Er is geen weg terug, maar je wilt ook niet terug…
‘De mens is al eerder in de ruimte geweest. Hij heeft er al gegeten, geslapen, gewerkt, maar hij is er nog nooit verliefd geworden.’ In Florida komt Léonor samen met vijf andere vrouwen en zes jongens. Ze komen samen voor een bijzondere reis naar Mars. Het is een enkele reis. Zij zullen onderweg verliefd worden op een ander en samen met die ander op Mars een nieuw leven beginnen. Tenminste; dat is het plan.
Het is deze interessante setting die de basis vormt van Phobos. De wonderbaarlijke YA-roman, geschreven door
Victor Dixen
, intrigeert: een vernieuwend plot bezorgt de lezer een naar onderbuikgevoel, maar zorgt tegelijkertijd voor nieuwsgierigheid.
Volgens het Genesisprogramma worden de twaalf deelnemers naar Mars gestuurd. Tijdens de reis naar hun nieuwe verblijfplaats mogen de deelnemers de deelnemers van het andere geslacht diverse malen ontmoeten, waarbij ze elkaar niet aan kunnen raken. Aan het einde van de reis moeten de deelnemers hun geliefde kiezen. Ze kiezen de man of vrouw met wie ze de rest van hun leven op Mars zullen slijten. Middels een Uitset, gesponsord door de kijkers vanaf de aarde, kunnen zij hun leven vormgeven. Denken ze.
Al vrij snel blijkt dat Phobos een sterk verhaalconcept bevat. Geheel vernieuwend is het niet: een gesponsorde Uitset lijkt op de sponsoring in de Hunger games en het idee van een real life tv-programma is niet geheel verrassend. Ook de besproken machtslust en het daaraan gekoppelde machtsmisbruik is voor de belezen lezer niet nieuw. Toch weet Dixen met Phobos nieuw licht te schijnen op deze onderwerpen. Een bijzondere setting, waarbij de jongeren naar Mars vliegen, maakt het verhaal nét even anders.
Aantrekkelijk daarbij is het door Dixen gekozen perspectief. Met een meervoudig perspectief, waarbij Dixen regelmatig wisselt tussen de programmamakers, een mysterieuze Andrew en Léonor creëert hij een bijzondere vorm van spanning: hij geeft de lezer informatievoorsprongen. Vanaf de eerste bladzijde weet de lezer de ware bedoeling van de programmamakers en dit zorgt menigmaal voor een naar onderbuikgevoel. Je wilt de deelnemers op weg naar Mars waarschuwen, maar je kunt ze niet. Helaas legt Dixen bij vlagen te veel aandacht op de bedrieglijke bedoelingen van de organisatie, waardoor de lezer niet uitgenodigd wordt tot zelf nadenken: het ligt er duimendik bovenop.
Lange tijd besteedt Dixen veel aandacht aan het weergeven van gedachten en gevoelens van de personages. De lezer weet exact wat Léonor denkt en voelt en leeft vanaf het eerste moment met haar mee. Tegelijkertijd lijken ook de programmamakers en Andrew op een of andere manier begrijpelijk, ondanks hun soms onbegrijpelijk beslissingen. Dixen combineert deze beschrijvingen perfect met een actievol verhaal waarin ook de gebeurtenissen van belang zijn. Het verhaal lijkt lange tijd in evenwicht: zowel gedachten als gebeurtenissen zijn van belang. Het brengt Phobos tot leven.
Helaas houdt Dixen dit niet het gehele verhaal vol. Tegen het einde van Phobos slaat de schrijver steeds grotere perioden in de tijd over en verdwijnen belangrijke details. Het lijkt alsof er naar een einde toe geschreven moet worden. Met het verdwijnen van die details verdwijnt ook een deel van de spanning en ontstaat een gevoel van gelatenheid.
Toch blijft Phobos het interessante boek dat menig lezer zal bedienen. Het is bij vlagen thrillerachtig, is rijk aan suspense, bevat de broodnodige romantiek en toont bij vlagen een kritische blik op de huidige maatschappij.
Victor Dixen / Phobos / Vertaald door Robbin Besselink / Uitgeverij Q / Amsterdam & Antwerpen / 398 blz. / ISBN: 9789021403403