Paul Mennes is een veel besproken Vlaamse schrijver die in 1994 debuteerde met

Tox

.

Tox

is een roman die ontstond als een origineel verjaardagsgeschenk voor een vriend, maar ervoor zorgde dat Mennes binnen de 24 uur een contract had bij uitgeverij Nijgh & Van Ditmar. Ondertussen verscheen dit jaar zijn negende roman

Niets bijzonders

en blijft hij één van de meest besproken Vlaamse auteurs van dit moment.


Kamermuziek

moest oorspronkelijk exact tien jaar na zijn debuut verschijnen. Maar wanneer Paul Mennes van de uitgeverij terug naar huis wandelt, gebeurt er echter iets waardoor zijn nieuwe boek alle glans verliest. Beter gezegd: er gebeurt helemaal niets, maar precies dat grote niets dringt zich aan hem op. Hij stelt de zin van het schrijven totaal in vraag en vindt het boek niet goed genoeg om uit gegeven te worden. Hij blijft schrijven maar vertikt het om zijn werk op te slaan.  Wanneer in 2007

Kamermuziek

dan toch verschijnt, is de eerste indruk die van een claustrofobische, biografische roman.

Sam Penn is bijna dertig wanneer zijn ouders hem op wel heel onsubtiele wijze de deur wijzen. Zijn fulltime job is het negeren van zijn vreemde gedachten en comics lezen en volgens zijn ouders wordt het nu eindelijk tijd om op eigen benen te staan. Onder het motto ‘Je verliest geen zoon, je krijgt er een kamer bij’ en met de hulp van een huis-make-over voor televisie wordt Sam gedwongen het nest te verlaten. Zijn leven krijgt een nieuwe wending als hij een huis vindt dat hij moet delen met Emilie, een gothic meisje met een beroep waarvoor ze zich schaamt en wel heel bijzondere interesses, en Otter, een jongen die dichter bij zijn computer staat dan de bij de rest van de mensheid en zijn computer dan ook maar met de voornaam aanspreekt, iSaac. Samen proberen ze een alternatieve familie te vormen en zo goed en kwaad als het kan met elkaar samen te leven. Maar de buitenwereld dringt zich op en Sam krijgt het alsmaar moeilijker met zichzelf. Het duurt niet lang voor de breuklijn zich aftekent.

Eerst wil ik even bekennen dat ik dit boek niet zelf ‘gekozen’ heb. Het viel onder de verplichte literatuur op school, maar, toegegeven, het is wel het eerste verplichte boek dat mij echt aansprak. Tevens was het ook mijn eerste Paul Mennes. En zeker niet mijn laatste.

Wat mij vrijwel onmiddellijk opviel in het boek is de apartheid van het verhaal en het verwoorden van Sams doorgaans vreemde gedachten. Hoewel dit in het begin nogal chaotisch overkwam, maakte het toch dat ik verder wilde lezen. Je nieuwsgierigheid wordt op een boeiende en originele manier geprikkeld en Mennes zorgt ervoor dat je aandacht, ongeacht wat je aan het doen bent, terug naar het verhaal wordt gezogen. Je leeft mee met de protagonist en zelfs als je niet leest, wil je weten hoe het hem vergaat in zijn wereld.

Dit wordt mede in de hand gewerkt door de informatie over Sam die slechts met mondjesmaat wordt vrijgegeven. In het begin van het verhaal weet je vrijwel niets over Sam, maar naarmate het verhaal vordert begin je hem te kennen en jawel, zelfs te begrijpen. Wat misschien gestoord klinkt door Sams speciale, ietwat absurde persoonlijkheid. Maar omdat Mennes zijn hoofdpersonage zo realistisch neerzet in een alledaags decor, is het een eenvoudige kunstje je in te leven in het verhaal.

Hoewel ik erg houd van dit originele maar toch ook vreemde verhaal, waren er hier en daar een paar langdradige passages te vinden. Er zijn weinig concrete gebeurtenissen waardoor je als lezer het gevoel krijgt dat de auteur zijn best heeft gedaan om die paar extra bladzijden te vullen met (helaas) nutteloze tekst. Ook begint het ‘echte’ verhaal, zoals het beschreven wordt op de achterflap, erg laat. Je krijgt eerst een heel uitgebreide schets van de situatie bij zijn ouders die wel bijdraagt tot het verhaal, maar veel korter had mogen en kunnen zijn. Dit leidt er toe dat

Kamermuziek

niet toegankelijk is voor iedereen. Lezers die een apart, origineel verhaal kunnen waarderen en een situatie eens vanuit een andere invalshoek willen bekijken, vinden hun wensen hier zeker in terug. Maar voor de doorsnee lezer vrees ik dat de drempel wat hoog ligt.

Paul Mennes schreef met

Kamermuziek

een vernieuwend verhaal dat volgens mij niet geschikt is voor iedere lezer, maar mij wel heeft kunnen bekoren. Met deze Vlaamse klassieker schetst de auteur het leven van een totaal ander persoon dan we gewoon zijn in het doorsnee boek en maakt het daardoor voor mij een must read. Of anderen nu fan zijn of niet, ik ga alvast op zoek naar het vervolg.

Kamermuziek / Paul Mennes / Uitgeverij Nijgh &Van Ditmar / 2007 / 192 pag. / ISBN 9789038849461