March 17, 2016

“Ervaren was verliezen, we beschadigen de realiteit enkel door haar waar te nemen, daar onze interpretaties krassen maakten en onze emoties vingerafdrukken achterlieten, en als de realiteit altijd in besmeurde vorm tot ons kwam, was het dan niet aan de schrijver om de vlekken weg te poetsen opdat de werkelijkheid geschikt werd voor consumptie?”

Hoe betrouwbaar zijn je zintuigen? Kun je vertrouwen op je waarnemingen? Is alles wel wat het lijkt? En hoe kun je nog een onderscheid maken tussen goed en slecht als je niet zeker bent van je eigen observaties?

Voor een journalist in spé is het één van de dingen die je moet leren: afstand nemen van een situatie om hem zo observatief en accuraat mogelijk te beschrijven. Felix studeert journalistiek op de universiteit van New York. Daar komt hij in contact met zijn medestudente Lois, wanneer zij flyers voor haar baas ophaalt: Helena Frank. Deze virologe is kort geleden geschorst vanwege haar onderzoek en voor Felix is dit een kans om zijn journalistieke vaardigheden in de praktijk te toetsen. Maar dan ontvouwt zich een web van raadsels en geheimen. Wat is het onderzoeksdoel van dr. Frank? Waarom is ze geschorst? Wie was Ivanov? En waarom heeft dr. Frank zo’n enorme aantrekkingskracht op zowel Lois, als op Felix zelf? Hoe dichterbij Felix bij de waarheid komt, hoe lastiger het voor hem wordt om zijn grenzen te bewaken en onderscheid te maken tussen goed en kwaad.

Afstand nemen en beschrijven. Dat is precies hoe deze roman op mij over komt. Het taalgebruik is vlot, de zinnen lopen snel en het plot vliegt in sneltreinvaart door tot de laatste pagina. Geen poespas, weinig ingewikkelde metaforen, maar duidelijke taal. En dat is fijn. Zeker bij een verhaal dat zoveel verrassingen, geheimen en misleidingen bevat. Onze hoofdpersoon heeft duidelijk nog veel te leren, want elke stap die hij zet in de richting van dr. Frank, blijkt een nieuwe zee van vragen en onduidelijkheden op te roepen, waar hij dieper en dieper in verstrikt raakt.

Waarom voelt Felix zich zo aangetrokken tot dr. Frank? Vormt zij een reddingsboei in een grote nieuwe stad? Is het de lokroep van een avontuur en van geheimen? In een wereld vol met angst, zeker met betrekking tot aids en homoseksualiteit, probeert Felix zichzelf te vinden.

Deze roman gaat over goed en kwaad, ethiek in de wetenschap. Over jezelf vinden, over hunkeren naar liefde en vertrouwen. Het verhaal laat veel vraagtekens achter en zet je aan het denken over je eigen mening over goed en kwaad. Wat had jij gedaan als je in Felix’ schoenen stond? Had je je ogen gesloten voor het drama en was je weggelopen? Of had je je laten meeslepen door enthousiasme en avontuur? Heiligt het doel de middelen? Maar ook het plot laat vraagtekens achter. Felix heeft veel verdrongen en proberen te vergeten gedurende zijn leven. Daardoor weet jij, als lezer, ook niet altijd zeker wat er voor je neus gebeurt. Dat maakt het verhaal nog spannender, nog interessanter.

Als je enige voorkennis hebt over ethiek in de wetenschap, over HIV en over homoseksualiteit in de jaren 90, dan is dit verhaal extra interessant. Maar voor iedereen die een vlotte en spannende roman van Hollandse bodem zoekt, is dit boek zeker aan te raden!

Deze recensie is geschreven door gastblogger Anouk Snik. Anouk leidt het drukke leven van een werkende geneeskunde student. Haar passie is lezen en als er ook maar een beetje tijd vrij is, pakt ze er een boek bij. Alles met letters wordt geaccepteerd, maar historische fictie en boeken over ziekte hebben toch wel de voorkeur. Het schrijven van recensies geeft het lezen van boeken een andere betekenis die ze erg leuk vindt.

Ivanov / Hanna Bervoets / Uitgeverij Atlas Contact / 2016 / 310 blz. / ISBN: 9789025446451