Jane Austen. Haar werk fascineert mensen over heel de wereld en tot op heden blijft het oningevuld op welke manier Jane Austen haar leven heeft doorbracht. Anke Werker kruipt in de huid van Jane en laat haar fantasie de vrije loop. Eerder was al te lezen, in de column ‘Lieve J’ op JaneAusten.nl, hoe gepassioneerd Anke is door het leven van Jane Austen. Er was dan ook niemand anders beter geschikt om dit dagboek te schrijven. Het is dan eindelijk tijd dat Jane zélf het hoofdpersonage is. Met het boek
‘Jane Austen, onder vier ogen’
geeft Anke haar eigen versie van de geschiedenis.
Het is 1809. Jane Austen verhuist naar Chawton, Hampshire met haar moeder, zus Cassandra en vriendin Martha. Daar hervindt ze haar stem als schrijver en noteert ze haar vorderingen, overwegingen en belevenissen in een dagboek. Jaren later, in 1843, maakt haar zus Cassandra de balans op. Niemand heeft kunnen vermoeden dat Jane na haar dood in 1817 een beroemdheid zou worden. Wat moet Cassandra doen met de vele brieven die Jane heeft nagelaten? Met de verhalen die nooit zijn gepubliceerd? En met het onvoltooide portret?
Het dagboek begint in 1809 waar Jane in het huis van haar broer mag wonen. Ze heeft al heel lang niet meer geschreven en hoopt dat ze door het bijhouden van een dagboek weer nieuwe inspiratie opdoet om verhalen te schrijven. In dit boek wordt het perspectief van Jane afgewisseld met dat van haar zus Cassandra die jaren later terugblikt op haar leven. In het boek komt goed naar voren wat voor bijzondere band zij deelden. Jane, die al vroegtijdig overleed, heeft haar erfenis nagelaten aan Cassandra. Cassandra moet moeilijke beslissingen nemen om de nagedachtenis aan haar zus te beschermen. Ze wordt herinnerd aan haar jeugd en aan de twijfels over Janes nalatenschap. Dit alles deelt ze met haar nichtje Caroline, die haar tante Jane maar kort heeft gekend.
In het boek wordt er veel verwezen naar de positie van de vrouw in die tijd. De vrouwen worden voornamelijk beschouwd als tere wezens die emoties niet de baas kunnen zijn. Ook worden zakelijke onderhandelingen niet met ze gedeeld. Daarnaast zijn Jane en Cassandra ongetrouwde vrouwen, wat alles nog moeilijker maakt aangezien ze afhankelijk zijn van hun broers die hen onderhouden. Anke heeft de lat voor haarzelf erg hoog gelegd. Misschien iets te hoog, aangezien Werker een beschaafde jonge vrouw uit de achttiende eeuw neerzet, terwijl Jane juist sterke, sociale en intelligente gedachten had. Dit wordt echter onderworpen wanneer Jane schrijft over haar schrijversleven en wat ze daarmee wil bereiken.
“Wat is dat toch, die drang om te willen creëren? Het is iets wat ik moet doen. Ik zie graag iets ontstaan. Het geeft voldoening. En een van de bijzonderste dingen is zonder twijfel een boek geschreven te hebben dat met je eigen naam op het omslag in bibliotheken staat. Schrijven verlengt je houdbaarheid; door iets tastbaars op aarde na te laten blijf je niet onopgemerkt.”
Al met al is
‘Jane Austen, onder vier ogen’
een verhaal dat je niet zomaar kan wegleggen. Het gunt je een kijkje in het dagelijks leven van Jane en Cassandra op het Engelse platteland. Intiem, verrassend en ontroerend.
Deze recensie is geschreven door Charlotte Rozema. Ze zit op CSG Dingstede te Meppel waar ze de havo doet. Charlotte is dol op lezen, omdat je dan even de dingen om je heen vergeet. Ze heeft veel interesse lezen. Daarnaast schrijft ze graag zelf verhalen en doet dan ook regelmatig mee aan schrijfwedstrijden.
Jane Austen, onder vier ogen/Anke Werker/Ambo|Anthos/2016/350 blz./ISBN: 9789026336225