Sinds ik een paar maanden geleden een bezoek heb gebracht aan het werkkamp Auschwitz 1 en het vernietigingskamp Auschwitz 2 ben ik erg geïnteresseerd in boeken over de Tweede Wereldoorlog. Het boek dat ik gelezen heb sprak me erg aan door de voorkant, waar een aantal aandachtig luisterende kinderen op staan.
De poppenspeler van Warschau
begint met het heden, maar het boek is grotendeels een flashback om vervolgens weer in het heden terug te komen. Ik verwachtte een mooi en heftig boek, maar het werk van Eva Weaver overtrof al mijn verwachtingen.
Dit boek bestaat uit drie delen. Het eerste deel gaat over Mika. Hij wordt samen met zijn moeder en opa en met heel veel andere joden het getto in geduwd. Het leven is er in het begin redelijk dragelijk, maar met de dag worden de nazi’s strenger. Er mag steeds minder en eten wordt steeds schaarser. De opa van Mika wordt neergeschoten en Mika erft diens jas. Hierin blijken veel zakken te zitten. In een van die zakken zitten poppen. Op die manier begint Mika voorstellingen te maken met poppen. Hiermee vermaakt hij de kinderen in het getto. Per toeval komen de nazi’s achter het grote poppenspeel-talent van de jonge Mika. Hij wordt gedwongen om voor de Duitsers op te treden. In ruil voor de optredens krijgt hij soms wat eten mee. Maar Mika wordt niet goed behandeld door de soldaten; hij wordt dronken gevoerd en ze maken grapjes over hem. De enige soldaat die aardig tegen hem doet is Max. Over hem gaat deel twee. Mika voelt zich schuldig tegenover zijn mede getto-bewoners. Hij besluit om zijn nare taak bij de nazi’s te combineren met goede verzetsdaden.
Wanneer de oorlog is afgelopen worden de Duitsers naar het koude Siberië vervoerd om daar te werken.
In deel twee lees je het verhaal over het zware leven van de krijgsgevangenen in Siberië. De kou, de honger en het zware werken dat veel mensen het leven kost. Max wordt heen en weer geslingerd tussen “ik deed alleen mijn plicht”- en “waarom heb ik zoveel leed veroorzaakt?”-gevoelens. In deel drie komen de werelden van Max en Mika op hele vreemde manieren bij elkaar.
Ik ben totaal overdonderd door de kracht van dit boek. Ik ben in het getto van Krakau geweest, en onbewust verbond ik mijn ervaringen die ik daar heb gehad toch met het getto waar Mika in vastzit. Het was heftig om te lezen hoe zwaar de joden het hadden, hoeveel onschuldige mensen er omgekomen zijn. Mika haalde zoveel kracht uit zijn poppen, en hij was zo’n held met alles wat hij gedaan heeft om tegen de oorlog in te gaan. Ik vond het boek prachtig, ik heb geglimlacht om sommige scenes, maar ik moest ook zeker soms een traantje wegpinken.
Deze recensie is geschreven door Irene Dijksterhuis, 17 jaar, leerling van het Corderius College te Amersfoort
De poppenspeler van Warschau / Eva Weaver / Vertaling door Annemarie Lodewijk / Uitgeverij House of Books / 2013 / 329 pag. / ISBN: 9879044338515
tags: