Soms verrast een boek je, maar in dit geval was ik al op de hoogte van de inhoud: enkele weken geleden heb ik de film

12 Years A Slave

gezien, de grote winnaar van de Oscars van dit jaar. De film was erg indrukwekkend en intens. Nadat de film was afgelopen, was het in de bioscoop nog lang doodstil. Omdat het een verfilming is, was ik erg benieuwd naar het boek achter de film. Deze bleek uit 1853 te komen. Het boek verschijnt nu pas voor het eerst in het Nederlands. Ondanks de moderne kaft met een afbeelding van de acteur die Solomon Northup speelt, doet de tekst nog erg ouderwets en tijdsgetrouw aan. Het begint met een inhoudsopgave, waar in het kort het gehele boek wordt weergegeven in kleine, beschrijvende hoofdstukken. Daarnaast bevat het boek prachtige afbeeldingen.


12 Jaar Slaaf

is een chronologisch verhaal en daardoor leest het boek heel prettig. Als lezer volg je Solomon Northup stap voor stap, gedurende zijn verschrikkelijke lot – de titel zegt het al – als slaaf. Solomon is namelijk geboren als vrij man en is violist. Samen met zijn vrouw en kinderen woont hij in New York, tot hij in 1841 wordt ontvoerd. Solomon ontdekt dat hij geld moet op gaan brengen als slaaf, maar ontsnappen lukt niet meer. Via allerlei ontberingen belandt hij bij een slavenhandelaar en wordt verkocht als de slaaf Platt. Hij belandt bij verschillende plantagehouders en ondervindt dat hij nog slechter behandeld wordt dan het vee van zijn bazen. Dit wordt beschreven in het volgende citaat: “Meester Epps’s varkens kregen gepelde mais te eten: zijn ‘nikkers’ kregen het aan de kolf toegesmeten. Die varkens, zo dacht hij, zouden sneller dik worden door de mais te pellen en te wellen in water, terwijl de knechten als zij hetzelfde kregen misschien wel te dik werden om te werken. Meester Epps was sluw in zijn berekeningen en, dronken of nuchter, hij wist hoe zijn eigen beesten moest behandelen”.

12 Jaar Slaaf

schetst een intrigerend beeld van de slavernij in de Amerikaanse geschiedenis. Het boek is zo intens dat het door merg en been gaat, een gevoel dat de film zeker óók oproept. Ze geven beiden een duidelijk en doordringend statement: het moet ophouden met slavernij! Het is een boodschap, die hedendaags nog steeds van toepassing is.

Het verhaal over Patsy, een jonge slavin die op dezelfde plantage werkt als Platt, trof mij zeer. In het boek wordt summier, maar wel heel intens beschreven hoe Patsy elke dag lijdt onder de wellust van haar meester en de haat van haar meesteres. Het is triest om dan te bedenken dat dit een waargebeurd verhaal is. Solomon Northup benadrukt dit door de toevoeging van veel namen, data en locaties. Daarnaast bevat het boek ook enkele brieven, betreffende zijn vrijlating. Deze brieven zijn erg verhelderend en historisch interessant. Door al deze details is het een heel geloofwaardig, aangrijpend en mooi boek. Ook de uitleg, die Solomon Northup over het leven op een katoen- en suikerplantage geeft, is erg interessant.


12 Jaar Slaaf

was een geweldig, monumentaal boek, dat vergelijkbaar is met het dagboek van Anne Frank: zonder enige schuld eraan te hebben, komen Anne en Solomon in een situatie terecht, waarin zij van hun vrijheid zijn beroofd. Gelukkig krijgt Solomon na 12 jaar wel weer zijn vrijheid terug.

12 Jaar Slaaf

geeft misschien wel het meest nauwkeurige en accurate beeld van de slavernij in Amerika in de 19de eeuw. Ondanks dat het verleidelijk is om enkel de film te kijken, raad ik desondanks aan het boek te lezen. Want hoe stil het was na afloop van de film, hoe lang het verhaal van Solomon Northup je na het lezen bij zal blijven. Dit boek is geschikt voor iedereen, omdat zo’n verhaal nooit vergeten mag worden.

Deze recensie is geschreven door Christina Eecen, 17 jaar en scholiere van het Murmellius Gymnasium te Alkmaar.

12 Jaar Slaaf / Solomon Northup / vertaald door / Uitgeverij Atlas Contact / 2014 (1854) / 318 pag. / ISBN 9789025443603