een intense, diepgaande roman over twee jongeren die, vooral door hun invloed op elkaar, gedecideerd geen normale mensen zijn. Zij beïnvloeden elkaar, doen elkaar pijn, maar bewandelen toch dezelfde weg. De roman leest goed weg maar is zeker niet gemakkelijk op emotioneel gebied.

Normale mensen

is bijna pijnlijk oprecht en realistisch en gaat over vriendschap, liefde en de onontkoombare macht die anderen over de loop van je leven uitoefenen.

Ik heet Lisa, woon in Utrecht en zit in de zesde klas op het Christelijk Gymnasium. Ik lees al sinds ik heel klein ben. Tegenwoordig lees ik vooral veel Young Adult fantasy en Engelse/Nederlandse literatuur, bij voorkeur in het Engels. Tot mijn favorieten behoren de A Court of Thorns & Roses serie, To Kill a Mockingbird, The Remains of the Day en Fangirl. Mijn favorieten wisselen echter nogal per dag en per humeur.

Normale mensen/Sally Rooney/vertaling: Gerda
Baardman/Ambo|Anthos/februari 2019/253 blz./ISBN: 9789026343445

In mei 2019 publiceerde het CBS cijfers over de mentale gezondheid van jongeren. Hieruit bleek dat één of de twaalf jongeren…