De eerste vijftien levens van Harry August

van Claire North (een pseudoniem van Catherine Webb, ook wel Kate Griffin) is een bijzonder boek waarvoor je eigenlijk even de tijd moet nemen. Het hele idee van iemand die zijn eigen leven keer op keer leeft, die constant terugkeert om ongeveer hetzelfde pad te bewandelen, heeft namelijk even nodig om te bezinken. Het duurde bij mij in elk geval enkele hoofdstukken voor ik het concept van de ouroboraan of kalachakra begreep, en zelfs halverwege het boek vroeg ik me nog wel eens af of ik het echt snapte.

Parallelle universa, hypothesen, de eeuwenoude vraag of je met de tijdlijn mag rommelen indien je in staat zou zijn langs die lijn te kunnen reizen en een kwantumspiegel die antwoord kan geven op alle vragen… al die dingen komen voorbij in vele korte hoofdstukken die tezamen vijftien levens van Harry August beslaan – althans, de relevante delen van die levens.

Want, zo legt Harry zelf uit, de eerste paar levens had hij nodig om door te krijgen dat het gevoel van déjà-vu meer was dan een gevoel, en om die waarheid te verwerken. Vervolgens heb je bij ieder leven weer die lastige kinderperiode waar je je doorheen moet worstelen voor je weer verder kunt gaan waar je gebleven was – en ook weer niet, want alles uit dat leven moet opnieuw – en daarbij moet je uitkijken dat je geen zodanig buitensporige dingen doet dat je de lineaire tijdlijn verstoort.

De materie is best ingewikkeld; wat dat betreft is mijn methode van zo af en toe lezen wat ik kan niet heel geschikt. Het zegt echter wel iets dat ik ondanks die sporadische leesstijl blijf terugkeren, omdat ik wil weten waar dit verhaal naartoe gaat, wat er staat te gebeuren, waar die eerste hoofdstukken naar verwijzen, en of het hele idee van de ouroboraan me ooit echt duidelijk wordt.

De korte hoofdstukken zitten bomvol informatie en ook historische weetjes, feitjes en achtergronden. Ik denk dat ik het best een academisch boek mag noemen; niet dat je nou gestudeerd moet hebben om het te kunnen lezen, maar het filosofische en wetenschappelijke gehalte is vrij hoog. In de eerste persoon vertelt Harry over zijn leven als ouroboraan en hoe dat precies werkt. Een grappige anekdote: hij zit in een trein, wat hij in al die eerdere levens nooit eerder op dit moment in zijn leven, met die bestemming heeft gedaan, en pakt een krant. Maar die krant kent hij zo onderhand wel uit z’n hoofd, inclusief de kruiswoordpuzzel die hij een paar levens geleden al heeft gemaakt.

Na veel uitleg rondom de kalachakra’s en informatie over het verloop van Harry’s eerdere levens leren we dat er een Cronusclub bestaat en dat die in staat is berichten vanuit de toekomst terug in de tijd te sturen. Opeens staat die toekomst op scherp. Als we Harry ontmoeten, wordt hij op zijn sterfbed (nummer zoveel) gewaarschuwd door een jong meisje dat de wereld vergaat – sneller dan de bedoeling is. Pas halverwege het boek beginnen we te begrijpen welke oorzaak daaraan ten grondslag ligt. Harry’s verantwoordelijkheidsgevoel en zijn vermoedens geven hem opeens een doel: uitzoeken wat er aan de hand is en die versnelde vernietiging een halt toe roepen.

Net als ik het niet meer verwacht, krijgt het boek opeens vaart en wordt het nog spannend ook. De wendingen zijn niet geheel onverwacht – het draait uiteindelijk meer om het hoe en waarom dan om wie – maar het verhaal weet te boeien tot het eind. En daarna blijf ik nog met diverse vragen zitten, wat een mooie manier is om een boek niet helemaal los te hoeven laten.

O, en dan nog iets over het omslag… op de cover prijkt een jonge man met een krant in zijn handen. Vier keer dezelfde man met dezelfde krant, op iets wat mij doet denken aan een roltrap. Het is geen heel prikkelend ontwerp, maar het past bij het verhaal. Wat ik dan alleen wel weer jammer vind, is dat Harry August toch vaak genoeg verteld heeft peenhaar te hebben, wat de man op de voorkant beslist niet heeft. The devil’s in the details.

Deze recensie is geschreven door Sandra Hessels, oudere jongere :-). Sandra is professioneel vertaalster bij

De eerste vijftien levens van Harry August / Claire North / vertaling door Lisette Graswinckel / Uitgeverij Nieuw Amsterdam / 2014 / 384 pag. / ISBN 9789046816288