‘Ik voel me…’ Ze probeerde weer op eigen benen te staan, maar ze leek wel verlamd. Haar armen, haar vingers, voeten, benen. Heel haar lichaam weigerde dienst. In de verte hoorde ze het gelach en geschreeuw. Haar ogen draaiden weg en haar hoofd klapte achterover tegen Gino’s borst. Als een lappenpop gleed ze uit zijn handen en ze belandde op de grond.

Angela is 14 jaar wanneer ze nieuwe vrienden leert kennen. Ze zijn wat ouder en meer gewend dan zij. Elke dag ontmoeten ze elkaar in het park om te drinken en Angela doet dapper met hen mee. De drang om zich te bewijzen tegenover haar oudere vrienden is groot, heel groot. Deze drang wordt stilaan een gewoonte en er gaat geen dag voorbij dat ze niet drinkt. Om de alcohol te kunnen betalen, begint ze geld van haar ouders te stelen en verkoopt ze samen met één van haar vrienden drugs.  Haar verslaving laat haar geen seconde met rust: ze drinkt enkel nog alcohol, gaat stiekem uit met haar vrienden en zelfs op school is alcohol het enige dat van belang is.  Haar ouders en leerkrachten hebben niets in de gaten, tot het op een avond helemaal fout gaat…

Typerend aan Helen Vreeswijk is haar vlotte manier van vertellen, het prachtige taalgebruik en de spannende opbouw.

Promille

bevat al deze elementen, alhoewel het verhaal, in vergelijking met haar andere boeken, een beetje voorspelbaarder is. Niet dat dit ons als lezer heeft gestoord. Het probleem met dit onderwerp is dat het eigenlijk altijd op hetzelfde neerkomt. Hierdoor ontstaat een herhaling, die in het hele verhaal terugkeert. Maar de auteur heeft er alles aan gedaan om dit patroon te doorbreken en dat is haar aardig gelukt.

Van Buren liet zich langzaam in een stoel zakken en liet zijn blik langs zijn teamleden dwalen. ‘Harrie heeft mij thuis gebeld.’ Hij laste een pauze in, waarschijnlijk omdat het nieuws hem zwaar viel. ‘Heleen heeft kanker.’ Een ijzige stilte vulde de kamer. Sera wilde overeind komen maar haar voeten weigerden dienst. ‘Borstkanker.’

We willen toch even stilstaan bij dit fragment omdat Helen Vreeswijk haar eigen ‘leven’ weerspiegelt, zoals in elk boek. We vinden het heel sterk dat ze deze gebeurtenis in het boek durft verwerken en zo haar lezers prijsgeeft voor welke situatie zij heeft gestaan.

Veel lezers zullen zich zonder problemen kunnen inleven in Angela en haar vrienden omdat het verhaal de leefwereld van vele jongeren bijna perfect weerspiegelt. Vele jonge mensen herkennen waarschijnlijk deze situatie en de gevolgen maar al te goed. We vinden het onvoorstelbaar dat niemand het probleem van Angela opmerkte.

Helen Vreeswijk toont met

Promille

weer eens aan dat je, wat je ook doet, altijd voorzichtig moet doen. Ze schreef een boek dat door vele jongeren gelezen moet worden want lezen is weten, weten is herkennen. Herkennen is voorkomen.

Deze recensie is geschreven samen met Lina Verluyten, 16 jaar, scholier van het Pius X College in Tessenderlo.

Promille / Helen Vreeswijk / Uitgeverij Manteau / 2013 / 281 pag. / ISBN 9789022328439