“Anyway, I keep picturing all these little kids playing some game in this big field of rye and all. Thousands of little kids, and nobody’s around—nobody big, I mean—except me. And I’m standing on the edge of some crazy cliff. What I have to do, I have to catch everybody if they start to go over the cliff—I mean if they’re running and they don’t look where they’re going I have to come out from somewhere and catch them. That’s all I’d do all day. I’d just be the catcher in the rye and all. I know it’s crazy, but that’s the only thing I’d really like to be. I know it’s crazy.”
Holden Caulfield heeft een hekel aan de nepheid van de ‘echte wereld’ en het eindeloze veinzen van alle volwassenen om hem heen. Hij is vanwege zijn gebrek aan motivatie van school getrapt, durft niet naar zijn ouders en vertrekt daarom voor een paar dagen naar New York.
The Catcher in the Rye
is het verhaal van zijn tweedaagse reis, waarin hij geconfronteerd wordt met de onontkoombaarheid van het opgroeien en het verliezen van de kinderlijke onschuld. Holden vertelt zelf zijn verhaal en geeft daarbij een haarscherp beeld van het puberende brein; de constante dwang om te bewijzen dat je zelfstandig bent, nadruk leggend op dat het je niet kan schelen wat anderen van je denken, en vooral heel veel nostalgisch terugkijken op hoe simpel het vroeger was.
The Catcher in the Rye
is waarschijnlijk Amerika’s meest gecensureerde boek. Sinds de publicatie in 1951 is er zo vaak getracht het boek te censureren of te verbannen dat iedere tiener wel nieuwsgierig wordt naar wat er nou precies in staat. Kennelijk heel veel ‘gescheld’ (795 gevallen, volgens een bezorgde ouder uit Washington, waaronder damn, horny, hell en zelfs crap), een gebrek aan moraal en aan respect voor je ouders en een overvloed aan seks: één scene waarin de hoofdpersoon een hoer laat komen maar de daad toch niet durft te voltrekken. Goed, zo controversieel zouden wij het niet noemen, maar in die tijd betekende dit blijkbaar vrij veel. Wat ook niet heeft meegeholpen aan het algemene beeld van dit boek is dat de moorden op John Lennon en Rebecca Schaeffer en de poging tot moord op Ronald Reagan Jr. allemaal in verband zijn gebracht met
The Catcher in the Rye
. Mark Chapman, John Lennon’s moordenaar, zegt zelfs dat zijn moord geinspireerd was door dit boek.
Ik begon dus met een goede dosis nieuwsgierigheid en verwachtingen aan het boek, en ik werd niet teleurgesteld. Al bij de eerste bladzijde viel het me op hoe makkelijk Salinger de deur naar Holden’s hersens openmaakt en je mee laat kijken. Holden praat makkelijk, en zonder moeite volg je zijn gedachten, hoe vaak hij ook afdwaalt van wat hij probeert te vertellen. Het taalgebruik was natuurlijk zestig jaar geleden in Amerika ietwat anders dan we nu gewend zijn, maar de immer aanwezige stopwoorden die Holden gebruikt zijn leuk en geven daarnaast inzicht in de cultuur en gedachten van Amerikaanse jongeren na de Tweede Wereldoorlog. Dat is dan ook voor mij wat het boek zo geweldig maakt; als ik het op een willekeurige pagina opensla en een paar zinnen lees, bevind ik me meteen in de sneeuwerige straten van New York, en voelt het alsof Holdens gedachten ook die van mij zijn. Het is een kunst om met maar een paar observaties een volledige sfeerbeschrijving neer te zetten en Salinger blinkt uit in die kunst.
Ik heb
The Catcher in the Rye
al meerdere malen gelezen en ik heb zo het gevoel dat ik het nog wel vaker ga lezen. Voor iedere tiener een aanrader, ookal lijkt het je misschien saai een oud boek te lezen. Niets is namelijk minder waar; Holden’s psyche zestig jaar geleden is precies hetzelfde als die van jou nu en zelfs jouw kleinkinderen zullen zich over pakweg zeventig jaar nog met Holden kunnen identificeren. Ook voor hen die het gevoel hebben allang de overgang van kind naar volwassene te hebben gemaakt is dit een aanrader, want juist omdat het zo een mooi en scherp beeld geeft van die overgang zal dit boek uren melancholisch leesplezier opleveren. Zonder twijfel een klassieker!
Hieronder vind je een relaas van top-auteur John Green over een van zijn favoriete boeken. Zit je goed? Houd je vast!
Deze recensie is geschreven door Merlijn Mascini, scholier aan het Amsterdams Lyceum.
The catcher in the rye / J.D. Salinger / Penguin Publ. / Verschenen 1951 – Uitgave 2010 / 192 pag. / ISBN 9780241950425