Door dit boek heb ik een ontdekking gedaan: Salman Rushdie (1947) is een genie. Nu ben ik niet bepaald de eerste die dit doorheeft. Gezien zijn vele awards, waaronder zelfs de “Booker of Bookers Prize” in 1983, weet de wereld al veel langer van Rushdie’s genialiteit af. En zo hoort het ook, want in zijn bekendste roman Midnight’s Children (1981) weet deze auteur historische gebeurtenissen te combineren met magisch realisme. Het effect is precies zo: schijnbaar onmogelijk en – natuurlijk – magisch.
Saleem Sinai, de verteller en hoofdpersoon van het verhaal, heeft absoluut geen haast. De Indische man doet er een stevige zeshonderd pagina’s over om zijn levensverhaal te vertellen. Bijzonder? Ja, wel als je bedenkt dat hij 31 jaar oud is. In die relatief korte tijd heeft hij wel veel meegemaakt. Zelf is hij er rotsvast van overtuigd dat zijn eigen ontwikkeling parallel loopt aan die van India. Hij is namelijk geboren op het precieze moment van haar onafhankelijkheid, op klokslag 12 uur. Een Midnight’s Child, dus. Hij ontdekt dat het moment van zijn geboorte hem speciale gaven heeft geschonken. Hierin is hij niet alleen: hij slaagt erin contact te leggen met 581 andere Midnight’s Children, de een nog fantastischer dan de ander.
Deze roman behoort onmiskenbaar tot de Britse literaire canon. Ik las dit boek in eerste instantie dan ook voor school. Naarmate ik meer in het verhaal werd getrokken, vergat ik echter te letten op thema’s, motieven en stijlfiguren. Ondanks de grootte van het boek en de lengte van de zinnen, weet Rushdie de spanning erin te houden. Hij doet dit niet door het boek voor te proppen met spannende momenten, maar hij maakt gebruik van een verwarde verteller en een sceptische toehoorder. Saleem vertelt zijn verhaal aan de nuchtere maar geïnteresseerde Padma. Door haar karakter worden onze eigen twijfels geuit en weerlegd. Dit maakt Saleems ogenschijnlijk onmogelijke verhaal op een bepaalde manier geloofwaardig. Aan de andere kant zorgen die onmogelijke gebeurtenissen ervoor dat je op het puntje van je stoel zit. Wat zal de volgende totaal onvoorspelbare twist zijn?
Midnight’s Children is misschien niet voor iedereen zo’n succes als het voor mij was. Het is bij uitstek een boek waar je je in moet vastbijten. Zo komt het langzaam op gang en kan Saleem soms een uiterst irritante verteller zijn. Toch zeg ik vol overtuiging dat de tijd en de moeite het waard zijn. Rushdie heeft het verhaal op een meesterlijke manier in elkaar gestoken. Geschiedenis en magie en realiteit en fictie lopen door elkaar. Kun je dat waarderen, dan pakt Midnight’s Children je vast en laat niet meer los. Zelfs een warhoofd als verteller kan er niet voor zorgen dat je fascinatie verdwijnt.
Ik heet Lisa Warners, woon in Utrecht en zit in de zesde klas op het Christelijk Gymnasium. Ik lees al sinds ik heel klein ben. Tegenwoordig lees ik vooral veel Young Adult fantasy en Engelse/Nederlandse literatuur, bij voorkeur in het Engels. Tot mijn favorieten behoren de A Court of Thorns & Roses serie, To Kill a Mockingbird, The Remains of the Day en Fangirl. Mijn favorieten wisselen echter nogal per dag en per humeur.
Midnight’s Children/Salman
Rushdie/Vintage Books/januari 2008/originele verschijningdatum: 1981/647 blz./9780099511892