‘Leven is een verslaving als alle andere. Mensen beginnen eraan zonder na te denken over de gevolgen. Hoe het ondanks alle ellende die het met zich meebrengt ooit is aangeslagen, dat moet ik me door een van hen nog maar eens laten uitleggen.’
Zo begint het nieuwste romanverhaal, ‘De man van je leven’, van de Nederlandse schrijver Arthur Japin en daarmee heeft hij al onmiddellijk de juiste toon gezet voor het verdere verloop van het verhaal waarin zijn schrijftalent opnieuw geen literaire harten zal teleurstellen. Arthur Japin staat bekend om zijn historische romans, zoals ‘De zwarte met het witte hart’ (1997), ‘Een schitterend gebrek’ (2003) en ‘De overgave (2007). Met ‘De man van je leven’, dat in 2013 verscheen, gooit hij het eens over een andere boeg en waagt hij zich aan een moderner verhaal. Nieuwsgierig? Ik alvast wel.
Tilly haar dagen zijn geteld. Ze is ongeneeslijk ziek en neemt stilaan afscheid van alles rondom haar: de tuin, de schelpen en het strand, maar ze moet ook afscheid leren nemen van haar man. Hoe doe je zoiets? Ze vindt het egoïstisch van zichzelf om zomaar uit het leven te stappen en hem zonder meer alleen achter te laten, dus ze besluit op zoek te gaan naar een nieuwe vrouw voor Markus en ze schrijft hem in als weduwenaar op een datingsite. Tilly gaat op zoek naar een vrouw die als twee druppels water op haar lijkt en als ze haar eindelijk gevonden heeft nodigt ze haar, Iris, bij hun thuis uit. Toeval is in dit verhaal echter niet onmogelijk: Markus en Iris kennen elkaar. Maar is er sprake van toeval, of deed Tilly dit alles met voorbedachten rade? Het verhaal roept zonder enige twijfel bij alle lezers veel vragen op maar één ding is zeker: de levens van de drie personages zullen nooit meer hetzelfde zijn.
In de 240 bladzijden vertelt Arthur Japin het één-dag-durende-verhaal vanuit een alwetende stem. Elk personage bekijkt de gebeurtenissen vanuit zijn perspectief waardoor je als lezer een breed beeld krijgt op de gevoelens en de gedachten van alle personages, wat in dit geval perfect bij het verhaal past. De keuze voor een andere vertelstem zou volgens mij zelfs tekort hebben gedaan aan het verhaal. Een prima beslissing dus, Arthur Japin! Maar daarmee is nog niet alles gezegd: Japin laat ook de dood aan het woord. Dit geeft opnieuw een heel andere visie. Een interessante invalshoek, wat mij betreft.
Maar niet enkel de keuze van het vertelperspectief valt te bewonderen, er is meer. ‘Een wrange komedie over liefde, trouw, overspel en wraak – voor iedereen die ooit geloofd heeft in de liefde’, zo schrijft Arthur Japin over zijn boek. En ja hoor, in het verhaal komt alles tegenover elkaar te staan. Leven wordt dood, zekerheid gaat over in onzekerheid, trouw verandert in ontrouw, waarheden worden leugens en de liefde wordt, ja, wat wordt de liefde eigenlijk? Arthur Japin beschrijft onderwerpen waar de mens in zijn leven doorgaans niet omheen kan, waardoor het je als lezer onmogelijk koud kan laten. Hij beschrijft alles zo subtiel tegenover elkaar dat je als lezer het ontrouw waar de mensheid doorgaans met de vinger naar wijst toch enigszins zou leren begrijpen. Ook de keuze die Japin maakt om het verhaal van Tilly en Markus heel subtiel te vergelijken met de kreeften, vind ik opmerkelijk. Dat het een verhaal is om over na te denken, zoveel is zeker!
Wat mij betreft verdient Japin met het verhaal in kwestie iets of wat minder pluimen dan met zijn vorige boeken, hoewel het toch interessant was hem eens van een modernere kant te leren kennen. Desalniettemin verdient hij meer dan één, twee of zelfs drie pluimen met de manier waarop hij het verhaal gebracht heeft maar dat Japin weet hoe hij een verhaal moet brengen is natuurlijk allang geen geheim meer. De woorden die hij kiest, hoe hij ze formuleert, hoe hij op het juiste moment met spanning een verrassende wending in het verhaal brengt, hoe hij bedroefde thema’s toch zonder triestheid kan aanbrengen, hoe hij alles tegenover elkaar plaatst enzoverder enzovoort. Woorden schieten tekort om het schrijftalent van Japin te beschrijven. En is hij uiteindelijk de man van haar leven? Of blijkt hij dat toch niet te zijn? Wie weet, wie weet.
Deze recensie is geschreven door Lore Evens. Lore is 23 jaar en woont in Maaseik. Na een studie toegepaste school- en pedagogische psychologie in Antwerpen volgt zij nu een verkort traject lerarenopleiding secundair onderwijs Nederlands – geschiedenis in Leuven. Lore schrijft ook over boeken e.d. op haar eigen blog:
De man van je leven / Arthur Japin / Uitgeverij De Arbeiderspers / 2013 / 240 pag. / ISBN 9789029588454