De voorproefster van Hitler vertelt het verhaal van Rosa Sauer die Berlijn verlaat in de hoop een beter leven te vinden bij haar schoonouders in Oost-Pruisen. Haar man vecht dan aan het front. Tijdens een van de aanvallen in Berlijn is haar moeder omgekomen en Rosa voelt zich niet langer veilig in de hoofdstad van een destijds door oorlog gebroken Duitsland.
Maar waar ze denkt de oorlog te ontvluchten is Hitler juist dichterbij dan ooit; zijn hoofdkwartier bevindt zich in de bossen van het nabijgelegen Wolfsschanze. Wanneer de burgemeester van het dorpje Rosa dan voordraagt als voorproefster van de Führer, bevindt ze zich plotseling midden in het centrum van het nazibolwerk. Daar moet ze haar weg zien te vinden tussen de zogenaamde vrijheid die de baan haar geeft en de schaamte die komt bij het volgen van de Führer.
Het boek is gebaseerd op het verhaal dat Margot Wölk vertelde op haar 95ste aan een Duitse journalist. Meer dan zeventig jaar heeft ze het voor zich gehouden omdat ze zich schaamde voor wat ze heeft moeten doen. Twee jaar lang was Margot een van de vijftien voorproefsters van Hitler, die zo paranoïde werd dat hij niet meer wilde eten zolang dit niet was voorgeproefd door de vrouwen. Hij was bang dat een van zijn vijanden wellicht zijn eten kon vergiftigen om hem op die manier om het leven te brengen.
In het nawoord vertelt Rosella dat ze het verhaal van Margot in de krant las en hoopte haar persoonlijk te interviewen over haar leven als onderzoek voor dit boek. Tegen de tijd dat ze het adres van Margot heeft achterhaald en wil schrijven verneemt ze dat Margot twee weken daarvoor is gestorven. Het boek is dus uiteindelijk losjes gebaseerd op het verhaal van Margot, maar desondanks mooi om te lezen.
Het is wel bekend dat ik boeken die zich afspelen rondom de tweede wereldoorlog erg interessant vind. Ik lees ze graag omdat ik de gebeurtenissen van die periode fascinerend vind, helemaal wanneer ze gebaseerd zijn op een waargebeurd verhaal. De boeken zijn dan zo echt en soms zo gruwelijk geschreven dat ik de rillingen over mijn rug voel lopen. Zo was het niet anders bij dit boek. De jonge vrouwen werden opgesloten in een oude kazerne en proefden daar drie keer per dag het eten wat een uur later aan Hitler voorgeschoteld zou worden. In het uur nadat ze klaar waren met eten moesten ze in de kazerne blijven om te zien of er verschijnselen van vergiftiging te zien waren. Dan wisten de officieren die hen bewaakten of het eten veilig aan de Führer te geven was.
Ondanks dat het verhaal natuurlijk voornamelijk is gebaseerd op Rosa, zie je ook veel van de andere vrouwen. Het is niet alleen maar het proeven wat je ziet. De meeste vrouwen zijn alleen, als ze al getrouwd zijn dan is hun man aan het front en zijn zij achtergebleven met hun kinderen. Rosella geeft een beeld van een periode die voor hen niet gemakkelijk geweest moet zijn. De vrouwen kregen een kleine vergoeding voor het werk dat ze verrichten en wanneer je alleen moet zorgen voor je kinderen of wat er dan ook thuis gebeurd, is al het geld wat binnenkomt welkom in welke vorm dan ook.
Wat ik jammer vond aan het boek was de snelle liefde tussen Rosa en de SS-officier. Ik had niet het idee dat het veel toevoegde aan het verhaal, buiten het feit dat hij degene was die er voor zorgt dat Rosa veilig is, maar het voelde geforceerd en te snel. Toch snap ik het wel, Rosa is aan het begin van het boek bijna vijf jaar getrouwd en heeft haar echtgenoot al vier jaar niet meer gezien. Dit helpt uiteraard mee in het gemakkelijke overgeven van Rosa aan Albert.
Ik had in het begin best moeite om in het boek te komen. Ik weet niet of het aan de stijl van het schrijven lag of aan het verhaal, maar ik vond dit erg jammer. Ik had me verheugd op een verhaal dat zich afspeelde tijdens de tweede wereldoorlog, alleen moest ik moeite doen om er goed in te komen. Het origineel is Italiaans en nou spreek ik die taal niet en kan dus niet garanderen dat er misschien enigszins dingen verloren zijn gegaan in het vertalingsproces. Geven jullie dit boek een kans? Ik hoor graag of jullie mijn mening delen!
Deze recensie is geschreven door Daphne Maatman, 28 jaar, Sociaal Pedagogisch Hulpverlener en een ware boekendraak. Wil je volgen wat ze leest, kijk dan op haar Instagram: daffodilsbooks.
De voorproefster van Hitler/Rosella Postorino/vertaling Saskia Peterson-Kotte/ Xander Uitgevers BV/2018 /344 blz./ISBN: 978 940 1609 173