May 9, 2018
Robin is nog maar 9 jaar als op een dag haar beide (blanke) ouders vermoord worden (door zwarten). Tot overmaat van ramp wordt ze hierna een tweede keer in de steek gelaten door de (zwarte) huishoudster. Robin groeide op in Zuid-Afrika toen de apartheid nog voor grote sociale onrust zorgde, nog geen 30 jaar geleden.
Het jonge meisje weet niet beter dan dat mensen met een zwarte huidskleur slechte mensen zijn, dat ze onder de blanken staan en dat ze er zijn om de blanken te dienen. De nu ouderloze Robin wordt opgevangen door haar (blanke) tante die door een drukke baan eigenlijk geen tijd voor haar heeft. Als oplossing huurt tante Edith een kindermeisje in, de zwarte Beauty. Beauty is op zoek naar haar dochter, die vermist is geraakt in de opstand waarbij Robin haar ouders vermoord werden. Al snel groeit er een band tussen de twee door verdriet verscheurde mensen. Hoewel ze van verschillende leeftijden en van andere afkomst zijn, begrijpen ze elkaar heel goed. Ze vinden liefde en veiligheid bij elkaar en Robin leert dat zwarte mensen niet altijd slecht zijn en blanke mensen lang niet altijd goed. Toch blijft er iets aan beiden knagen. Robins ouders kunnen nooit meer terugkomen, maar Beauty haar dochter mogelijk nog wel… Wat gaat er met Robin gebeuren als Beauty haar dochter terugvindt? Wordt ze weer in de steek gelaten door iemand van wie ze houdt?
Neurie als je de woorden niet kent is een roman die erg bijzonder geschreven is. Hoewel je makkelijk door het boek heen leest door de afwisseling tussen het Beauty-perspectief en het Robin-perspectief, word je af en toe geconfronteerd met hoe de wereld was, tot de jaren 90 van de vorige eeuw. Nog maar zo kort geleden, en daarom extra ingrijpend om te lezen. Een jong meisje, dat met de paplepel ingegoten krijgt dat zwarten slecht zijn, hoewel ze van de schoonmaakster meer liefde krijgt dan van haar eigen ouders.
Wat heel knap gedaan is door de auteur is dat veel zich in korte tijd afspeelt. Dit alles is goed beschreven en wanneer er een aantal maanden niks bijzonders gebeurt, worden daar ook geen worden aan vuil gemaakt. Het is straight-to-the-point maar dan met mooie woorden.
Ik vond dit boek interessant om te lezen omdat het vol zit met prachtige quotes en bijzondere gebeurtenissen die je laten meemaken hoe absurd het hele begrip ‘apartheid’ was. “Het enige waar een strijdster niet tegenop kan is haar eigen felle natuur” is een van de quotes die mij aan het denken gezet hebben, en die het verhaal versterkten.
Hoewel dit allemaal heel positief klinkt, had ik toch wat problemen met het verbonden voelen met hoofdpersoon Robin. Waar ik Beauty haar gedachtegang moeiteloos kon volgen, bleef Robin een beetje achter en vond ik het lastig om haar écht te snappen. Ik dacht af en toe: ‘is dit nou echt hoe een 9-jarig meisje denkt, of is dit gewoon de interessantste manier van benaderen?’, waardoor de hoofdstukken met Robin naar mijn idee iets minder sterk waren. Beauty’s perspectief was makkelijker te volgen, wellicht omdat ik met haar manier van denken meer op één lijn zat. Beauty is moderner, sterker en in een aantal hoofdstukken realistischer dan Robin. Toch zou ik mensen willen aanraden om dit boek te lezen, omdat het de apartheid vanuit twee andere perspectieven laat zien, en dat is zeker de moeite waard.
Ik ben Irene, 22 jaar oud en ik ben bijna klaar met mijn studie gezondheidswetenschappen in Maastricht. Hier in het prachtige Zuiden is het regelmatig lekker weer waardoor ik verleid wordt met een goed boek in de zon te gaan zitten, met pittige literatuur uren door te brengen in een gezellig café of met een chicklit of roman me te schikken op een van de vele prachtige plekken die Maastricht rijk is. Bovendien moet ik regelmatig urenlang reizen, waarbij een boek altijd de tijd doet versnellen. Het moge duidelijk zijn dat ik altijd wel tijd weet te vinden voor lezen.
Neurie als je de woorden niet kent/Bianca Marais/vertaling Mariette van Gelder/ The House of Books/2017/448 blz./ISBN 9789044352450