November 6, 2015
Een wonderlijke verborgen geschiedenis
“
Tijdreizen is ideaal voor mensen die nergens meer heen kunnen”
Anne-
Gine
Goemans
laat de lezer in het verhaal in
Honolulu King
tijdreizen. Ze neemt je op indrukwekkende wijze mee in de geschiedenis van Hardy, een getraumatiseerde Indische kok.
“U krijgt een kist vol tranen mee. Onderhuids verpakt, weggestopt op kilometerslange spoelen en tracks, verpakt in een plastic doosje.
Good
luck
.”
De 80-jarige Hardy woont in Nederland en bestiert samen met kleindochter Synne een Indische toko. Zijn vrouw is dement en verblijft in een verzorgingstehuis. Tegen beter weten in probeert Hardy zijn vrouw koste wat het kost ‘alert’ te houden. Tegelijkertijd wil hij de Honolulu Kings, zijn oude muziekband, een tweede leven inblazen. Ook sluit hij zich aan bij de vereniging van de vrijmetselarij. Daar doet hij een onverwachte openbaring over zijn jeugd. Kan die openbaring hem redden of betekent die openbaring zijn ondergang? En hoe reageert hij nu er een jappentent naast zijn Indische toko komt?
“De grootste pijn, en dat hoef ik u niet uit te leggen, laat geen fysieke sporen achter”
Goemans treft je door haar passende beschrijvingen en citaten. Ze geeft beschrijvingen en dialogen zo realistisch weer, dat het verhaal goed te begrijpen is. Daarbij raakt ze een gevoelige snaar met harde opmerkingen als
“Wij waren buitenkampers. Op ons werd gejaagd alsof we wilde zwijnen waren
.
”
Tegelijkertijd laat ze personages als Hardy of ‘Jappenslachtoffers’ soms emotieloos vertellen, waardoor de vertelde verhalen en gebeurtenissen nog meer indruk maken.
Naast de realistische weergave van de werkelijkheid, zorgt Goemans met haar schrijfstijl voor diepgang in het verhaal. Via subtiele opmerkingen als
“Weet u, herinneringen zijn niet altijd betrouwbaar”
wijst ze af en toe naar wat gaat gebeuren. Daarbij geeft ze elementen als kersenbloemen symbolische waarde en verweeft ze deze elementen op natuurlijke wijze in het verhaal. Zo spelen de kersenbloemen, met hun symbolische betekenis, een rol in de jeugdjaren van Hardy en tijdens de vrijpartijen van Synne.
Honolulu K
ing
is niet alleen vanwege de schrijfstijl een aantrekkelijk boek. Goemans verbindt in dit boek talloze verhaallijnen met elkaar, maar toch houdt ze het verhaal realistisch. De basisgegevens zijn helder: Hardy heeft een jeugdtrauma, zijn restaurant wordt ‘bedreigd’ door een jappenfamilie, hij wil de Honolulu Kings nieuw leven in blazen en zijn vrouw is dement. Daarnaast spelen Synnes (relatie)problemen een belangrijke rol. Goemans wisselt continu van heden naar verleden en daarbij springt ze heen en weer tussen de verschillende personages. Op die manier gunt ze je een kijkje in alle levens en creëert ze een, zo lijkt het, volledig en betrouwbaar beeld. Hardy’s trauma werkt impliciet door in alle levens en alle levensfasen. Keer op keer laat Goemans het trauma terugkomen, meestal in kleine gebeurtenissen, zoals het moment dat de siliconenbaby voor Hardy’s vrouw gemaakt moet worden.
Helaas slaat Goemans de plank mis als het gaat om David, de minnaar van Synne. Ze kiest hier voor een clichématig verhaal over een getrouwde man (de bad guy) die een relatie aangaat met een studente. Synne zet op haar beurt Olaf (de good guy) aan de kant om te ondervinden dat dit misschien niet de goede keuze was. Synnes problematiek had hier ook op een meer unieke manier verwoord kunnen worden.
Gelukkig blijft
Honolulu King
, ondanks deze clichématigheid, een prachtig verhaal. Anne-Gine Goemans is er in geslaagd unieke gebeurtenissen aan elkaar te koppelen en zo een indrukwekkend verhaal neer te zetten. Daarmee verbaast ze, verwondert ze en toont ze een andere kant van het bekende ‘jappenverhaal’. Mede door haar natuurlijke taalgebruik, de talloze verhaallijnen en het zeer onverwachte einde weet ze je van de eerste bladzijde tot de laatste bladzijde te boeien. Ze neemt je mee in de verdrietige geschiedenis van Hardy, laat je lachen en huilen tijdens de bezoekjes aan Hardy’s vrouw, laat je gruwelen bij de geschiedenisverhalen van de Japanners en de Indonesiërs en laat je nadenken over goed en fout. Goemans zorgt met
Honolulu King
voor een pareltje binnen de Nederlandse literatuur.
“
Ze heeft de vrouw iets gegeven. Ze heeft vergeten verhalen doorgegeven.”
Deze recensie is geschreven door Marloes Otten. Docente Nederlands op een school in Meppel, waar ze les geeft aan leerlingen uit de onderbouw van de havo, de mavo en het vwo. Marloes is een echte boekenwurm: van Mulisch tot
Hertmans
, van
Lewinsky
tot Williams: je maakt haar met van alles blij.
Honolulu King/Anne-Gine Goemans/Ambo-Anthos/2015/ 347 blz./ ISBN: 9789041425225