Vorige week las ik het boek
Bad
Feminist
van Roxane Gay. Ik ben me er terdege van bewust dat dit een vreemd
begin van een recensie over een ander boek is, maar vertrouw me, er zit een
reden achter. Gay schrijft in haar essay
Not here to make friends
over
de ongrijpbaarheid van de beschrijving ‘sympathiek’. Ze is van mening dat wij
veel te gefocust zijn op sympathieke karakters. Ik was wat sceptisch –
sympathieke karakters kunnen ons wat leren! Sympathieke karakters zijn sterk en
leuk en toppers. Direct na deze verzameling essays las ik
Donkergroen bijna
zwart
van Mareike Fallwickl. Ik heb van alles te zeggen over
Donkergroen
bijna zwart
, maar het allerbelangrijkste is: Gay had gelijk. De
onsympathieke karakters zijn absoluut het interessantst.
Marie is een nieuwe bewoner in het
bergdorp. Na een onbedoelde zwangerschap hebben zij en Alexander besloten hier
naartoe te verhuizen. Als moeder van Moritz, en nu ook Sophia, is Marie niet
ongelukkig, maar ze voelt zich niet op haar gemak daar bovenop de berg. Dan
ontmoet ze Sabrina. Moritz en Raffael, Sabrina’s zoon, zijn vanaf dat moment
onafscheidelijk. Marie zou gelukkig moeten zijn dat haar zoon zo’n snelle
vriendschap gemaakt heeft – misschien kan ze het zelfs gebruiken om zelf een
vriendschap te sluiten met Sabrina! Toch duiken er problemen op: berichten over
pestgedrag, ongelukken, bijtafdrukken op Moritz’ enkels. Het wordt ons als
lezer snel duidelijk dat Raffael, op z’n zachtst gezegd, niet helemaal goed in
zijn hoofd is. Fallwieckl weet op een indrukwekkende manier de spanning erin te
houden, door op de vlakte te blijven over het hoe van alles. Hoe is de
vriendschap van ‘Motz en Raf’ tot een einde gekomen? Hoe komt het dat Raffael
zo ontzettend wreed is? En hoe past Johanna in het grote geheel?
Je loopt voortdurend rond met vragen
terwijl je dit boek leest. Je leest door om de sensationele, spectaculaire
antwoorden te ontdekken. Misschien is dat wel de reden dat, in ieder geval voor
mij, de uiteindelijke climax wat tegenvalt. Raffael blijkt niet meer of minder
meegemaakt te hebben dan de typische
hot,
self-tortured guy
. En toch… hij intrigeert. Ik had geen enkele connectie
met de karakters in dit boek. Marie vond ik zeurderig, Moritz zwak, Johanna te
dramatisch en Raffael is ronduit een sociopaat. En toch… ze intrigeren. Het
zijn geen sympathieke karakters, maar ze zijn wel menselijk. Ze hebben hun
goede en hun slechte momenten. Ze nemen beslissingen gebaseerd op hun positieve
en negatieve eigenschappen en worden gedwongen de gevolgen te dragen. Met
andere woorden: wat dit boek écht interessant maakt, is juist die
unlikeability
van de karakters.
Verraad is
de rode draad door dit boek. Helaas ligt de dynamiek van vriendschap daar in
dit geval dicht tegenaan. Niet alleen onderling, maar ook op individueel niveau
is het een worsteling. Alle karakters in
Donkergroen
bijna zwart
komen maar met moeite het leven door. Het wordt snel duidelijk,
dat deze moeite van generatie op generatie wordt doorgegeven. Ouders zijn het
voorbeeld, geven een kind een richtlijn. De ontdekking dat ouders ook heel
domme keuzes kunnen maken, voelt net zo zeer als verraad als wanneer een vriend
je kwetst. Het doorbreken van patronen is moeilijk. Toch biedt het einde van
het boek hoop. Onafhankelijk van hoe zeer ik Moritz onsympathiek vind, duim ik
voor hem. Laat me maar zien dat je meer waard bent. Doorbreek het patroon.
Overigens: check out de recensie van
Bad
Feminist
op
als je
nieuwsgierig bent 🙂
Donkergroen bijna zwart/Mareike Fallwickl/vertaald uit het Duits door Irene Dirkes/Nieuw Amsterdam/mei 2019/384 blz./9789046825181
Liza Warners:
ik ben student aan de TU Delft. Ik lees al sinds ik heel klein ben. Tegenwoordig lees ik vooral veel Young Adult fantasy en Engelse/Nederlandse literatuur, bij voorkeur in het Engels. Tot mijn favorieten behoren de A Court of Thorns & Roses serie, To Kill a Mockingbird, The Remains of the Day en Fangirl. Mijn favorieten wisselen echter nogal per dag en per humeur.
Dit boek kun je meteen bestellen via de bestellink van Libris.nl