Majd Khalifeh is VRT-specialist Midden-Oosten en Noord-Afrika en documentairemaker. In 2014 schreef hij mee aan

Arabische liefde

, het boek bij de gelijknamige VRT-reeks over diverse liefdesculturen in de Arabische wereld. Naar aanleiding van zijn ervaringen als vluchteling schreef hij het boek

Herboren

.

Majd wilde zijn legerdienst ontlopen omdat het leger van Assad er een zeer streng regime op nahield. Soldaten kwamen gebroken terug na hun dienstplicht. Majd besloot om te vluchten, maar dat was niet vanzelfsprekend. Na een korte periode van gevangenschap en leugentjes om bestwil kwam Majd aan in België in de kerstperiode in 2003. Waarom België? Simpelweg omdat dat het goedkoopste ticket was. Van Brussel nam hij de taxi naar Antwerpen, zich niet bewust van hoe duur een taxi in België is, waar hij in een Kebabzaak een kort stukje van zijn verhaal deed. Dankzij een van de medewerkers kwam hij in het asielcentrum in Broechem terecht. Hij verbleef er meer dan twee jaar na de eerste afwijzing van zijn asielaanvraag. Hij wachtte op een tweede, gunstig advies om als ‘staatloze’, dat was nu eenmaal zijn nationaliteit, in België een verblijfsvergunning te kunnen verkrijgen. Majd zat niet stil. Hij wilde zich integreren ondanks dat hij geen zekerheid had of hij wel in België mocht blijven. Zo volgde hij een cursus Nederlands en werd hij leider bij de plaatselijke Chiro. Hij ging ook mee op kamp met deze jeugdvereniging. Eenmaal het kamp voorbij waren de leden zich ervan bewust dat ze terug naar huis gingen. Voor Majd bracht dit een omgekeerd gevoel teweeg, namelijk: thuis was voorbij, hij ging terug naar het kamp. Majd greep vele kansen die hij eerst zelf heeft moeten creëren; zo behaalde hij eerst zijn middelbaar diploma voor de middenjury (voor de Nederlanders onder ons: dit is de examencommissie), ging hij naar de universiteit en trachtte hij zich zo optimaal mogelijk te integreren in onze samenleving. Na bijna 10 jaar kreeg hij dan eindelijk de nationaliteit die wij al krijgen vanaf het moment dat we geboren worden: Belg. In mei 2014 mocht hij gaan stemmen, iets wat vele Belgen als een vervelende plicht beschouwen, maar was Majd trots dat hij aan deze ervaring deel mocht nemen.

Ik las het boek naar aanleiding van een uiteenzetting die Majd eerder dit jaar deed aan een grote groep godsdienstleerkrachten. Zijn verhaal prikkelde me en ik had meteen al hoge verwachtingen van het boek. Met zijn boek

Herboren

heeft Majd al die verwachtingen nog eens overtroffen. Hij beschrijft zijn vluchtweg, zijn verblijf in het asielcentrum, de manier hoe hij met zijn staatloze identiteit trachtte om te gaan. Regelmatig werd ik stil bij het lezen van het boek. Ik probeerde me in Majd zijn situatie te verplaatsen en me de vraag te stellen: zou ik ook zoveel discipline hebben om me door de situatie te slaan die hem overkomen was?

Ik vind het boek van Majd een absolute meerwaarde in mijn boekenkast. Ik zou zelfs durven zeggen dat alle Vlaamse scholen dit op hun leeslijst mogen zetten voor boekbesprekingen van leerlingen. Ik raad het boek absoluut aan en allereerst aan mensen die negatief staan t.o.v. de hele vluchtelingenproblematiek die in ons land heerst. Majd geeft ons een bredere kijk op de situatie waar vele vluchtelingen onder gebukt gaan. Hij durft ook kritisch te kijken naar de inculturatie van vluchtelingen en hoe zij hier in België het best kunnen omgaan met bv. hun islamitische godsdienst. Majd legt bepaalde kleine onderdelen van de Koran uit en geeft ons zo een kijk op hoe bepaalde elementen uit de islam nu eigenlijk echt in elkaar zitten.

Vluchten en een tijd doorbrengen in een asielcentrum is één ding, je leven in België op de rails krijgen en bewust willen integreren als je de taal niet spreekt en zelfs nog niet eens weet of je wel mag blijven, is iets totaal anders. Ik heb heel veel respect voor wat Majd bereikt heeft. Hij is een voorbeeld voor velen en met zijn boek zorgt hij ervoor dat we minder kritische uitspraken zullen doen over vluchtelingen.

Herboren

is zeer vlot geschreven. Majd zorgt er met zijn schrijfstijl voor dat je het boek in één keer uit wilt lezen. Door zijn beschrijving kan je je proberen voor te stellen hoe de diverse situaties ongeveer plaatsgevonden zouden hebben. Je inleven in het boek is moeilijk omdat wij ons deze situaties nauwelijks kunnen voorstellen, maar je probeert het je wel voor te stellen.

Herboren

is een prachtig geschreven boek dat me wist te boeien van de eerste tot de laatste letter.

Majd vermeldt in zijn boek ook enkele citaten van bekende personen. Eéntje om te onthouden vind ik de uitspraak van Henry Ford: “Niets is heel moeilijk als je het opdeelt in kleine taken.” Ik denk dat dit wel eens de drijfveer van Majd geweest zou kunnen zijn.

Absoluut meer dan 5 sterren waard.

Deze recensie is geschreven door Hanne Corstjens. Hanne is 23 jaar oud en woont in Bocholt, België. Ze heeft marketing gestudeerd en heeft hierna nog een lerarenopleiding gedaan. Momenteel is Hanne aan het werk als leerkracht in het secundair onderwijs.

Herboren / Majd Khalifeh / Uitgeverij Van Halewyck / 2017 / 202 blz. / ISBN9789461316523