July 20, 2015
Vincent volgt de Egyptische revolutie tegen Mubarak op de voet, dus als hij gevraagd wordt om daar trainingen ‘campagne voeren’ te geven twijfelt hij niet. Hij laat zich meesleuren in de wereld van het Tahrirplein in Caïro en krijgt een verhouding met de activiste Maryam. Maar Vincent heeft in Nederland ook een relatie met Tessa en een carrière. Hoe langer hij die twee levens probeert te combineren, hoe ingewikkelder dat wordt.
Ik had hoge verwachtingen van
Tahrir
omdat ik het onderwerp heel interessant vind en de problematiek in het Midden-Oosten actueel is. Smit maakt die verwachtingen echter niet volledig waar. In het begin werd ik duizelig van een stortvloed details over routes en afmetingen, terwijl belangrijkere dingen vaag bleven of achterwege werden gelaten. Naarmate het verhaal vorderde werden die details wel minder. Door die uitvoerige beschrijvingen gebruikte Smit een poëtische stijl met veel vergelijkingen, maar die stijl voelde wel een beetje onnatuurlijk aan. Veel zinnen waren onnodig lang, hadden heel veel voegwoorden en bijzinnen of liepen simpelweg niet lekker. Daarnaast merkt de hoofdpersoon op dat hij niet in Egypte zou willen wonen, want daar is nooit “een goed stel tieten” te zien, zo’n opmerking staat behoorlijk in contrast met de sfeer die Smit probeert te creëren.
Wat mij het meest stoorde was het ontbreken van (historische) context, uitleg en onderbouwing. De hoofdpersoon zegt/denkt meerdere malen dat de Moslimbroeders volgens hem niet de beste leiders zullen zijn, maar legt dat standpunt niet duidelijk uit. Ook vertelt Smit niet dat Mubarak al dertig jaar aan de macht was, dat de Moslimbroeders tijdens die periode veel liefdadigheid verleenden aan de arme bevolking omdat Mubarak de armoede niet onder controle kon krijgen, maar dat zij ook verantwoordelijk waren voor aanslagen en dat uit hen de Palestijnse terreurbeweging Hamas is voortgevloeid. Dat zijn belangrijke dingen om de positie van de Moslimbroederschap te begrijpen. Daarnaast zegt de hoofdpersoon een aantal dingen die in conflict zijn met mijn persoonlijke opvattingen, maar die me vooral boos maken omdat er alleen een standpunt wordt gegeven zonder enige onderbouwing. Vincent zegt bijvoorbeeld “Een bom erop” over een paar moslimmannen die uit een moskee komen, terwijl er geen aanleiding en argument worden gegeven voor die gedachte. Misschien heeft Smit dat opgeschreven met de bedoeling te choqueren of onrust in iemands hoofd te zaaien, maar ik vind dat bij een radicaal standpunt minstens één argument hoort.
Het laatste punt van kritiek dat ik heb, is dat er in mijn mening nog wat ‘darlings gekilld’ moesten worden. Er waren veel scènes en personen die geen functie in het verhaal hadden en al die personen zorgden voor verwarring. Ik kon niet onthouden wanneer iemand eerder was voorgekomen en bij welke politieke beweging diegene hoorde. Er waren alinea’s aan het einde van een hoofdstuk die totaal onnodig waren en alleen vermeldden dat Vincent bij terugkomst in het hotel nog even op internet had gezeten, terwijl de laatste zin van de alinea daarvoor een heel mooi einde van het hoofdstuk geweest zou zijn.
Al met al was
Tahrir
dus niet mijn nieuwe lievelingsboek, maar ondanks de dingen die mij tegenstonden vond ik het verhaal an sich wel interessant en origineel. Het kostte even tijd om in het boek te komen, maar daarna wilde ik wel steeds doorlezen. Smit schiep een mooi en helder beeld van Caïro en slaagde erin de relaties met Tessa en Maryam spannend te houden. Het einde van het boek was ook heel verrassend. Tahrir is een boek dat prikkelt en verschillende emoties oproept bij de lezer. Smit is er in geslaagd een boek te schrijven dat je beweegt.
Tahrir / Barry Smit / Uitgeverij Atlas Contact / 2015 / 205 pagina’s / ISBN 9789025444068