Hoe geordend je het leven in eerste instantie in handen lijkt te hebben, des te harder lijkt je wereld in elkaar te storten wanneer je de grip op dit vaste leven langzaamaan kwijt begint te raken. Het overkwam Hugo Stern, de hoofdpersoon in het tweede boek van de jonge schrijver Thomas Heerma van Voss.
Stern
beschrijft de trieste en eveneens interessante levensloop van de gelijknamige hoofdpersoon. Heerma van Voss weet door middel van prachtig woordgebruik een diepzinnig verhaal neer te zetten dat in eerste instantie nog niet eens heel diep lijkt te gaan.
Het boek heeft een wisselende verhaallijn, Heerma van Voss neemt de lezer zowel mee naar de jeugd van Stern als naar zijn huidige leven als gepensioneerd leraar. Dit laatste lijkt hij maar moeilijk te kunnen beseffen. Bij een reorganisatie moest de oudere Stern de basisschool verlaten en werd hij ingeruild voor een jongere docent. Zijn geordende leven als leraar gaat thuis verder: de mappen met alle gegevens van de leerlingen bladert hij regelmatig door. Elke keer als hij een ommetje maakt, komt hij uit bij de basisschool. Hij kan zijn leven wat hij daar had maar moeilijk loslaten.
Wanneer Stern jong is, verlaat hij zijn moeder en het dorp waar hij geboren is om zich te settelen in wereldstad Londen. Wat hij daar precies gaat doen, weet hij zelf ook nog niet. Wat hij wel weet, is dat hij weg moet uit de eeuwige sleur van het leven bij zijn eenzame moeder. In London lijkt hij zich echter niet op zijn plek te voelen. Hij wordt vrienden met een Koreaan, die hij John noemt. Achteraf lijkt deze vriendschap puur te zijn ontstaan omdat John amper Engels kon en niet veel kon doen of zeggen om tegen Stern in te gaan. Stern haalt echter al zijn energie uit deze vriendschap en weet Londen te overleven door John. Wanneer hun wegen scheiden, belooft Stern dat ze elkaar zeker weer eens gaan zien. Voor John lijkt het echter einde verhaal.
De onzekerheid en het buiten de boot vallen, zien we meerdere malen terug in het huidige levensbeeld van Stern. Zijn geordende leven stort ineen wanneer hij zijn baan kwijtraakt. Daarnaast lijkt zijn geadopteerde Koreaanse zoon Bram anders dan zijn leeftijdsgenoten. Stern kan niet tot hem doordringen en heeft geen idee waar zijn zoon allemaal mee bezig is. Hoe vaak hij ook met Bram leuke dingen wil doen, zijn zoon lijkt zich niet thuis te voelen op de warme plek waar hij is opgegroeid. Dit knaagt aan Stern, hoe kun je je nou niet fijn voelen op zo’n veilige plaats? Ook loopt de relatie met zijn vrouw Merel stroef. Eigenlijk al sinds de adoptie van hun zoon, maar het lijkt alsof dit Stern nooit eerder is opgevallen. Wanneer Bram wil vertrekken om een backpackreis naar Seoel te maken, lijkt Stern langzaamaan de hele grip op zijn leven en op die van zijn gezin te verliezen.
Stern
leest gemakkelijk weg, maar heeft alles behalve een gemakkelijk onderwerp. Heerma van Voss weet de lezer met de juiste bewoording goed kennis te laten maken met de hoofdpersoon. Hoewel het boek in eerste instantie behoorlijk verhalend lijkt te zijn zonder al te veel diepgang, leren we door de uitgebreide kennismaking met Stern dat die er in zekere zin absoluut is. Stern ís het verhaal, het boek draait om hem, zijn persoonlijkheid is dat wat we leren kennen. De ietwat losse en eenvoudige manier waarop Heerma van Voss schrijft blijkt de juiste manier te zijn om je in te kunnen leven in het personage dat vol onmacht en onbegrip zit. Tegen het eind van het boek krijg je als lezer een soort gevoel van medelijden. Stern leeft in zo’n eigen wereld vol eigen ideëen en misvattingen, dat je op een gegeven moment wilt dat iemand hem wèl snapt en iemand hem gerust kan stellen. Zijn eigen manier van leven lijkt echter al zo ver te zijn ontwikkeld dat niemand om hem heen hem nog echt kan helpen.
Stern / Thomas Heerma van Voss / Uitgeverij Thomas Rap / 2013 / 224 pag. / ISBN 9789400400368