Een jonge, breed lachende vrouw stapt de Haarlemse boekenwinkel binnen. Het is de Finse schrijfster Salla Simukka. Ze is geheel gekleed in het zwart en rood, dit om de titels van haar gloednieuwe trilogie te benadrukken (
Rood als bloed
,
Wit als sneeuw
,
Zwart als ebbenhout
. Ze signeert direct mijn boeken en maakt intussen een gezellig praatje met me over haar boeken en over hoe ingewikkeld de Finse taal is.
‘Could you please write down your name?’ vraagt ze en ze schuift me een wit papiertje toe. ‘Of course!’ zeg ik en even later staat er in alle drie mijn boeken: ‘To Jedidja! Enjoy!’ met daaronder haar krullende handtekening. Trots met mijn gesigneerde boeken en blij dat ik deze vriendelijke en talentvolle vrouw heb mogen ontmoeten, vraag ik of ze misschien samen met me op de foto wil. Al snel verschijnen er twee vrolijk lachende gezichten op het beeld van mijn digitale fototoestel die deze bijzondere Meet& Greet voorgoed vastleggen.
“
Rood als bloed
“. Lopen niet gelijk de rillingen over je rug bij het lezen van deze titel? De met bloedspatten bevlekte lay-out van het boek voorspelt een ijzingwekkende thriller, maar de Finse schrijfster Salla Simukka laat je bij het lezen iets heel anders zien: al snel ontvouwt zich een sprookjesachtig tafereel, dat zich voltrekt in de Finse stad Tampere, temidden van een ijzige winter. Al na de eerste paar bladzijdes wordt duidelijk dat Salla weet hoe ze de belangstelling van de lezer kan wekken. “Nu mengde zich steeds meer rood met het wit. Het breidde zich uit, won terrein, kroop voort over de sneeuwkristallen en kleurde ze”. Salla overweldigt je met ijzersterke zinnen en zuigt je mee in het avontuurlijke leven van het zeventienjarige meisje Lumikki Andersson.
Wat gelijk opvallend is, is de gekozen naam van dit personage. Lumikki betekent in het Fins namelijk Sneeuwwitje. Het leven van Lumikki staat niet stil: in elk boek wordt ze weer een nieuw avontuur ingetrokken. Wat het nog eens heel bijzonder maakt, is dat Lumikki niet zomaar een alledaags personage is. In veel boeken kom je vaak cliché personages tegen die heel duidelijk als de held worden afgeschilderd. Lumikki krijgt echter bepaald niet een heldenkostuum aangemeten. De relatie met haar ouders loopt niet over rolletjes en de vele pesterijen op school hebben een grote afdruk achtergelaten op wie ze nu is: een kwetsbaar meisje dat de littekens van haar jeugd nog altijd met zich meedraagt, ook al doet ze nog zo haar best ze te verstoppen.Langzaam maar zeker zie je hoe al deze gebeurtenissen in Lumikki’s leven haar persoonlijkheid gevormd hebben. Ook zie je hoe ze zich door de boeken heen ontwikkelt tot een sterker persoon die dingen durft los te laten.
Alle gebeurtenissen in de boeken spelen zich af in een sprookjesachtige setting. Deze bijzondere omgeving roept ook hoge verwachtingen op. Een ‘magisch’ verhaal met een diepere betekenis is wat de layout en ook de titels van de boeken in je oproepen. Natuurlijk is de setting prachtig en is het hoofdpersonage bijzonder, maar toch voelt de verhaallijn een beetje gemaakt aan. Salla Simukka lijkt bij het schrijven van ieder boek erg gebrand te zijn geweest op het creëren van een ‘happy end’, waardoor elk deel echt als een apart verhaal aanvoelt en er, op het eerste oog, maar weinig menging is met de andere boeken.
Ook de schrijfstijl van Salla geeft je bepaalde ideeën over het verdere verloop van de trilogie, die in de volgende delen niet altijd bevestigd worden. Waar bepaalde fragmenten je echt een ‘magisch’ gevoel bezorgen, laten andere fragmenten je (letterlijk) ‘in de kou’ achter. Een aantal wendingen zijn uiteindelijk redelijk voorspelbaar en alle problemen lijken aan het eind wel erg snel opgelost. Op dat soort momenten merk je dat deze trilogie toch wel echt tot ‘young-adult’ gerekend moet worden en dat het niet op literair niveau is geschreven. Af en toe lijkt het alsof Salla een beetje te snel tot een einde wilde komen (het laatste boek telt bijvoorbeeld slechts 142 bladzijden) en daarbij heeft ze m.i. wel enige steken heeft laten vallen. Dit is jammer. Vooral omdat je tijdens het lezen het gevoel krijgt dat er meer uit deze setting en uit dit personage gehaald had kunnen worden.
Desondanks weet Salla Simukka in het laatste deel de meeste losse eindjes tot een mooi slot te verweven. Niet alleen zorgt ze voor de nodige spanning, ook komen er bepaalde morele vragen naar voren. In het laatste deel benadrukt Salla nog even de kwetsbaarheid van haar tot leven gewekte personage. En daarom valt het toch zwaar om op de laatste bladzijde afscheid te moeten nemen van Lumikki. Ondanks de afstandelijkheid die Lumikki in het begin toont, ben je na verloop van tijd toch een beetje van haar gaan houden. Je hebt met haar meegevoeld tijdens donkere dagen en je hebt met haar meegelachen toen ze zichzelf steeds een beetje beter leerde kennen.
Ook al is de verhaallijn hier en daar wat rafelig, Salla Simukka heeft een uniek personage en een idyllisch decor weten neer te zetten. En ook al komen niet al je verwachtingen tijdens het lezen uit, Lumikki heeft wel een plaatsje in je hart veroverd.
Deze recensies is geschreven door Jedidja Stikkelorom, 16 jaar, VWO leerling van het Pascal College in Zaandam
Rood als bloed / Salla Simukka / Vertaald door Sophie Kuiper / Uitgeverij Clavis / 2014 / 204 pag. / ISBN 9789044821277
Wit als sneeuw / Salla Simukka / Vertaald door Sophie Kuiper / Uitgeverij Clavis / 2014 / 188 pag. / ISBN 9789044821444
Zwart als Ebbenhout / Salla Simukka / Vertaald door Sophie Kuiper / Uitgeverij Clavis / 2014 / 142 pag. / ISBN 9789044821451