Een sprookje dus, en wat voor één! Geen sprookje in de traditie van Grimm, maar een sprookje van een verhaal door de manier waarop Bengtsson het vertelt. Dit boek zal je zeker ontroeren.
Peter en zijn vader reizen door Denemarken, steeds verhuizend en altijd wonend in buurten waar geen vragen gesteld worden. Iedereen is te druk met zijn eigen leven. Peter krijgt thuis les van zijn vader, een charmeur die zonder te betalen toch veel gedaan krijgt. Waarom ze zo vaak verhuizen weet Peter niet, zo is het gewoon altijd geweest. Samen redden ze zich prima. Bijna elke avond verteld Peters vader verder over het sprookje van de witte koningin, die door de koning en de prins gedood moet worden. Dit sprookje krijgt gaandeweg meer diepte en je komt er achter waarom dit sprookje zo belangrijk is. Dan gebeurd er op een dag iets dat het hele leven van Peter op zijn kop zet.
Hier maak je een sprong in de tijd en gaat het verhaal verder wanneer Peter een tiener is, hard op weg naar volwassenheid. Hoe hij probeert zijn plek in het leven, dat hem nog steeds vreemd lijkt te zijn, te vinden. De schrijfstijl van Bengtsson is gewoonweg prachtig. Door zijn metaforen en beschrijvingen is het een heel intiem verhaal. Ondanks dat het leven, ook in de eerste helft van het boek, niet altijd makkelijk is, lijkt er een soort verzachtend filter over de vertelling te liggen. Hier en daar schuren, heel subtiel, wat dingen, maar alarmerend is het niet. Tot dus die ene gebeurtenis.
In het tweede deel schrijf Bengtsson wat rauwer. De sfeer is op een mooie manier droevig. De eenzaamheid en het zoeken van Peter kruipen hierbij diep onder je huid. Je wilt als het ware even het boek binnenstappen en hem vasthouden. In dit tweede deel word ook duidelijk waarom Peter en zijn vader een nomadenbestaan leidden. Een bestaan dat Peter moeilijk los kan laten. Hij is en blijft een doler. Onrust dwingt hem om niet lang op een plaats te blijven of zich aan mensen te hechten. Onderweg ontmoet hij de meest intrigerende mensen, die door Bengtsson heel stevig worden neergezet. Iedereen heeft een verhaal en ook al ken je daar nog de helft niet van, je voelt het. Ze zijn zo echt dat je ze gewoon tegen zou kunnen komen.
Ik kan er de vinger niet precies op leggen, maar door de manier van vertellen wil en kun je alleen maar doorlezen. Ook al vallen je ogen dicht, je wilt nog een bladzijde en nog een … Bengtsson was mij onbekend, maar hij verdient een groot lezerspubliek. Ik ga zeker meer werken van hem lezen. Zeer ontroerend, zonder sentimenteel te zijn. Een prachtig verhaal over vaders en zonen en het uitvinden van wie je bent.
Een sprookje / Jonas T. Bengtsson / vertaald door Angelique de Kroon / Uitgeverij Koppernik / 2015 / 399 pag. / ISBN 9789082175196