Na het reeds verfilmde

De eenzaamheid der priemgetallen

schreef Giordano alweer een beklijvend boek. Zijn tweede roman gaat over een Italiaans peloton, 26 mannen en één vrouw, die in de Afghaanse Gullistanvallei proberen ‘vijandelijke elementen’ onder controle te houden. De achtergrond waartegen Giordano deze getuigenis over het leven in oorlogsgebied schetst, is opnieuw een sterk staaltje van hyperrealisme. In

Het menselijk lichaam

is er naast een innerlijk ook een heel letterlijke strijdtoneel: we bevinden ons in de woestijn, waar de ‘vuilste oorlog van allemaal’ wordt uitgevochten.

De Italiaanse soldaten van de Charlie-compagnie ploeteren er in de verschroeiende hitte door het niemandsland van verveling.

Je hebt soldaat Ietri, de onervaren benjamin van de groep, en soldaat Cederna, het prototype van de macho. Verder volgen we ook Adjudant René die de leiding heeft, maar worstelt met enkele geesten die hem vanaf het thuisfront gevolgd zijn. Luitenant Egitto waakt als dokter over al deze lichamen, maar heeft zelf zijn dagelijkse portie antidepressiva nodig om zich door het leven te slepen.

In zijn boek besteedt Giordano ruime aandacht aan het leven in het kamp: de angst, de ongemakken, de eentonigheid, de verhoudingen tussen de soldaten onderling, de pesterijen die ze met elkaar uithalen en hun pogingen contact te houden met het thuisfront. En met enkele welgemikte details, Ietri en zijn kompanen die hun vrije tijd opvullen met gewelddadige videogames als ‘Call of Duty’ of de gruwel van de oorlog herleiden tot een Facebook-foto, leef je helemaal mee. De figuren die Giordano ten tonele voert zijn opnieuw echte mensen van vlees en bloed. En van ingewanden, kraakbeen en botten. Giordano richt zijn blik immers ook op ons lichaam en al wat dat moet doorstaan in oorlogstijd. Een collectieve aanval van diarree onder de soldaten wordt zo lijfelijk beschreven, dat we zélf onze maag voelden draaien.

Het menselijk lichaam

is meer dan een oorlogsroman. Giordano neemt niet voor niets een citaat uit Erich Maria Remarques ‘Van het westelijk front geen nieuws’ als motto. Giordano schrijft over vervreemding, eenzaamheid, zoeken naar contact, twijfelen, en uiteindelijk niet in staat zijn om relaties aan te knopen. Over priemgetallen dus, alweer. Want hoe het bloed ook vloeit in zijn tweede boek, Giordano blijft in de eerste plaats een meester van de psychologische inzichten. De nietsontziende mokerslagen die de personages zichzelf en elkaar toebrengen, maken van

Het menselijk lichaam

een vermoeiende leeservaring, even verslavend als afstotend. Waardoor je voor dit boek ook weer zowel voor als tegenstanders zult hebben.

Deze recensie is geschreven door Nathalie Vercammen te Lokeren.

Het menselijk lichaam / Paolo Giordano / Vertaling door Mieke Geuzebroek / Uitgeverij De Bezige Bij / 2013 / 351 pag. / ISBN 9789023477679