Zij was de enige niet

‘Marlena – luister. Ik ben het niet vergeten.

Ik heb het opgeschreven.’

Soms heb je van die romans die je leven verrijken. Die ervoor zorgen dat je wereld even stilstaat. Die je laten inzien dat je misschien wel heel veel mazzel hebt met het leven dat je leidt. Marlena is zo’n roman. In deze debuutroman beschrijft

Julie Buntin

het indrukwekkende levensverhaal van Cat, het meisje dat haar beste vriendin verloor aan drank en drugs. Gebaseerd op eigen ervaringen vertelt Buntin het verhaal van binnenuit. Het gevolg is een uiterst indrukwekkend verhaal, waarin elke emotie overheerst.

Buntin begint haar verhaal in het heden, in New York. Ze laat de lezer kennismaken met Cat, het meisje dat haar verhaal zal vertellen. Het verhaal over Marlena, het meisje dat technisch gezien verdronk: ‘Marlena stikte in een nog geen vijftien centimeter diepe rivier met ijssplinters, in de bossen in de buitenwijken van Kewaunee, een plek waar ze in de novemberschemering niets te zoeken had.’

Wanneer Cat vijftien is, scheiden haar ouders. Ze verhuist samen met haar moeder en haar broertje Jimmy naar een andere plaats en ontmoet daar de twee jaar oudere Marlena. Marlena is anders dan Cat, maar juist de verschillen lijken ervoor te zorgen dat ze bij elkaar passen. Langzaam neemt Marlena Cat mee in haar wereldje: de wereld van alcohol, drugs en feestjes. De wereld zonder school. Cat gaat meer en meer met haar mee, verliest het contact met school en ontmoet de vrienden en de slechte vader van Marlena. Steeds meer ziet zij in dat de wereld van Marlena niet perfect is, maar op het moment dat ze in wil grijpen, beseft ze dat ze eigenlijk te laat is.

Het verhaal in Marlena is haarscherp. Buntin wisselt tussen heden en verleden, tussen New York en Michigan. Ze laat Cat haar verhaal doen, waarbij ze geen enkel detail vergeet. Bovendien is haar verhaalstijl sterk: ze combineert gedetailleerde, scenische gesprekken uit het verleden met de herinneringen van Cat waarbij Cat zichzelf of de situatie regelmatig bekritiseerd: ‘Ik heb nooit geloofd in het idee van een onschuldige omstander. De handeling van toekijken verandert wat er gebeurt. Dat je niets aanraakt wil nog niet zeggen dat je gevrijwaard bent.’ Hoewel elke lezer in het begin al min of meer weet wat hem te wachten staat, blijft de plot interessant en spannend. Je wilt weten hoe het zover heeft kunnen komen, wat er precies gebeurd is en wat de rol van Cat was.

‘Voordat ik wist dat hij meneer Ratner was, was ik van plan geweest me te verontschuldigen, maar Marlena’s beste vriendin had er geen spijt van en ze vergiste zich niet en het kon haar geen reet schelen hoe meneer Ratner over haar dacht.’ Het succes van Marlena vindt zijn oorsprong ook in de opgevoerde personages. Stuk voor stuk zijn ze goed uitgewerkt en stuk voor stuk maken ze indruk op de lezer. Haarscherp geeft Buntin weer hoe Cat verandert tot een meisje dat ze misschien niet wil zijn en eigenlijk steeds meer met de rug tegen de muur komt te staan. Uiterst gedetailleerd en nietsontziend laat Buntin zien wat het effect is van een instabiele thuissituatie. Marlena doet foute dingen en lijkt onbetrouwbaar, maar heeft een goed hart. Tegen beter weten in hoop je dat de toekomst die haar te wachten staat niet haar toekomst zal zijn. Je begrijpt haar verleden en je begrijpt haar handelen.

‘Als ik Marlena opgaf, zou ik iets belangrijks voorgoed bij haar achterlaten, iets van mezelf wat ik nooit terug zou krijgen.’ Marlena maakt in alle opzichten indruk. Buntin laat van binnenuit zien hoe het is om iemand te verliezen aan drank en drugs. Hoe het is om steeds verder meegezogen te worden in een wereld die je liever niet wilt kennen. Hoe het is om te beseffen dat het te laat is en dan niets meer kunnen doen. ‘Hij was de enige die wist wat we niet voor Marlena hadden gedaan.’

Marlena / Julie Buntin / Vertaald door Dennis Keesmaat / Uitgeverij Prometheus, Amsterdam / 300 blz. / ISBN: 9789044630145