Vanaf dit jaar brengt Uitgeverij Lebowski iedere maand een vergeten klassieker uit als Book of the Month. Als eerste in de reeks is de eer aan Robert Walser met

De wandeling

. Walser is een vergeten schrijver in de traditie van Franz Kafka en Thomas Mann, die Walser zelfs als een grote inspiratiebron aanprijzen. En terecht.

De wandeling

is een novelle die verhaalt van een inspiratieloze schrijver die besluit een wandeling te maken. Onderweg heeft hij nog een paar bezigheden, zoals het ophalen van een pak bij de kleermaker en theedrinken bij een bekende. En dat is het hele verhaal – voor zover dat een verhaal te noemen valt.

De wandeling

draait dan ook niet om een verhaal: het boek vormt eerder een pleidooi voor de alledaagse dingen, een pleidooi om de tijd en rust te nemen om dagelijkse en doodnormale dingen überhaupt te zien. Dat is waar de verteller zich over verbaast: het snelle tempo van het leven, waardoor er niet meer kan worden stilgestaan bij de kleine dingen. Voor een boek dat bijna honderd jaar geleden voor het eerst verscheen is dat nog altijd een zeer relevant thema: “In het algemeen lijkt me die constante behoefte aan genot en consumptie van steeds weer geheel nieuwe dingen een teken van kleinzieligheid, tekort aan innerlijk leven, natuurvervreemding en middelmatig of gebrekkig bevattingsvermogen.” Het had net zo goed anno 2015 geschreven kunnen zijn.

De novelle telt slechts vijftig bladzijden, maar daarin passeert een grote verscheidenheid aan personen de revue. Dat komt omdat Walser in slechts enkele penseelstreken een persoon treffend weet neer te zetten. Eén zin is vaak voldoende om een levendig, maar nooit clichématig beeld op te roepen van alle figuren die de verteller tijdens zijn wandeling tegenkomt: “In het trappenhuis ontmoette ik een vrouw die eruitzag als een Spaanse, Peruaanse of Creoolse en een nogal kleurloze, verwelkte koninklijkheid tentoonspreidde.” Een passant is neergezet, de verteller vervolgt zijn tocht en komt die persoon nooit meer tegen. Zo wemelt het van de toevallige ontmoetingen met en observaties van de wereld om hem heen, afgewisseld met innerlijke bespiegelingen die nooit zwaarmoedig worden.

Op speelse wijze reflecteert Walser ook op het schrijven zelf. De verteller is een schrijver die even ontsnapt aan zijn “schrijf- of spookkamer” om inspiratie op te doen in de echte wereld. Walser neemt de lezer bij de hand om de wandeling met de verteller mee te maken, vaak zelfs door de lezer direct aan te spreken, vooruit te blikken op wat hij straks zal vertellen of zijn excuses aan te bieden als hij teveel uitweidt over een onderwerp. Het is alsof je daadwerkelijk een wandeling maakt met een goede vriend.

De verzorgde uitgave van Lebowski is voorzien van een afsluitend essay over het leven van Walser en een korte biografie. Lebowski heeft zelfs een playlist samengesteld om tijdens het lezen van het boek naar te luisteren (overigens zeer aan te raden). Ik kan niet anders dan het Book of the Month-initiatief prijzen: Walser is een schrijver die het meer dan verdient om herontdekt te worden.

De wandeling

doet mij reikhalzend uitkijken naar de andere titels die in deze reeks zullen verschijnen.

Deze recensie is geschreven door Aline Douma, 21 jaar, student Communicatie- en informatiewetenschappen en Engels te Groningen

De wandeling / Robert Walser / vertaald door Machteld Bokhove / 2015 / 111 pag. / ISBN: 9789048826384