Suzy Zail werd geboren in Melbourne, Australië, studeerde rechten en werkte als advocaat. Toen haar vader nog maar een half jaar te leven had, vertelde hij Suzy over zijn ervaringen in Auschwitz; Suzy had geen idee dat haar eigen vader in een kamp had gezeten. Suzy heeft verschillende boeken over de Holocaust geschreven, voor zowel volwassenen als jongeren. De gave van Hanna Mendel is in verschillende talen vertaald. Suzy is nu fulltime schrijver en heeft drie kinderen.
‘Voor de kinderen die naar links werden gestuurd.’ Dat is het krachtige begin van De gave van Hanna Mendel. Hanna groeide op in een Joods gezin. Ze was vijftien jaar oud toen ze werd gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau. Op dat moment wist de knappe Hanna nog niet waarom. Ze begreep niet wat er gebeurde. Ze dacht dat er niets erger kon zijn dan het dagenlange transport in de veewagon. Hanna’s vader werd al snel gescheiden van zijn vrouw en kinderen. Mannen moesten immers de andere kant op. De laatste woorden die hij zijn dochters toesprak waren: ‘Zorg voor elkaar, en kom veilig thuis. En als je terug bent, vertel dan aan iedereen wat je gezien hebt en wat ze ons hebben aangedaan.’ Alvorens de groep voor de tweede maal geselecteerd werd vertelde iemand aan Hanna dat ze tegen de dokter moest zeggen dat ze zestien jaar oud was. Hanna werd samen met haar moeder en zus, Erika, naar rechts geschuurd, naar de barakken waar de blokleidster hen de regels van het kamp duidelijk maakte. Het gezin moest in de steengroeve werken samen met tal van andere vrouwen. Na verloop van tijd kreeg Hanna de kans om de nieuwe pianiste te worden van de commandant. Toen Hanna terug aangekomen was in het kamp, was haar moeder verdwenen. Bij de selectie had ze niet meer de kracht om op en neer te springen en ze werd als gevolg hiervan meegenomen. Nu Hanna in het huis van de commandant piano speelde, had ze de kans om af en toe wat eten mee te smokkelen voor haar zus. De nachten werden kouder en de vrouwen werden magerder. Terwijl Hanna piano speelde voor de commandant en zijn zoon, Karl, werkte Erika in de steengroeve. Op een dag kwam Hanna terug van de villa en was de barak leeg. Iedereen was vertrokken. Enkel de zwaksten bleven achter in het kamp, onder bewaking van SS’ers. De Russen waren in aantocht, de bevrijding was nabij. Heeft Hanna haar familie de oorlog overleefd of blijft ze alleen achter? Dat wordt duidelijk aan het einde van het boek.
Met De gave van Hanna Mendel heeft Suzy een zeer aangrijpend boek geschreven. Het verhaal blijft in je hoofd spoken. Bepaalde elementen zijn gebaseerd op de geschiedenis, wat het boek nog aangrijpender maakt. Het verhaal doet je stilstaan bij wat er gebeurd is tijdens de Holocaust. Je kruipt in de huid van Hanna Mendel en kijkt over haar schouder mee naar wat er allemaal gebeurde in het kamp. Ik deel de mening van de schrijfster: we moeten de geschiedenis niet doodzwijgen maar erover blijven praten zodat voor iedereen duidelijk is dat dit nooit meer mag gebeuren.
De cover van het boek sprak me onmiddellijk aan. De rode kleur schreeuwt naar je en de prikkeldraad geeft aan dat het gaat over gevangenschap. De piano doet alvast vermoeden wat Hanna’s grootste passie is. Het boek had nog meer in zijn mars dan ik verwachtte. Het werd zeer krachtig geschreven. Ik kon niet wachten om aan het volgende hoofdstuk te beginnen. Ik heb al enkele oorlogsverhalen gelezen, maar er was er maar één zo goed als dit, namelijk: Zout van de Zee van Ruta Sepetys.
5 sterren.
Deze recensie is geschreven door Hanne Corstjens. Hanne is 23 jaar oud en woon in Bocholt, België. Ze heeft marketing gestudeerd en heeft hierna nog een lerarenopleiding gedaan. Momenteel is Hanne aan het werk als leerkracht in het secundair onderwijs.
De gave van Hanna Mendel/Suzy Zail/vertaling Hannie Tijman/Uitgeverij Karmijn/2015/208 blz./ ISBN 9789492168023